مقدّمه
تعادل کار و زندگی چالشی بزرگ و مهم برای هر شاغلی محسوب می شود؛ به گونه ای که اگر فردی بتواند میان کار و زندگی خود تناسب و تعادل ایجاد کند، از لحظات زندگی بیشترین لذّت ها را می برد و اگر نتواند چنین کند، زندگی برای او با مردگی چندان تفاوتی نخواهد داشت.
تعادل در کار و زندگی به معنای واقعی کلمه راز سلامتی و نشاط است و شاغلینی که به سلامت خود و خانواده اهمیت می دهند، باید درباره ی تعادل کار و زندگی مرتب آموزش ببینند.
در این مقاله قصد داریم با چیستی مفهوم تعادل کار و زندگی آشنا شویم و راه های برقراری تعادل میان آن ها را با هم بررسی کنیم.
تعادل کار و زندگی چیست؟
تعادل کار و زندگی یعنی مدیریت زمان به گونه ای که هم فعالیت های شغلی به خوبی انجام شوند و هم نیازهای زندگی شخصی برآورده شود.
تعادل کار و زندگی به کارآفرینان این امکان را می دهد که در حالی که تمام وظایف شغلی در محل کار به درستی صورت می گیرد، فرصت کافی برای ارتباط با دوستان، خانواده، تفریح سالم و … وجود داشته باشد.
این تعادل به شما امکان می دهد انگیزه خود را در محل کار برای دست یابی به اهداف طولانی مدت شغلی حفظ کنید و با داشتن تمرکز بر فعالیت شغلی فعلی خود واقعاً از لحظه های زندگی خود در خارج از کار لذت ببرید.
تعادل کار و زندگی به معنای اختصاص زمان مساوی به هر دوی آن ها نیست. تعادل ایده آل بین کار و زندگی تعادل توازنی است که در آن احساس می کنید در کار خود مثمر ثمر بوده اید و در عین حال وقت کافی برای لذت بردن از زندگی خارج از محل کار را دارید.
مزایای تعادل کار و زندگی
اگر کسب و کاری توانست بین کار و زندگی کارکنانش تعادل ایجاد کند، در واقع به بهره وری کار خود و افزایش بازده شرکت کمک کرده است؛ یعنی کارکنان تلاش خود را در سطح بالاتری انجام می دهند و نتایج بهتری به دست می آورند.
اگر تعادل کار و زندگی در کسب و کارشما اولویت ندارد، مطمئن باشید هر چه قدر میزان فعالیت خود و کارکنانتان را در محل کار خود افزایش می دهید، به همان میزان بهره وری کار شما کاسته خواهد شد و به موفقیت نخواهید رسید؛ لذا شما به عنوان یک مدیر موفق نیاز دارید تا به مقوله تعادل بین کار و زندگی بیشتر توجه کنید و برای آن برنامه ریزی داشته باشید.
نحوه تعادل بین کار و خانه
تعادل کار و زندگی از دو زاویه بررسی می شود:
- کارفرما
- کارمند
در ادامه تعادل بین کار و خانه را در هر کدام از این موارد جداگانه بررسی خواهیم کرد:
1. کارفرما
شما به عنوان یک مدیر باید تدابیری بیندیشید تا کارکنانتان کمتر خسته شوند و در کنار اختصاص زمانی منطقی برای انجام کار، مرتّباً کیفیت کار و تلاش خود را بالا ببرند. برای این کار چند توصیه ی پیشنهادی وجود دارد؛ از جمله:
- شما نباید اجازه دهید کارکنانتان تا حد امکان اضافه کاری داشته باشند و باید تلاش کنید کار مفید در زمان مشخص خودش انجام شود و ساعات غیر اداری در کنار خانه و خانواده سپری شود.
- شما باید تا حد امکان مرخصی های معقول برای کارکنانتان تعریف کنید و از آن ها بخواهید از حد اکثر مرخصی های خود استفاده کنند.
- شما باید مطمئن شوید کارکنان شما آخر هفته ها کار نمی کنند و صرفاً به تفریح می پردازند. حتی می توانید برای این مسئله سیاست گذاری کنید و گردش های خانوادگی را به کارکنانتان پیشنهاد دهید؛ یا حتی برای آن ها تورهای ارزان قیمت و یکی دو روزه در نظر بگیرید تا آن ها بتوانند آخر هفته را در کمال آرامش و نشاط سپری کنند.
- شما باید محیط کار خود را از یاد خدا سرشار سازید تا و با این کار، آرامش ایجاد کنید تا کارمندان شما بتوانند در سایه ی آرامش ناشی از یاد خدا فعالیت های خود را دنبال کنند و به تعادل در کار و زندگی برسند.
2. کارمند
شما به عنوان یک کارمند (حتی اگر کارفرما برای تعادل کار و زندگی شما وقت صرف نکرد) باید سعی کنید به زیبایی بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنید و برای ایجاد این تعادل، مهارت هایی وجود دارد که ابتدا فهرست وار به آن اشاره نموده و سپس درباره ی هر کدام توضیح خواهیم داد.
- هنگام تمام شدن کار رایانه را کنار بگذارید و یا آن را خاموش کنید.
- فعالیت های زمان سوز را بشناسید و از آن فاصله بگیرید.
- برنامه ریزی داشته باشید.
- با کارفرمای خود ارتباط برقرار کنید
- تکنیک های مدیریت استرس را تمرین کنید.
- به یاد خدا باشید.
قبل از آن که هر کدام از این موارد را توضیح دهیم، باید بگوییم که تعادل کار و زندگی نیاز به یک خودهشیاری دارد؛ یعنی شما باید هر لحظه به فکر ایجاد تعادل بین کار و زندگی باشید و اگر مشاهده کردید در جایی تعادل کار و زندگی در حال به هم خوردن است، حتماً اقدام کنید و اجازه ندهید چنین اتفاقی رخ دهد.
1. رایانه خود را خاموش کنید یا کار خود را کنار بگذارید
پیشرفت تکنولوژی باعث شده است تا کسب و کارها به خانه بیایند و حتی بعد از زمان کاری، همچنان ارتباط با محیط کار ادامه داشته باشد. این مسئله نباید باعث شود تعادل کار و زندگی به هم بخورد؛ بلکه باید ارتباطات کاری در همان ساعات کاری انجام گیرد. برای تحقق این مسئله لازم است تا لپ تاپ ها را خاموش کنیم یا نوتیفیکشن ها را غیر فعال سازیم تا خارج از ساعت کار اسیر محیط کار نباشیم.
برای تحقق این مسئله، لازم است با همکاران و مشتریان خود مرز تعیین کنید و غیر مستقیم به آن ها این مطلب را القاء کنید که پس از ساعت کاری قادر به خدمت رسانی نیستید و اگر این کار را انجام ندهید، مجبور خواهید بود در ساعاتی غیر از ساعت کاری پاسخگوی آن ها باشید.
البته برخی اتفاقات اضطراری هستند و همکار محترم یا مشتری مجبور است در ساعتی غیر از ساعت کاری تماس بگیرد که این مسئله فضای متفاوتی داشته و علی القاعده چارچوب متفاوتی برای واکنش شما هم خواهد داشت؛ منتهی فقط تماس و ایمیل های اضطراری مجازند در غیر از ساعت کاری وقت شما را بگیرند و لا غیر!
سخن پایانی
از آن جا که توضیحات این گفتار بیش از یک مقاله را شکل می داد و احتمالاً باعث خستگی شما خواننده عزیز می شد، لذا ادامه ی بحث را در مقاله ای جداگانه بیان خواهیم کرد!
منبع: