روز بیابان زدایی (به همراه فایل صوتی)

امروزه با مشکلات ناشی از دخالت انسان در طبیعت به خاطر نیاز های بی پایان و میل او به پیشرفت رو به رو هستیم که باعث شده در طول سال های متمادی به جان زمین بیفتد و خودخواهانه عناصر آنرا از بین ببرد، که خسارت های جبران ناپذیری هم به جا گذاشته است.

فهرست مطالب

و حالا با یکی از نگران کننده ترین چالش های امروزی دنیا مواجه هستیم که در آخر متروکه ای بی آب و علف از زمین باقی می گذارد. دانشمندان دور هم جمع شده اند و برای این پدیده نگران کننده، نام بیابان زایی را انتخاب کرده اند تا شاید بتوانند برای آن توصیفی ارائه دهند.

متاسفانه بیابان زایی، سال هاست که به جان زمین افتاده و در حال از بین بردن زیبایی های زمین است.

زیاد شدن سطح بیابانی در دنیا باعث شده تا نهادهای بین المللی برای مقابله با این مشکل جهانی، با کمک همدیگر راهکار های علمی و اصولی ارائه دهند و بافعالیتی به نام بیابان زدایی به مقابله با این مشکل بپردازند.

به همین دلیل 17 ژوئن به عنوان روز بیابان زدایی در سراسر جهان نام گذاری شده و کشور های مختلف سعی در اجرای برنامه هایی در این زمینه دارند.

فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید

.[dt_default_button link=”https://www.mahaksoft.com/wp-content/uploads/2019/06/Desertification-Day.mp3″ button_alignment=”default” animation=”fadeIn” size=”medium” default_btn_bg_color=”” bg_hover_color=”” text_color=”” text_hover_color=”” icon_align=”center”] دانلود فایل صوتی مقاله [/dt_default_button]

بیابان زایی (Desertification) چیست و چگونه اتفاق می افتد؟

بر اساس تعریف کنواسیون جهانی بیابان زایی، این پدیده به تخریب زمین در منطقه های خشک، نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب انجام می شود که در اثر عملکرد نادرست انسان در طبیعت و تغییر آب و هوا رخ می دهد.

در واقع این فرآیند به این دلیل رخ می دهد که اکوسیستم های مناطق خشک که بیش از یک سوم کره زمین را فرا می گیرند، در معرض استفاد بیش از حد و بهره برداری نادرست از زمین قرار دارند. تعدادی از عوامل موثر در این زمینه عبارتند از: فقر، تغییر اقلیم، تخریب جنگل ها، چرای بیش از حد، روش های نادرست آبیاری، معدن کاوی، جاده سازی، بهره برداری از معدن ها و توسعه شهر ها و روستاها که همگی می تواند به کاهش میزان حاصل خیزی زمین بینجامد.

پیشرفت بیابان ها به حدی رسید که مساله بیابان زایی به یکی از مسائل قابل توجه بوم شناسی و زیست محیطی تبدیل شده است.
توسعه بیابان ها زندگی بیش از 250 میلون نفر را در سراسر جهان مستقیما تحت تاثیر قرار داده است و زندگی نزدیک یک میلیون نفر را در بیش از صد کشور به خطر می اندازد. به خصوص مردمی که در فقیرترین و ضعیف ترین کشور ها به لحاظ مسائل سیاسی به سر می برند.

[irp posts=”25366″ name=”چگونه روز جهانی محیط زیست را فرهنگ‌سازی کنیم؟”]

بیابان زدایی چیست؟

در مقابل بیابان زایی، مفهومی با عوان بیابان زدایی وجود دارد که به منظور تضمین حاصلخیزی بلند مدت در مناطق مسکونی نواحی مربوطه است. در واقع بیابان زدایی به کارهایی برای سبزکاری در بیابان و جلوگیری از تخریب زمین ها در مناطق خشک،  نیمه خشک و نیمه مرطوب می پردازد. در گذشته تلاش هایی که در راستای بیابان زدایی انجام شده متاسفانه با شکست مواجه شده است.

در سال 2002 میلادی، دولت های 170 کشور جهان به کنوانسیون بیابان زدایی سازمان ملل متحد پیوست اند.

بیابان زدایی، شامل فعالیت هایی با سه محور بازدارنده، اصلاحی و احیایی است که هر یک کارایی خاص خودشان را دارند.

از مهم ترین فعالت هایی که در راستای بیابان زدایی صورت می گیرد می توان به این موارد اشاره کرد:

• کاشت درخت ها و گیاه های مقاوم و متناسب با مناطق خشک
• کاشت گیاهان ویژه مقابله با بیابان زایی( کنار، سمر، کرت، سلم، اکالیپتوس، اقاقیا، کرتکی، کاسیاو …)
• پخش آب
• تعادل دام ها برای  حفاظت از پوشش گیاهی
• احیای شوره زارها
• بهره گیری از روش های کارآمد در انباشتن آب باران

روز بیابان زدایی

در چند دهه گذشته، بیابان زایی ها و اثرات آن در جهان به خصوص آفریقا و آسیا باعث شد تمام جهان تلاش خود را بکنند تا با این مشکل مبارزه کنند و برای بهبود آن چاره ای بیندیشند.

مشکل بیابان زایی در آفریقا را در سال 1992 مطرح کردند که این امر موجب به تاسیس کنوانسیون جهانی بیابان زدایی (UNCCD) در کنفرانس سران ریو به عنوان زیر مجموعه ای از سازمان ملل شد. در سال 1994 مجمع عمومی سازمان ملل به منظور بالا بردن آگاهی عموم در این زمینه و پیگیری جدی تر برنامه های کنوانسیون، روز بیابان زدایی را در 17 ژوئن نامگذاری کردند و تا الان 195 کشور در این کنوانسیون عضویت دارند.

نماد کنوانسیون بیابان زدایی

سازمان ملل در سال 2005 از همه علاقه مندان خواست تا برای نماد کنوانسیون بیابان زدایی طرحی را ارائه کنند که در آخر طرح کریشن موری موتو انتخاب شد که این طرح دارای سه اثر برجسته بود:

• یک درخت، همانند سقفی محافظ بر روی آرم قرار داشت.
• خورشید، نمادی از گرما و زندگی
• تپه های رنگین به عنوان نماد زمین

البته که آرم کنونی بیابان زدایی دقیقا آن طرح نیست، اما شباهت هایی دارد مانند وجود درختان به عنوان محافظ زمین، آسمان روشن که گرمایی را در پس زمینه ایجاد کرده، طرح زمین که از رنگ های سبز و قهوه ای در آن استفاده شده است.

شعار این روز در سال 2019

هر سال برای روز بیابان زدایی، شعاری انتخاب می شود که هدف خاصی به دنبال دارد. این شعار بیشتر به نگرانی هایی که نیاز به توجه و اقدام فوری دارند توجه دارد. امسال بیست و پنجمین ساللگرد این روز است و

 شعار روز مبارزه با بیابان زدایی سال 2019 “بیایید با هم آینده را رشد دهیم“

انتخاب شده است.

این شعار فراخوانی برای همه از جمله تولید کنندگان، سیاست گذاران و مصرف کنندگان است و از آن ها می خواهد تا برای داشتن زمینی سالم تر، آینده آن را با یکدیگر بسازیم.

بیابان زدایی در ایران

ایران کشوری است که 164 میلیون هکتار مساحت دارد و بیشتر مناطق آن خشک و نیمه خشک است. در واقع محدوده بیابانی ایران 32 میلیون هکتار از کل مساحت آن است. حدود 90 درصد ایران به سه حوزه مشخص دشت لوت، دشت کویر و بیابان های مسیل در معرض بیابان زایی قرار دارند و هر ساله تقریبا 100 هزار هکتار به بیابان های کشور اضافه می شود و قسمتی از زمین را از بین می برند.

ایران سومین کشوری بود که به کنوانسیون مقابله با بیابان زدایی پیوست و این فعالیت را از سال 1344 شروع کرد.  حدود دو میلیون هکتار جنگل در دست کاشت، در ۴ استان، حاصل فعالیت این سالهاست که نقش خوبی در حفاظت از شهرها و روستا، تولید چوب، کاهش آلودگی، مراقبت از تاسیسات صنعتی، اقتصادی و… داشته است.

زمین جایی است که در آن متولد شده ایم و رشد کرده ایم. ما در برابر زمین و اتفاق هایی که میافتد مسئول هستیم و باید از آن مراقبت کنیم. بیابان زایی، یکی از بلاهایی است که ما بر سر زیستگاهمان می آوریم و می تواند باعث اتفاقات بسیار تلخی شود، پس به بهانه روز بیابان زدایی هم که شده بیایید از محل زیستگاهمان محافظت کنیم.

Podcast: Play in new window | Download