واژه پورتفولیو از اصطلاحات پر کاربرد در حوزه‌های مختلف کسب و کار، مدیریت پروژه، مدیریت محصولات است که در بازار سهام با به عناوینی نظیر ” پورتفوی” یا “سبد سهام” نیز شناخته می‌شود. در این مقاله از نرم افزار حسابداری محک درباره چگونگی ایجاد یک پورتفوی قوی در بازار بورس صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
پورتفولیو (Portfolio) چیست؟
پورتفولیو (Portfolio) یا پورتفوی یا سبد سهام، مجموعه‌ای از انواع مختلف دارایی‌های متعلق به یک فرد است که در جهت تحقق اهداف مالی وی ایجاد شده است. امروزه به واسطه وجود انواع مختلفی از دارایی‌های مالی، هر فردی می‌تواند مجموعه‌ای از سهام، صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، صندوق‌های بدهی، اوراق قرضه، وجوه نقدی یا معادل‌های نقدی، طلا، املاک، مشتقات مالی، صندوق‌های قابل معامله (ETF) و غیره را در پورتفـولیوی خود بگنجاند. یک پرتفوی متنوع باعث کاهش ریسک‌های سرمایه گذاری شده و بازدهی سرمایه گذاری های انجام شده را بالا می برد.
عموم مردم بر این باورند که سهام، اوراق قرضه و پول نقد، هسته اصلی یک پورتفوی را تشکیل می‌دهند. این باور درست است اما یک پورتفوی قوی می‌تواند بسیار متنوع‌تر از این ها هم باشد و طیف گسترده‌ای از دارایی‌ها از جمله زمین و املاک، آثار و کلکسیون‌های هنری و سرمایه گذاری‌های خصوصی را نیز در بر بگیرد.
مدیریت و نگهداری پورتفولیو معمولا توسط صاحب آن انجام می شود، اما امکان سپردن مدیریت سبد سهام به یک مدیر یا مشاور مالی، شخص یا موسسه سبدگردانی یا یک متخصص مالی دیگر نیز وجود دارد.
مدیریت پورتفوی چگونه است؟
مدیریت پورتفولیو یعنی هنر و توانایی انتخاب و نظارت بر سرمایه گذاری‌هایی که اهداف بلندمدت مالی یک مشتری، شرکت یا موسسه را برآورده می‌کنند. مدیریت پورتفولیو ممکن است ماهیت منفعل یا فعال داشته باشد.در مدیریت فعال پرتفولیو، مدیر پرتفولیو یا سبد گردان به طور فعال خرید و فروش سهام های مختلف را بر عهده می گیرد تا بیشترین سود ممکن را به دست آورد.کنترل پورتفـولیوی ثابتی که مطابق با استراتژی فعلی بازار طراحی شده است بر عهده مدیر پرتفولیو منفعل است. این استراتژی مناسب اهداف بلندمدت است و با عناوینی مثل شاخص سازی یا سرمایه گذاری شاخص نیز شناخته می‌شود.
یکی از مفاهیم کلیدی در مدیریت پورتفولیو، اصل تنوع بخشی است؛ به زبان ساده تنوع بخشی یعنی تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید. ایجاد تنوع در سبد سهام با این هدف انجام می‌شود که با تخصیص سرمایه و تقسیم کردن آن در بین ابزارهای مالی، صنایع و دسته‌های مختلف درصد ریسک احتمالی کاهش پیدا کند. از سوی دیگر، ایجاد پورتفـولیوی متنوع باعث به حداکثر رساندن بازدهی سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف می‌شود.
شما می‌توانید به پرتفوی سرمایه گذاری خود به چشم یک کیک نگاه کنید که به قطعاتی با اندازه‌های مختلف تقسیم شده است و هر قطعه نشان دهنده یک کلاس دارایی یا یک نوع سرمایه گذاری متفاوت است. هدف سرمایه گذاران، ایجاد یک پرتفوی با تنوع مناسب است. پورتفوی متنوع بین ریسک و بازدهی سرمایه توازن ایجاد می‌کند. البته ریسک پذیری و تحمل ریسک نیز در بین افراد متفاوت است.
راه‌های زیادی برای ایجاد تنوع در پورتفـولیو وجود دارد که البته نحوه انجام آن به شما بستگی دارد. هدف شما از ایجاد پرتفولیو ، میل شما برای ریسک و خطر کردن و شخصیت شما همگی از عوامل موثر در انتخاب نحوه ساختن پورتـفولیو هستند.
انواع پورتفولیو کدام اند؟
به تعداد سرمایه گذاران و مدیران مالی، انواع مختلف پورتفـولیو و استراتژی پرتفوی وجود دارد. یک سرمایه گذار می‌تواند چندین پورتفولیوی مختلف داشته باشد و محتوای آنها را با استراتژی یا سناریو های سرمایه گذاری متفاوتی تنظیم کند . با این حال، به یاد داشته باشید که یک نوع پورتفوی ممکن است تمام نیازهای مالی شما را برآورده نکند و شاید لازم باشد انواع خاصی از پورتفـولیو را با یکدیگر ترکیب کرده و مطابقت دهید تا به ترکیبی ایده آل برسید. در ادامه برخی از رایج‌ترین و محبوب‌ترین انواع پورتفولیو را معرفی و بررسی می‌کنیم.
1. پورتفوی ترکیبی
رویکرد پورتفولیوی ترکیبی در بین کلاس‌های دارایی متنوع به کار می‌رود. برای ایجاد یک سبد ترکیبی باید مجموعه‌ای از سهام، اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات و حتی آثار هنری را در پورتفـولیو بگنجانید. به طور کلی، یک پورتفولیوی ترکیبی مستلزم نسبت‌های تقریبا ثابتی از سهام، اوراق قرضه و سرمایه گذاری‌های جایگزین است. پورتفولیوی ترکیبی بسیار سودمند است، زیرا از نظر تاریخی بین کلاس‌های مختلف دارایی مثل سهام، اوراق قرضه و جایگزین‌ها همبستگی بیشتری ایجاد می شود؛ یعنی اگر ارزش یکی از آنها سقوط کند، ممکن است ارزش دیگری بالا برود و در نتیجه باعث حفظ تعادل در پورتفوی شما می‌شود.
2. سرمایه گذاری در سهام
وقتی پورتفولیوی شما از نوع سرمایه گذاری در سهام باشد، یعنی انتظار شما از خرید سهام، اوراق قرضه یا دارایی‌های مالی،کسب سود و بالا بردن ارزش آن در طول زمان و یا هر دوی آنها است. پورتفوی سرمایه‌گذاری در سهام ممکن است استراتژیک باشد (هنگامی که هدف شما از سرمایه گذاری در سهام، نگهداری دارایی‌های مالی برای مدت طولانی است)و یا تاکتیکی باشد (هنگامی که هدف شما از سرمایه گذاری، دستیابی به سود کوتاه مدت و خرید و فروش سهام است).
3. پرتفوی تهاجمی و متمرکز بر سهام
دارایی‌های موجود در یک پرتفوی تهاجمی معمولاً ریسک‌های بزرگی را متحمل می‌شوند تا بازدهی عالی و فوق‌العاده‌ای را تجربه کنند. سرمایه گذاران تهاجمی به دنبال شرکت‌هایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود هستند و ارزش پیشنهادی منحصر به فردی دارند. بسیاری از این شرکت‌ها هنوز اسم و رسمی پیدا نکرده‌اند و پرتفوی تهاجمی با ریسک و سود بالا دارند.
4. پورتفوی تدافعی یا محافظه کارانه
پورتفولیوی تدافعی یا محافظه کارانه، بر روی کالاهای مصرفی که در برابر رکود مقاوم و نفوذناپذیر هستند تمرکز دارد. سهام تدافعی هم در دوران بد بازار و هم در دوران خوب و مثبت بازار، کار خود را به خوبی انجام می‌دهد. شرایط اقتصادی بد هیچ تاثیری بر روی پورتفوی تدافعی ندارند. شرکت‌هایی که محصولات ضروری و روزمره را تولید می‌کنند، تحت بدترین شرایط نیز به بقای خود ادامه می‌دهند. پاداش پورتفولیوی تدافعی ممکن است زیاد نباشد، اما همیشگی است.این نوع از پورتفوی بهترین گزینه برای سرمایه گذاری طولانی مدت است.
5.پورتفوی متمرکز بر درآمد
تمرکز پورتفولیو متمرکز بر درآمد بیشتر بر روی سود تقسیمی شرکت‌ها (درآمد حاصل از سهم) به سهامداران می باشد. در واقع هدف ازایجاد این پرتفوی، ایجاد یک جریان نقدی مثبت به داخل سبد سهام است. برخی از سهام های پورتفوی متمرکز بر درآمد می‌توانند در پرتفوی تدافعی قرار بگیرند،اما به دلیل بازدهی بالا در پرتفوی درآمدی قرار می‌گیرند. صندوق سرمایه گذاری در املاک و مستغلات (REIT) نمونه‌ای از پورتفـولیوی متمرکز بر درآمد هستند.
6. پرتفولیوی سوداگرانه
پرتفولیوی سوداگرانه بهترین گزینه برای سرمایه گذارانی است که تحمل ریسک بالایی دارند. سبد سهام سوداگرانه می‌تواند شامل عرضه‌های اولیه عمومی (IPO) یا سهامی باشد که به اعتقاد برخی، هدف مناسبی برای تصاحب توسط شرکت‌های بزرگ هستند. شرکت‌های فعال در حوزه فناوری و مراقبت‌های بهداشتی که فرآیند توسعه محصولات جدید را در دستور کار دارند در این دسته قرار می‌گیرند.
ریسک در انتخاب پورتفولیو
هر کدام از مشاوران مالی یا سبد گردانان می توانند یک مدل سبد سهام عمومی برای یک فرد ایجاد کنند .اما این موضوع کاملا به ریسک پذیری فرد سرمایه گذار بستگی دارد .وی می تواند پرتفوی خود را از با سهام هایی که قابلیت رشد بالایی دارند بچیند و یا از استراتژی تهاجمی پیروی کند .با این حال بهتر است یک سرمایه گذار، خودش را در معرض ریسک کمتری قرار دهد و سهامی را انتخاب کند که نوسانات بازار تاثیری بر روی آن نداشته باشند .
افق زمانی چه تاثیری بر پورتفولیو دارد؟
در نظر گرفتن مدت زمان سرمایه گذاری یکی از اصل های مهم در موفقیت سرمایه گذاران است. بهتر است تاریخ هدف را در نظر گرفته و به تخصیص سرمایه بر روی یک استراتژی محافظه کارانه در آن تاریخ پیش بروید تا از سود پرتفوی خود تا آن نقطه محافظت کنید.
به عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار محافظه‌کار ممکن است پرتفوی خود را با سهام با ارزش بالا، صندوق‌های مشارکتی با شاخص بازار گسترده، اوراق قرضه با درجه ریسک بالا و معادل‌های نقدی با درجه بالا ببندد.
سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قصد دارد تا پنج سال دیگر بازنسشته شود و برای دوران بازنشستگی پس‌انداز می‌کند. حتی اگر این سرمایه‌گذار با سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق بهادار پرریسک‌تر مشکلی نداشته باشد، باز هم ممکن است بخواهد بخش بزرگ‌تری از پرتفوی خود را به دارایی‌های محافظه‌کارانه‌تر مانند اوراق قرضه و پول نقد اختصاص دهد تا از آنچه تا الان پس‌انداز کرده است محافظت کند.
برخلاف این فرد که برای دوران بازنشستگی برنامه ریزی می‌کند، فردی که تازه وارد بازار کار شده ممکن است بخواهد کل پرتفولیوی خود را در بازار سهام سرمایه‌گذاری کند، زیرا ممکن است چندین دهه برای سرمایه‌گذاری و پشت سر گذاشتن برخی از نوسانات کوتاه‌مدت بازار وقت داشته باشد.
منظور از تخصیص دارایی چیست؟
تخصیص دارایی شامل انتخاب وزن مناسب از طبقات مختلف دارایی برای نگهداری در یک پرتفولیو است. سهام، اوراق قرضه و پول نقد اغلب سه طبقه معمولی دارایی هستند، اما سایر دارایی‌ها نیز مثل املاک و مستغلات، کالاها، ارزها و رمزارزها می‌توانند در یک پرتفوی جامع قرار بگیرند. هر یک از کلا‌های دارایی، شامل زیرمجموعه‌هایی هستند که در تخصیص پورتفولیو نیز نقش دارند. به عنوان مثال چقدر باید به سهام یا اوراق قرضه داخلی در مقابل سهام خارجی وزن داده شود؟ رشد سهام در مقابل ارزش سهام چقدر است؟ و غیره.
منظور از تنوع در سبد سهام چیست؟
تنوع در سبد سهام یعنی پرتفولیوی شما شامل دارایی‌ها و طبقات دارایی باشد که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر ندارند. به این ترتیب، اگر یک کلاس دارایی با افت روبه رو شود، ممکن است کلاس‌های دارایی دیگر دچار این افت نشوند. این امر یک سوپاپ اطمینان برای پورتفولیوی شما فراهم می‌کند. علاوه بر این، ریاضیات مالی نشان می‌دهد که تنوع مناسب می‌تواند بازده مورد انتظار کلی یک پورتفوی را افزایش داده و در عین حال ریسک آن را کاهش دهد.
سخن آخر
در حالی که انواع مختلفی از پورتفولیو وجود دارد که سرمایه گذاران می‌توانند بنابر نیاز و استراتژی مدنظر خود از آنها استفاده کنند، احتیاط در انتخاب دارایی‌های مناسب برای دستیابی به اهداف سرمایه گذاری نیز شرط عقل است. به پیشنهاد گروه نرم افزاری حسابداری محک، برای تحقیق در مورد اصول هر نوع دارایی و یافتن مناسب‌ترین ترکیب پورتفولیوی سرمایه‌گذاری، همچنین نگهداری و حفظ پورتفوی خود برای ایجاد حداکثر بازده زمان بگذارید و با کارشناسان این حوزه مشورت کنید.
منبع: investopedia
یک پاسخ
با سلام
توضیحاتتون بسیار عالی بود. ساده و پر مفهوم
تشکر از شما