چهاردهم آبان ماه، روز فرهنگ عمومی است. این روز در سال 1387 توسط شورای فرهنگی عمومی به نام روز فرهنگ عمومی نام گذاری شد. روابط عمومی شورای فرهنگی ملی ایران در این زمینه اعلام کرد که روز فرهنگ عمومی در ششصد و شصتمین جلسه این شورا، در روز چهاردهم آبان با تصویب شدن آئین نامه شورای فرهنگی به این نام شناخته شد.
فرهنگ عمومی چیست؟
فرهنگ تعیین کننده نحوه طرز فکر و احساس اعضای یک جامعه است. فرهنگ راهنمای فعالیت های انسان ها و توضیحی در مورد جهان بینی و درک آن ها از جهان است. به طور اختصاصی تر فرهنگ عمومی به معنای فرهنگ غالب و گسترده ای است که در بین عموم افراد یک جامعه وجود دارد و مجموعه ای از عقاید، ارزش ها، احساسات و هنجار های مختلف است که اکثریت جامعه از آن حمایت می کنند و فراتر از یک گروه یا قشر خاص است. روز فرهنگ عمومی بهانه است برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و ویژگی ها و شاخص های آن و ضرورت اصلاح آن.
فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید.
[dt_default_button link=”https://www.mahaksoft.com/wp-content/uploads/2019/11/Public-Culture-Day-PodCast.mp3″ button_alignment=”default” animation=”fadeIn” size=”medium” default_btn_bg_color=”” bg_hover_color=”” text_color=”” text_hover_color=”” icon_align=”center”] دانلود فایل صوتی مقاله [/dt_default_button]
ویژگی ها و شاخص های فرهنگ عمومی چیست؟
فرهنگ عمومی دارای دو مسیر عینی و اعتباری است که باید برای شناخت فرهنگ هر دو مسیر را در نظر داشت. در کشور عزیزمان ایران، این دو بعد فرهنگ عمومی از دو بخش تشکیل شده است، یک بخش آن ظاهری و شفاف مانند: شکل لباس و شکل معماری است که تأثیر خاصی بر روی ذهنیت، اخلاقیات، رفتار و تربیت افراد یک جامعه دارد و بخش دیگر آن مربوط به امور نامحسوس یا به اصطلاح باطنی است مانند اخلاقیات فردی و اجتماعی، وقتشناسی، وجدان کاری، مهمان دوستی و احترام به بزرگترهای یک جامعه.
فرهنگ عمومی یک جامعه بخشی از نظام فرهنگی یک ملت است که پشتوانه ایجاد و عمل به آن قانون یا اجبار دولت نیست بلکه استمرار آن در یک جامعه بستگی به اجبار اعمال شده از سوی آن ملت، تشکل های عمومی و سازمان های غیر رسمی (غیر دولتی) آن جامعه دارد.
حوزه فرهنگ عمومی
در مقابل حوزه فرهنگ عمومی اصلی یک جامعه که قانون با استفاده از نیروی فیزیکی از آن حمایت می کند، حوزه فرهنگ عمومی معمولا بر پایه پذیرش و قانع کردن اعضای یک جامعه توسط یکدیگر استوار است و عدم پایندی به آن فرهنگ عمومی مجازات، به معنای حقوقی کلمه را در پی ندارد. به عبارت ساده تر فرهنگ عمومی یک جامعه در مقابله کردن مردم و دولت، معنا و مفهوم پیدا می کند.
فرهنگ عمومی یکی از بخش های اصلی فرهنگ یک جامعه یا ملت است که تاثیراتی عمومی دارد و همه ی مردم آن جامعه در کیفیت آن نقش مخصوص به خود را دارند. فرهنگ عمومی از شیوه رفتار و عملکرد های عمومی مردم، عرف، عادات، رسم ها، سنت ها و زبان یک ملت ساخته می شود و یا تاثیر می گیرد و خیلی از بخش ها و عرصه های زندگی مردم را تحت تاثیر قرار می دهد. اکثریت یک جامعه نسبت به فرهنگ عمومی شناخت و حساسیت دارند.
سازندگان و عاملان فرهنگ عمومی بخشی خاصی از جامعه هستند که دولت می تواند بر بخشی از آن نظارت کند اما نمی تواند با بخش نامه، اجبار یا … آن را اصلاح یا تعویض کند.
فرهنگ عمومی مانند بخش مادر خود، یعنی فرهنگ از 4 بخش ظاهری تشکیل شده است: درونی، روانی، نمادی، نهادی یا آثار، به همین دلیل می توانید ریشه های فرهنگ عمومی یک جامعه را در هر یک از این بخش ها پیدا کنید. فرهنگ عمومی مانند فرهنگ اصلی در تمام بخش های یک جامعه مانند خانواده، دولت و حکومت، اقتصاد، آموزش و پروش و … حضور دارد به همین دلیل نمی توان آن را به یک حوزه محدود شناخت.
مفهوم واژه اصلاح فرهنگی چیست؟
دو مفهوم عمومی هنگام شنیدن کلمه اصلاح به ذهن خطور می کند:
اول جدید کردن شاکله فرهنگ عمومی مورد منظور است یعنی سامان جدید و نو به مواد فرهنگ به طریقی که فرهنگ عمومی شکل تازه و جدیدی پیدا کند، و برداشت دیگر آن اصلاح، رفع کژیها و انحرافات آن است که در اینجا دو حالت احتمالی زیر پیش می آید:
1- بازگشت به اصل و منبع فرهنگ عمومی و جداسازی آن از مواردی که با گذشت زمان به آن وارد شده است.
2- بازگرداندن فرهنگ عمومی به غایت و هدف مورد از پیش تعیین شده و سعی در برطرف کردن موانع احتمالی دست یابی به آن.
چرا اصلاح فرهنگ عمومی ضروری است؟
در این جا به 3 دلیل اصلی برای اصلاح فرهنگ عمومی اشاره می کنیم:
نسل های جدید هر ملت
نسل های تازه هر ملت باید راه و رسم زندگی در آن جامعه را یاد بگیرند و این یادگیری از طریق انتقال فرهنگ رخ می دهد. انتقال فرهنگ جریانی است که طی آن نسل های تازه با شیوه زندگی نسل گذشته که شامل آداب و رسوم، سنت ها و … است، آشنا می شوند و شیوه زندگی کردن به روش نسل قدیم را یاد می گیرند.
پذیرش بی چون و چرایی وجود ندارد
توقع آن که هر نسل تازه ای باید بدون هیچ پرسش و علامت سوالی در ذهن خود، تجربه گذشتگان را بپذیرد، غلط است و خارج از فطرت انسان است. این پرسش ها و علامت سوال ها پدیده ای به نام نقد و بررسی یا ارزیابی را به وجود می آورند پس می توان اینطور گفت: فرهنگ عمومی هر جامعه توسط نسل های تازه آن بصورت مداوم در معرض ارزیابی قرار می گیرد و عیب و ایرادات آن در همین نقد و بررسی نمایان می شود.
نیاز های انسان در حال تغییر است
مسائل، مشکلات و نیاز های روزمره زندگی انسان، متغیر هستند و پاسخگویی و برطرف کردن آنان ضرورت دارد. تلاش برای برطرف کردن این نیاز ها و در عین حال رفع کاستی های شناخته شده در حین ارزیابی فرهنگ باعث به وجود آمدن شیوه های جدید زندگی و تکامل فرهنگ عمومی می شود.
اصول اصلاح فرهنگ عمومی چیست؟
هر ساله در روز فرهنگ عمومی این اصول مهم توسط رسانه ها به عموم جامعه یادآوری می شود:
- همه باید بدانند که اصلاح فرهنگ عمومی امری زمان بر و پیچیده است که بصورت تدریجی نتایج آن را می توان دید.
- مردم باید در این اصلاح حضور داشته باشند.
- تمام مردم یک جامعه باید اهمیت اصلاح فرهنگ عمومی را بر رشد و تکامل جامعه بدانند.
- اصلاح فرهنگی امری است که باید بصورت مداوم پیگیری شود.
- باور ها و عقاید مذهبی یک ملت همیشه باید پایه فرهنگ عمومی باشد.
Podcast: Play in new window | Download