استانداردهای حسابداری کدامند؟ آموزش استانداردهای حسابداری با PDF

استانداردهای حسابداری یکی از ارکان اصلی نظام مالی در جهان امروز به شمار می‌روند. این استانداردها چارچوبی منسجم و یکپارچه برای ثبت، طبقه‌بندی، و گزارشگری رویدادهای مالی ایجاد می‌کنند که به افزایش شفافیت و قابلیت مقایسه اطلاعات مالی منجر می‌شود. در سال‌های اخیر، بسیاری از کشورها از جمله ایران در حال پیاده‌سازی و اجرای این استانداردها در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله نهادهای بخش عمومی هستند. در این مقاله نرم افزار حسابداری محک به بررسی صفر تا صد استانداردهای حسابداری و 43 استاندارد حسابداری می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

استانداردهای حسابداری چیست؟

استانداردهای حسابداری مجموعه‌ای از اصول و قواعد هستند که نحوه شناسایی، ثبت و گزارش رویدادهای مالی را تعیین می‌کنند و باعث یکنواختی و قابلیت مقایسه صورت‌های مالی می‌شوند. این استانداردها توسط نهادهای حرفه‌ای تدوین و اجرای آن‌ها برای واحدهای اقتصادی الزامی است.

استانداردهای حسابداری به دو دسته ملی و بین‌المللی تقسیم می‌شوند و استانداردهای بخش عمومی نیز برای نهادهای دولتی تدوین شده‌اند. در ایران، تدوین این استانداردها از دهه ۱۳۷۰ آغاز شده و استانداردهای بخش عمومی از سال ۱۳۹۴ اجرا می‌شوند. هدف اصلی این استانداردها، ارائه اطلاعات مالی شفاف و قابل اعتماد برای تصمیم‌گیری آگاهانه استفاده‌کنندگان است.

اهمیت استفاده از استاندارد های حسابداری

استانداردهای حسابداری با ایجاد زبان مشترک در گزارشگری مالی، کیفیت و شفافیت اطلاعات مالی را افزایش داده و امکان مقایسه و تصمیم‌گیری بهتر را برای استفاده‌کنندگان فراهم می‌کنند. این استانداردها به ویژه در بخش عمومی، پاسخگویی مالی را تقویت می‌کنند و با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، اعتماد به صورت‌های مالی را بالا می‌برند. همچنین، همگرایی استانداردهای حسابداری در سطح بین‌المللی، تجارت و سرمایه‌گذاری خارجی را تسهیل می‌کند.

تاریخچه استانداردهای حسابداری

تاریخچه استانداردهای حسابداری در ایران به دهه ۱۳۷۰ شمسی بازمی‌گردد؛ زمانی که نیاز به نظم، هماهنگی و شفافیت در گزارش‌های مالی بیش از پیش احساس می‌شد. تا پیش از آن، واحدهای اقتصادی هر کدام بنا بر سلیقه یا تجربه خود اقدام به ثبت و گزارشگری مالی می‌کردند که این موضوع باعث سردرگمی، نبود مقایسه‌پذیری و در نهایت کاهش اعتماد به اطلاعات مالی می‌شد.

در پاسخ به این نیاز، سازمان حسابرسی به عنوان نهاد مرجع و تخصصی کشور در حوزه حسابداری، قدم‌های اساسی برای تدوین استانداردهای حسابداری برداشت. ابتدا با تشکیل کمیته‌ای تخصصی، روند بررسی و تطبیق الگوهای جهانی با شرایط اقتصادی، حقوقی و اجرایی ایران آغاز شد. هدف اصلی، ایجاد مجموعه‌ای بومی‌شده از استانداردها بود که هم با نیازهای داخلی سازگار باشد و هم تا جای ممکن به اصول پذیرفته‌شده بین‌المللی نزدیک باشد.

پس از سال‌ها بررسی، نگارش، نظرخواهی و بازنگری، نهایتاً اولین مجموعه رسمی استانداردهای حسابداری ایران در اواخر دهه ۷۰ منتشر شد. این مجموعه از آن زمان تاکنون به‌روزرسانی شده و همچنان مبنای اصلی تنظیم صورت‌های مالی در کشور به شمار می‌رود. تدوین این استانداردها گامی مهم در حرفه‌ای‌سازی حسابداری در ایران و حرکت به سوی شفافیت مالی بیشتر محسوب می‌شود.

تاریخچه استانداردهای حسابداری

تاریخچه استانداردهای حسابداری در ایران به دهه ۱۳۷۰ شمسی بازمی‌گردد؛ زمانی که نیاز به نظم، هماهنگی و شفافیت در گزارش‌های مالی بیش از پیش احساس می‌شد. تا پیش از آن، واحدهای اقتصادی هر کدام بنا بر سلیقه یا تجربه خود اقدام به ثبت و گزارشگری مالی می‌کردند که این موضوع باعث سردرگمی، نبود مقایسه‌پذیری و در نهایت کاهش اعتماد به اطلاعات مالی می‌شد.

در پاسخ به این نیاز، سازمان حسابرسی به عنوان نهاد مرجع و تخصصی کشور در حوزه حسابداری، قدم‌های اساسی برای تدوین استانداردهای حسابداری برداشت. ابتدا با تشکیل کمیته‌ای تخصصی، روند بررسی و تطبیق الگوهای جهانی با شرایط اقتصادی، حقوقی و اجرایی ایران آغاز شد. هدف اصلی، ایجاد مجموعه‌ای بومی‌شده از استانداردها بود که هم با نیازهای داخلی سازگار باشد و هم تا جای ممکن به اصول پذیرفته‌شده بین‌المللی نزدیک باشد.

پس از سال‌ها بررسی، نگارش، نظرخواهی و بازنگری، نهایتاً اولین مجموعه رسمی استانداردهای حسابداری ایران در اواخر دهه ۷۰ منتشر شد. این مجموعه از آن زمان تاکنون به‌روزرسانی شده و همچنان مبنای اصلی تنظیم صورت‌های مالی در کشور به شمار می‌رود. تدوین این استانداردها گامی مهم در حرفه‌ای‌سازی حسابداری در ایران و حرکت به سوی شفافیت مالی بیشتر محسوب می‌شود.

مزایای استفاده از استانداردهای حسابداری

استفاده از آموزش استانداردهای حسابداری مزایای فراوانی برای واحدهای اقتصادی، استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی و جامعه به همراه دارد. این استانداردها با افزایش قابلیت مقایسه صورت‌های مالی، امکان ارزیابی دقیق‌تر عملکرد مالی واحدهای مختلف را فراهم می‌کنند و به تصمیم‌گیری اقتصادی بهتر کمک می‌نمایند. همچنین، آموزش این استانداردها موجب افزایش شفافیت و قابلیت اتکای اطلاعات مالی شده و با کاهش احتمال پنهان‌کاری و دستکاری، اعتماد استفاده‌کنندگان را افزایش می‌دهد که این امر می‌تواند هزینه سرمایه را کاهش داده و کارایی بازار سرمایه را بهبود بخشد.

در بخش عمومی، استانداردهای حسابداری نقش مهمی در ارتقای مسئولیت پاسخگویی مالی نهادها ایفا می‌کنند و با ارائه اطلاعات شفاف، امکان ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شهروندان را فراهم می‌آورند. علاوه بر این، این استانداردها با فراهم کردن اطلاعات مالی منظم و استاندارد، به بهبود تصمیم‌گیری مدیریت و عملکرد واحدهای اقتصادی کمک می‌کنند. همچنین، همگرایی استانداردهای حسابداری با استانداردهای بین‌المللی، تسهیل تجارت بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی را ممکن ساخته و موانع زبانی در گزارشگری مالی را کاهش می‌دهد.

نحوه تدوین استانداردهای حسابداری

تدوین استانداردهای حسابداری فرآیندی پیچیده و مشارکتی است که با شناسایی موضوع، تشکیل کمیته‌های فنی، تهیه پیش‌نویس، دریافت نظرات ذینفعان و در نهایت تصویب و انتشار استاندارد انجام می‌شود.

در ایران، سازمان حسابرسی مسئول این فرآیند است و تحلیل تأثیر استانداردهای جدید یکی از مراحل مهم آن به شمار می‌رود. عوامل اقتصادی، سیاسی، قانونی و فرهنگی بر تدوین استانداردها تأثیر دارند. همچنین، همگرایی با استانداردهای بین‌المللی برای افزایش قابلیت مقایسه و جذب سرمایه‌گذاری خارجی اهمیت دارد.

واضع استانداردهای حسابداری کیست؟

در سطح بین‌المللی، بنیادی با نام بنیاد استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRS Foundation) وجود دارد که یک سازمان غیرانتفاعی و عام‌المنفعه است. وظیفه اصلی این بنیاد، تدوین و ترویج استانداردهای حسابداری در سطح جهان به‌منظور ایجاد هماهنگی و شفافیت بیشتر در گزارش‌های مالی شرکت‌ها و نهادهای اقتصادی است.

این بنیاد در ابتدا در سال ۱۹۷۳ با عنوان «کمیته استانداردهای حسابداری بین‌المللی» (IASC) در بریتانیا تأسیس شد و سپس در سال ۲۰۰۱ نام آن به IFRS Foundation تغییر یافت و با ساختار و مأموریت جدید به فعالیت خود ادامه داد.

اهداف اصلی این بنیاد عبارت‌اند از:

• ایجاد مجموعه‌ای واحد از استانداردهای حسابداری که دارای ویژگی‌هایی چون کیفیت بالا، قابل‌فهم بودن و الزام‌آور بودن باشند.
• ترویج کاربرد صحیح و دقیق این استانداردها در سراسر جهان.
• پاسخگویی به نیازهای گزارشگری مالی بنگاه‌های اقتصادی، به‌ویژه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط.
• ایجاد همگرایی میان استانداردهای ملی حسابداری با استانداردهای بین‌المللی.

با این حال، بنیاد IFRS به‌تنهایی مسئول تدوین استانداردها نیست؛ بلکه این مسئولیت را با همکاری هیئت استانداردهای حسابداری بین‌المللی (IASB) انجام می‌دهد. این هیئت در آوریل ۲۰۰۱ تأسیس شده و با ۱۵ عضو، نهاد اصلی در تدوین و به‌روزرسانی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی به‌شمار می‌رود.

منابع تولیدی این بنیاد را می‌توان در قالب چهار گروه اصلی دسته‌بندی کرد:

• استانداردهای حسابداری بین‌المللی (IASs)
• استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRSs)
• تفسیرهای صادر شده توسط کمیته تفسیر IFRS (IFRICs)
• بیانیه‌های تفسیری کمیته تفسیر استانداردها (SICs)

در حال حاضر، بیش از ۱۰۰ کشور جهان به‌طور کامل از این استانداردهای بین‌المللی پیروی می‌کنند و آن‌ها را مبنای تنظیم گزارش‌های مالی خود قرار داده‌اند.

استانداردهای حسابداری در ایران چگونه تدوین می شود؟

استانداردهای حسابداری در ایران توسط سازمان حسابرسی وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی تدوین، به‌روزرسانی و ابلاغ می شود. این استانداردها با نگاهی به استانداردهای بین‌المللی، اما با در نظر گرفتن شرایط بومی و نیازهای خاص اقتصادی و قانونی کشور طراحی و تدوین می‌شوند. این استانداردها در عین هم‌راستایی با اصول جهانی، متناسب با ساختار مالی و اجرایی ایران بومی‌سازی شده‌اند.

فرآیند تدوین استانداردهای حسابداری در ایران معمولاً در سه بخش اصلی انجام می‌گیرد:

۱. شرح مسئله: در این بخش، ابتدا چالش‌ها و مشکلات موجود در حوزه حسابداری به‌طور دقیق شناسایی و مطرح می‌شوند. تمرکز اصلی بر بیان نقاط ضعف یا ابهاماتی است که در فرآیند ثبت و گزارشگری مالی وجود دارد.

۲. بحث مستدل: در این مرحله، راهکارهای مختلفی که می‌توان برای حل مسائل مطرح‌شده ارائه داد، به‌صورت منطقی و تحلیلی بررسی می‌شوند. مزایا و معایب هر راه‌حل مورد بررسی قرار می‌گیرد تا در نهایت بهترین و کارآمدترین رویکرد انتخاب شود.

۳. ارائه‌ی راهکار: در پایان، با توجه به مباحث و تحلیل‌های انجام‌شده، راهکاری مشخص و کاربردی برای رفع مشکل ارائه می‌شود. این راهکار در قالب یک استاندارد رسمی تدوین و جهت اجرا به نهادهای مرتبط ابلاغ می‌شود.

انواع استانداردهای حسابداری

استانداردهای حسابداری به‌طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام نقش ویژه‌ای در فرآیند حسابرسی و گزارشگری مالی ایفا می‌کنند. این استانداردها به حسابداران کمک می‌کنند تا وظایف خود را به‌صورت حرفه‌ای، دقیق و مطابق با اصول پذیرفته‌شده انجام دهند.

۱. استانداردهای عمومی: این دسته از استانداردها به ویژگی‌های حرفه‌ای و رفتاری حسابدار یا حسابرس مربوط می‌شود. داشتن صلاحیت علمی، پایبندی به اصول اخلاقی حرفه‌ای و استقلال کامل در انجام وظایف از موارد کلیدی این گروه است. استقلال نه تنها در عمل، بلکه در ظاهر نیز باید حفظ شود تا اعتماد عمومی به نتایج حسابرسی از بین نرود.

۲. استانداردهای میدانی (اجرایی): این استانداردها مربوط به نحوه اجرای عملیات حسابرسی در محیط واقعی کاری است. از جمله برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت صحیح تیم حسابرسی، نظارت بر عملکرد افراد و استفاده از سیستم‌های کنترل داخلی برای جلوگیری از تقلب یا تخلفات مالی. این اصول تضمین می‌کنند که فرآیند حسابرسی به‌طور منظم و سازمان‌یافته انجام شود.

۳. استانداردهای گزارشگری: در این بخش، تمرکز بر نحوه تهیه و ارائه گزارش‌های نهایی است. پس از جمع‌آوری شواهد و اطلاعات کافی، حسابرس باید گزارشی دقیق، شفاف و مبتنی بر واقعیت ارائه دهد. این گزارش‌ها به مدیران، سرمایه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان کمک می‌کند تا تصویری روشن از وضعیت مالی شرکت داشته باشند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.

آموزش استانداردهای حسابداری

آموزش استانداردهای حسابداری یکی از مهم‌ترین مراحل برای اجرای صحیح و دقیق این استانداردها در محیط‌های مالی و حسابداری است. در ایران تاکنون ۴۳ استاندارد حسابداری تدوین شده است که هر یک به موضوعات خاصی در حسابداری می‌پردازند و اجرای آن‌ها برای تهیه گزارش‌های مالی شفاف و قابل اتکا ضروری است. برای تسهیل دسترسی به این استانداردها، فایل PDF هر یک از آن‌ها به صورت رسمی منتشر شده و قابل دانلود است که این امر به آموزش بهتر و دقیق‌تر کمک می‌کند. فهرست کامل استانداردهای حسابداری ایران با شرح آن می‌توانید در زیر مشاهده کنید:

استاندارد شماره ۱: نحوه ارائه صورت‌های مالی

این استاندارد چارچوب کلی و اصول اساسی برای تهیه و ارائه صورت‌های مالی را تعیین می‌کند. هدف آن اطمینان از این است که صورت‌های مالی به گونه‌ای ارائه شوند که برای استفاده‌کنندگان قابل فهم، قابل مقایسه و قابل اتکا باشند. این استاندارد به تعیین ساختار اجزای صورت‌های مالی و الزامات افشای اطلاعات می‌پردازد.

استاندارد شماره ۲: صورت وجوه جریان نقد

این استاندارد نحوه تهیه صورت جریان وجوه نقد را تعیین می‌کند. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه به تحلیل جریان‌های نقدی و ارزیابی نقدینگی واحد تجاری کمک می‌کند.

استاندارد شماره ۳: درآمد عملیاتی

این استاندارد به تعریف درآمد عملیاتی و روش‌های شناسایی آن می‌پردازد. درآمد باید زمانی شناسایی شود که تحقق آن محتمل باشد و مبلغ آن قابل اندازه‌گیری باشد. این استاندارد به تفکیک درآمدهای عملیاتی از سایر درآمدها و نحوه ثبت آن‌ها در صورت‌های مالی توجه دارد.

استاندارد شماره ۴: حسابداری ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی

این استاندارد نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و افشای ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی را مشخص می‌کند. هدف آن اطمینان از این است که این موارد به درستی در صورت‌های مالی منعکس شده و تأثیرات احتمالی آن‌ها به طور شفاف گزارش شود.

استاندارد شماره ۵: رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه

این استاندارد نحوه شناسایی رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه را بیان می‌کند. آموزش استانداردهای حسابداری در این بخش برای اطمینان از گزارش‌دهی صحیح ضروری است.

استاندارد شماره ۶: گزارش عملکرد مالی (حذف شده است)

این استاندارد قبلاً چارچوبی برای تهیه گزارش عملکرد مالی ارائه می‌داد اما به دلیل تغییرات در چارچوب‌های حسابداری و استانداردهای جدید، حذف شده است.

استاندارد شماره ۷: حسابداری مخارج تحقیق و توسعه (حذف شده است)

این استاندارد پیش‌تر نحوه شناسایی و ثبت هزینه‌های تحقیق و توسعه را تعیین می‌کرد اما به دلیل تغییر در سیاست‌های حسابداری و استانداردهای بین‌المللی، حذف شده است.

استاندارد شماره ۸: حسابداری موجودی مواد و کالا

این استاندارد روش‌های ارزیابی، ثبت و افشای موجودی مواد و کالا را تعیین می‌کند. هدف آن اطمینان از این است که موجودی‌ها به ارزش منصفانه و به روش مناسبی در صورت‌های مالی ثبت شوند تا تصویر واقعی از وضعیت مالی ارائه شود. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه برای ثبت صحیح موجودی‌ها در صورت‌های مالی ضروری است.

استاندارد شماره ۹: حسابداری پیمان‌های بلند مدت

این استاندارد به نحوه شناسایی درآمد و هزینه‌های مربوط به پیمان‌های بلندمدت می‌پردازد. با توجه به طولانی بودن دوره اجرای این پیمان‌ها، استاندارد روش‌های مناسب برای شناسایی پیشرفت کار و درآمد مرتبط را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره ۱۰: حسابداری کمک‌های بلاعوض دولت

این استاندارد نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و افشای کمک‌های مالی دریافتی از دولت را مشخص می‌کند. هدف آن اطمینان از این است که کمک‌ها به صورت منصفانه و شفاف در صورت‌های مالی منعکس شوند.

استاندارد شماره ۱۱: دارایی‌های ثابت مشهود

این استاندارد اصول شناسایی، اندازه‌گیری اولیه و پس از آن، استهلاک و افشای دارایی‌های ثابت مشهود مانند ساختمان‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات را تعیین می‌کند. آموزش استانداردهای حسابداری برای ثبت و گزارش‌ دهی صحیح این دارایی‌ها بسیار مهم است.

استاندارد شماره ۱۲: افشای اطلاعات در خصوص اشخاص وابسته

این استاندارد الزام می‌کند که واحدهای تجاری اطلاعات مربوط به معاملات و روابط با اشخاص وابسته را به منظور افزایش شفافیت در صورت‌های مالی افشا کنند. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه برای افزایش شفافیت صورت‌های مالی ضروری است.

استاندارد شماره 13: حسابداری مخارج تأمین مالی

این استاندارد نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و ثبت هزینه‌های مرتبط با تأمین مالی، مانند بهره و سایر هزینه‌های مالی را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره 14: نحوه ارائه دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری

این استاندارد چارچوبی برای طبقه‌بندی و ارائه دارایی‌ها و بدهی‌های جاری در صورت‌های مالی ارائه می‌دهد تا اطلاعات مالی به صورت منظم و قابل فهم ارائه شود.

استاندارد شماره ۱۵: حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها

این استاندارد روش‌های شناسایی، اندازه‌گیری و گزارش سرمایه‌گذاری‌ها در صورت‌های مالی را تعیین می‌کند، از جمله سرمایه‌گذاری در سهام، اوراق قرضه و سایر ابزارهای مالی. آموزش استانداردهای حسابداری به حسابداران کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری‌ها را به‌درستی ثبت کنند.

استاندارد شماره ۱۶: تسعیر ارز

این استاندارد نحوه تبدیل ارزهای خارجی به ارز گزارشگری و ثبت اثرات ناشی از تغییرات نرخ ارز را مشخص می‌کند تا تأثیرات ارزی به درستی در صورت‌های مالی منعکس شود.

استاندارد شماره ۱۷: حسابداری دارایی‌های نامشهود

این استاندارد اصول شناسایی، اندازه‌گیری و استهلاک دارایی‌های نامشهود مانند حق اختراع، نرم‌افزار و علائم تجاری را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره ۱۸: صورت‌های مالی تلفیقی و حسابداری سرمایه‌گذاری در واحدهای تجاری فرعی

این استاندارد نحوه تهیه صورت‌های مالی تلفیقی و ثبت سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های فرعی را مشخص می‌کند تا تصویر واقعی از کل گروه ارائه شود.

استاندارد شماره ۱۹: حسابداری ترکیب واحدهای تجاری

این استاندارد روش‌های حسابداری مربوط به ادغام و ترکیب شرکت‌ها را تعیین می‌کند و نحوه شناسایی دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه را در ترکیب توضیح می‌دهد.

استاندارد شماره ۲۰: سرمایه‌گذاری در واحدهای تجاری وابسته

این استاندارد به نحوه حسابداری سرمایه‌گذاری در شرکت‌های وابسته که کنترل کامل بر آن‌ها وجود ندارد می‌پردازد. آموزش استانداردهای حسابداری برای ثبت و گزارش‌ دهی صحیح در این حوزه ضروری است.

استاندارد شماره ۲۱: حسابداری اجاره‌ها

استاندارد روش‌های شناسایی، اندازه‌گیری و ثبت اجاره‌ها را در صورت‌های مالی تعیین می‌کند، از جمله اجاره‌های عملیاتی و مالی.

استاندارد شماره ۲۲: گزارشگری میان دوره‌ای

این استاندارد اصول تهیه و ارائه گزارش‌های مالی در دوره‌های کوتاه‌تر از سال مالی کامل (مانند گزارش‌های سه ماهه) را تعیین می‌کند. آموزش استانداردهای حسابداری در این بخش برای ایجاد گزارش‌های صحیح و شفاف ضروری است.

استاندارد شماره ۲۳: حسابداری مشارکت‌های خاص

این استاندارد به نحوه حسابداری مشارکت‌هایی که شرایط خاص و متفاوتی دارند می‌پردازد و روش‌های مناسب ثبت آن‌ها را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره ۲۴: گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره‌برداری

این استاندارد نحوه گزارشگری مالی واحدهای تجاری که هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسیده‌اند را مشخص می‌کند.

استاندارد شماره ۲۵: گزارشگری بر حسب قسمت‌های مختلف

این استاندارد الزام می‌کند که گزارش‌های مالی بر اساس بخش‌ها یا قسمت‌های مختلف فعالیت شرکت ارائه شود تا تحلیل دقیق‌تری از عملکرد هر بخش ممکن گردد.

استاندارد شماره ۲۶: فعالیت‌های کشاورزی

این استاندارد اصول حسابداری مربوط به فعالیت‌های کشاورزی، از جمله شناسایی و اندازه‌گیری محصولات کشاورزی را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره ۲۷: طرح‌های مزایای بازنشستگی

این استاندارد نحوه شناسایی تعهدات و هزینه‌های مربوط به طرح‌های بازنشستگی و مزایای کارکنان را تعیین می‌کند. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه برای شفافیت در گزارشگری ضروری است.

استاندارد شماره ۲۸: فعالیت بیمه‌های عمومی

این استاندارد حسابداری فعالیت‌های بیمه‌ای در بخش عمومی را تشریح می‌کند و نحوه ثبت درآمدها و هزینه‌های بیمه‌ای را مشخص می‌سازد.

استاندارد شماره ۲۹: فعالیت اجاره املاک

این استاندارد اصول حسابداری مربوط به اجاره املاک و مستغلات را تعیین می‌کند و نحوه شناسایی درآمد و هزینه‌های مرتبط را توضیح می‌دهد.

استاندارد شماره ۳۰: سود هر سهم

این استاندارد روش محاسبه سود هر سهم عادی و تعدیل شده را تعیین می‌کند و نحوه ارائه آن در صورت‌های مالی را مشخص می‌سازد. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه برای ارائه صحیح صورت‌های مالی ضروری است.

استاندارد شماره ۳۱: دارایی‌های غیرجاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده

این استاندارد نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و افشای دارایی‌هایی که برای فروش نگهداری می‌شوند و همچنین عملیات متوقف شده را تعیین می‌کند.

استاندارد شماره ۳۲: کاهش ارزش دارایی‌ها

این استاندارد اصول شناسایی و اندازه‌گیری کاهش ارزش دارایی‌ها را مشخص می‌کند تا دارایی‌ها به ارزش منصفانه خود در صورت‌های مالی منعکس شوند.

استاندارد شماره ۳۳: مزایای بازنشستگی کارکنان

این استاندارد نحوه حسابداری مزایای بازنشستگی و پرداخت‌های مرتبط به کارکنان را تعیین می‌کند تا تعهدات و هزینه‌های مربوط به این مزایا به درستی گزارش شود. آموزش استانداردهای حسابداری در این زمینه برای تضمین گزارش‌دهی صحیح ضروری است.

استاندارد شماره ۳۴: رویه‌های حسابداری، تغییر در برآورد حسابداری و اشتباهات

این استاندارد نحوه انتخاب و تغییر رویه‌های حسابداری، اصلاح برآوردها و برخورد با اشتباهات مالی را تعیین می‌کند تا شفافیت و صحت گزارشگری حفظ شود.

استانداردهای لازم‌الاجرا از سال ۱۳۹۸ به بعد (شماره ۳۵ تا ۴۱)

استاندارد شماره ۳۵: مالیات بر درآمد

این استاندارد نحوه شناسایی، اندازه‌گیری و افشای مالیات‌های مرتبط با درآمد را تعیین می‌کند و به حسابداران کمک می‌کند تا تأثیر مالیات‌ها را به درستی در صورت‌های مالی منعکس کنند. این استاندارد از سال ۱۳۹۹ لازم‌الاجرا شده است.

استاندارد شماره ۳۶: ابزارهای مالی – ارائه

این استاندارد اصول ارائه ابزارهای مالی در صورت‌های مالی را مشخص می‌کند تا اطلاعات مربوط به این ابزارها به صورت شفاف و قابل فهم گزارش شود. این استاندارد از سال ۱۳۹۸ لازم‌الاجرا شده است.

استاندارد شماره ۳۷: ابزارهای مالی – افشاء

این استاندارد الزام به افشای اطلاعات مرتبط با ابزارهای مالی را تعیین می‌کند و به افزایش شفافیت و قابلیت مقایسه کمک می‌کند. این استاندارد نیز از سال ۱۳۹۸ لازم‌الاجرا شده است. آموزش استانداردهای حسابداری برای افزایش شفافیت و قابلیت مقایسه ضروری است.

استاندارد شماره ۳۸: ترکیب‌های تجاری (تجدیدنظر شده ۱۳۹۷)

این استاندارد به‌روزرسانی روش‌های حسابداری ترکیب واحدهای تجاری را ارائه می‌دهد و جایگزین نسخه قبلی شده است. هدف آن ارائه تصویری دقیق‌تر از ترکیب شرکت‌ها و تأثیر آن بر صورت‌های مالی است. لازم‌الاجرا از سال ۱۴۰۰.

استاندارد شماره ۳۹: صورت‌های مالی تلفیقی (تجدیدنظر شده ۱۳۹۷)

این استاندارد نحوه تهیه صورت‌های مالی تلفیقی را تعیین می‌کند تا شرکت‌های گروه بتوانند به صورت یکپارچه گزارش دهند. این استاندارد نیز از سال ۱۴۰۰ لازم‌الاجرا شده است.

استاندارد شماره ۴۰: مشارکت‌ها

این استاندارد حسابداری مشارکت‌ها را تشریح می‌کند و نحوه ثبت و گزارش آن‌ها را مشخص می‌سازد. هدف آن افزایش شفافیت در گزارشگری مشارکت‌های تجاری است. لازم‌الاجرا از سال ۱۴۰۰. آموزش استانداردهای حسابداری برای شفاف‌سازی مشارکت‌های تجاری لازم است.

استاندارد شماره ۴۱: افشای منافع در واحدهای تجاری دیگر

این استاندارد الزام به افشای منافع و سهام در سایر واحدهای تجاری را تعیین می‌کند تا استفاده‌کنندگان از صورت‌های مالی بتوانند به درستی روابط مالی و مالکیتی شرکت را درک کنند. لازم‌الاجرا از سال ۱۴۰۰. آموزش استانداردهای حسابداری برای درک روابط مالی شرکت‌ها ضروری است.

استاندارد شماره ۴۲: اندازه‌گیری ارزش منصفانه

این استاندارد روش‌ها و اصول تعیین ارزش منصفانه دارایی‌ها و بدهی‌ها را مشخص می‌کند تا گزارشگری مالی دقیق‌تر و شفاف‌تر باشد.

استاندارد شماره ۴۳: درآمد عملیاتی حاصل از قرارداد با مشتریان (لازم‌الاجرا از ۱۴۰۴/۱/۱)

این استاندارد چارچوب شناسایی و گزارش درآمد حاصل از قراردادهای با مشتریان را تعیین می‌کند و از سال ۱۴۰۴ لازم‌الاجرا است.

دانلود استانداردهای حسابداری 1404

پیچیدگی فنی و تخصصی بودن بسیاری از این استانداردها، به ویژه استانداردهای مرتبط با ابزارهای مالی، ترکیب‌های تجاری و گزارشگری تلفیقی، آموزش تخصصی و مداوم را ضروری می‌سازد. همچنین، تغییرات مکرر و به‌روزرسانی‌های استانداردها، مانند تجدیدنظر در استانداردهای 38 تا 43، نیازمند به‌روزرسانی مستمر دانش حسابداران و حسابرسان است.

برای دسترسی آسان به متن کامل استانداردهای حسابداری PDF هر یک از 43 استاندارد به صورت رسمی منتشر شده است. دانلود و مطالعه این فایل‌ها به حسابداران کمک می‌کند تا با جزئیات هر استاندارد آشنا شده و بتوانند گزارش‌های مالی خود را مطابق با آخرین الزامات تنظیم کنند. با کلیک بر روی هر یک از لینک‌های زیر می‌توانید استاندارد مورد نظر خود را دانلود کنید.

جمع بندی

استانداردهای حسابداری به عنوان مجموعه‌ای از اصول، قواعد و رویه‌های پذیرفته شده، نقش مهمی در نظام گزارشگری مالی ایفا می‌کنند. این استانداردها با ایجاد زبان مشترک در گزارشگری مالی، موجب افزایش قابلیت مقایسه، شفافیت و قابلیت اتکای اطلاعات مالی می‌شوند.

در ایران، استانداردهای حسابداری توسط نهادهای تخصصی تدوین و منتشر می‌شوند. این استانداردها از طریق فرآیندی پیچیده و با مشارکت گروه‌های مختلف ذینفع تدوین می‌شوند. تحلیل تأثیر یکی از مراحل مهم در فرآیند تدوین استانداردهای حسابداری است که به ارزیابی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی استانداردهای پیشنهادی می‌پردازد.

آموزش استانداردهای حسابداری یکی از چالش‌های مهم در پیاده‌سازی موفق این استانداردها است. این آموزش می‌تواند از طرق مختلفی مانند دوره‌های آموزشی رسمی، کارگاه‌ها و همایش‌ها صورت گیرد. پیچیدگی استانداردها و تغییرات مداوم در آن‌ها، چالش‌های عمده در آموزش استانداردهای حسابداری هستند.

امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. در صورت بروز هر سوالی آن را در بخش کامنت‌‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول استاندارهای حسابداری