اهمیت شغل خانه داری (به همراه فایل صوتی)

«خانه ‏داری» در عرف عام، در مقابل «اشتغال» به کار برده می‏شود. در این اصطلاح، «اشتغال» به معنای حضور در خارج از منزل و پرداختن به کاری معین در وقتی مشخص و با حقوق و مزایای تعیین شده است و خانه‏داری نوعی حضور بی‏اجر و پاداش در محیط خانه دانسته شده و نوعی بیکاری تلقی می‏شود. اگر اشتغال را به معنای پرداختن به کار و یا توجه قلبی به کسی یا کاری(دهخدا، 1383، ص 2633) بدانیم و زن را محور اصلی تربیت انسان به شمار آوریم و خانه را اولین کانون تشکیل اجتماع، که سعادت و شقاوت انسان‏ها در آن تعیین و رقم زده می‏شود، در این صورت، خانه‏داری از مهم‏ترین اشتغالات محسوب می‏شود که کمتر کاری به مهمی آن دیده می‏شود.

فهرست مطالب

از سوی دیگر، هر نوع حضور و کار در خارج از خانه را نمی‏توان کار مفید تلقی کرد و چه بسا این حضور از مشاغل کاذب و دربردارنده مفاسد و ضررهای بسیاری باشد. از این رو، باید با کاوش درباره این مفاهیم، نقش زنان خانه‏دار و شغل خانه‏داری را معین نمود. این نقش در دو سطح کمی و کیفی مورد بررسی است: نقش‏های عاطفی و تربیتی در بعد کیفی و نقش‏های اقتصادی و اجتماعی و خدماتی در بعد کمی قابل ارزیابی است.

فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید.

 

[dt_default_button link=”https://www.mahaksoft.com/wp-content/uploads/2019/03/اهمیت-شغل-خانه-داری۱.mp3″ button_alignment=”default” animation=”fadeIn” size=”medium” default_btn_bg_color=”” bg_hover_color=”” text_color=”” text_hover_color=”” icon_align=”center”] دانلود فایل صوتی مقاله [/dt_default_button]

ارزش اقتصادی شغل خانه‌داری

در یک نگرش ساده، شغل؛ فعالیتی درآمدزا تعریف می‌شود. به عبارتی، فعالیت داشتن و درآمدزا بودن دو عنصر اساسی برای تعریف شغل به شمار می‌آید. بر پایه این تعریف، اقشاری مانند دانش‌آموزان و دانشجویان که فعالیت بدون درآمد داشته و کسانی که درآمدی بدون فعالیت دارند، مانند افرادی که سود حساب پس‌انداز خود را ماهانه دریافت می‌کنند، شاغل به شمار نمی‌روند.

این نگرش عام که در تصمیم‌گیری‌های کلان کشورها بسیاری اعم از توسعه یافته و توسعه نیافته اثر گذاشته، موجب شده است که زنان خانه‌دار با وجود حساسیت و سنگینی مسئولیتی که به عهده دارند، از دایره افراد شاغل حذف و از بسیاری مزایا محروم شوند. در حالی که با یک حساب و کتاب ساده می‌توان پی برد که گرچه خانه‌داری، به خودی خود کاری درآمدزا نیست، اما انجام کارهای خانه توسط زن، موجب صرفه‌جویی در بسیاری از هزینه‌هاست.

تفاوت ارزش کارهای خانه داری توسط  زن یا مرد

ناهید کشاورز، جامعه‌شناس، با اشاره به نتایج یکی از پژوهش‌های دانشگاهی خود درباره مسائل زنان با عنوان «پنداشت از خود زنان در ایران» می‌گوید: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد، بخش مهمی از پنداشت زنان از نگاه جامعه و خود آنان به نقش‌ها و وظایفشان شکل می‌گیرد. بر این اساس هر چه امور خانه‌داری به صورت غیرمشارکتی انجام شود، عزت نفس زنان نسبت به خود و کارهایی که انجام می‌دهند، کاهش می‌یابد. وقتی چنین احساسی در زنان شکل می‌گیرد، نگاه جامعه نیز درباره مسئولیت‌هایی که آنان به عهده دارند، ارزش‌گرا نخواهد بود، در حالی که کارهایی که زنان در محیط خانه انجام می‌دهند مانند آشپزی، خیاطی، دکوراسیون خانه و… وقتی در جامعه به شغل تبدیل ‌شده و بویژه وقتی توسط مردان انجام می‌شود، ارزشمند و درآمدزا می‌شود.

کشاورز، درباره دلایل شکل‌گیری نگرش غیرارزش‌گرا به کار زنان در خانه می‌گوید: در شکل‌گیری این نگاه، فقط زنان مقصر نیستند، در جامعه مردسالار که در همه عرصه‌ها، «کلیشه‌های جنسیتی» تعریف می‌شود و تقسیم کارها بیشتر بر مبنای تقسیم‌بندی‌های جنسیتی است، این نحوه نگاه در مردان و زنان از کودکی نهادینه می‌شود. به همین دلیل در بسیاری موارد یک کار مشترک، اگر توسط مرد انجام شود، ارزشمند می‌شود و اگر توسط زن انجام شود، ارزش‌های آن نادیده گرفته می‌شود.

اهمیت و ارزش شغل خانه داری

خانه‏داری شغل شمرده می‏شود. زنان خانه‏دار جزو نیروهای فعال اجتماع شمرده می شوند. بیشتر افراد و حتی خود زنان خانه‏دار، خانه‏داری را شغلی پرزحمت، یکنواخت و بی ارزش تلقی می‏کنند چرا که  کمتر مورد توجه و قدردانی قرار می‏گیرد. زنان، بخصوص اگر دارای تحصیلات عالی باشند، از اینکه خود را خانه‏دار معرفی کنند، شرمنده می‏شوند.

مادر و زن، محور خانواده و کانون محبت و دوستی است. هر ساله، در همه جهان، هزینه‏های بسیاری صرف آموزش و پرورش، بهداشت جسمانی و امنیت روحی و روانی، آموزش‏های عقیدتی و تمرین‏های عملی برای تقویت اخلاق فردی، اجتماعی فرهنگ و هنر می‏شود. برنامه‏های کلان دولتی و غیردولتی، جهانی و منطقه‏ای، برای تأمین این امور طراحی می شود. انسان، به غیر از دامن پرمهر مادر و کانون گرم خانواده، مکان امن دیگری ندارد تا بدان پناه ببرد و در کنار خانواده و حضور زن یا مادر به آرامش می رسد.

خداوند می‏فرماید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم منْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم موَدةً وَرَحْمَةً» (روم: 21)؛ و از آیات الهی، این است که از جنس شما همسرانی برایتان آفرید تا در کنار آنان به آرامش برسید و رحمت و دوستی در بین شما قرار داد.

انجام این مسئولیت مهم جز در سایه دانش، آگاهی، صبر ، اندیشه و تدبیر ممکن نیست. مسلم است که هر قدر مادران از دانش و آگاهی بیشتری برخوردار باشند، آن را بهتر انجام خواهند داد. زن خانه‏دار باید روانشناس، پرستار، آشنا به فنون تغذیه، امور مالی، هنرمند و درنهایت، مشاور و همراه اعضای خانواده باشد و این امور جز با افزایش آگاهی و کسب مهارت و تمرین زیاد به دست نخواهد آمد. پس زن خانه‏دار بیکار نیست، بلکه کارهای متعدد و گاه نقش‏های مهمی دارد که جایگزینی برای آن نیست.

از نگاه اقتصادی، شغل خانه‏داری شغلی دارای مرتبه و ارزش مالی است؛ زیرا گذشته از بررسی کیفی نقش خانه‏داری به عنوان محور تعلیم و تربیت، حضور زنان در خانه به معنای انجام برخی امور خدماتی است که ارزش اقتصادی دارد. از این رو، محاسبه کمی ارزش اقتصادی کار زنان در خانواده از اهمیت خاصی برخوردار است.

Podcast: Play in new window | Download