مقدمه
اگر با هر جنبه‌ای از مدیریت نیروی کار در فروشگاه سروکار داشته باشید، بی‌تردید با موضوعاتی مثل حفظ نیروی کار، جَو محیط کار و پیشرفت کارکنان فروشگاه آشنا هستید. البته همه این موضوعات، به‌خودی‌خود چالش بزرگی برای کسب‌وکارهای مختلف محسوب می‌شوند اما فروشگاه‌ها و همین‌طور سایر مشاغل عمومی با دشواری‌های خاصی در این زمینه‌ها روبرو هستند.
فهرست مطالب
بسیاری از صاحبان فروشگاه‌ها تصمیم می‌گیرند به کارکنان‌شان اجازه خروج دهند و به جای آن‌ها نیروی کار جدید استخدام کنند. چون آن‌ها این گزینه را در مقایسه با ایجاد تغییراتی که بتوانند به افزایش رضایت، حفظ و پیشرفت کارکنان فروشگاه منجر شوند، آسان‌تر تلقی می‌کنند. بااین‌حال این آسان‌گزینی، می‌تواند هزینه زیادی برای آن‌ها در پی داشته باشد. با استناد به بلومبرگ، فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی‌ها هر ماه تقریباً 5% از کارکنان‌شان را از دست می‌دهند و فرایند جایگزینی هر کارمند با یک کارمند جدید، تقریباً 16 درصد از حقوق یک کارمند، برای فروشگاه هزینه دارد که این میزان، برای مدیریت کارمندان یک خرده‌فروشی، بیش‌ازحد زیاد به نظر می‌رسد. همین امر، اهمیت رضایتمندی و فراهم بودن زمینه مناسب برای پیشرفت کارکنان فروشگاه را دوچندان می‌کند.
بنابراین اگر قرار باشد کماکان گزینه آسان‌تر را در ارتباط با نیروی کارتان انتخاب کنید، باید هزینه گزافی بابت این انتخاب بپردازید و بی‌تردید شما تمایلی ندارید پولی را که می‌توانید صرف جنبه‌های مهم‌تر کسب‌وکارتان کنید، به‌طور مستمر در یک چرخه باطل، هدر دهید. خوشبختانه روش‌هایی وجود دارد که به‌واسطه آن‌ها می‌توانید ضمن افزایش رضایتمندی و پیشرفت کارکنان فروشگاه، آن‌ها را برای مدت طولانی در مجموعه‌تان حفظ کنید و دیگر مجبور به آموزش مداوم نیروی کاری جایگزین نباشید.
اتخاذ این روش‌ها در وهله نخست مستلزم آن است که ذهنیت‌تان را در ارتباط با موضوع مدیریت کارکنان فروشگاه، تغییر دهید. ما در این مطلب از نرم افزار حسابداری محک، 5 قاعده مهم را به شما همراهان همیشگی معرفی می‌کنیم که می‌توانید از آن‌ها در راستای پیشرفت کارکنان فروشگاه، ایجاد انگیزه در آن‌ها و افزایش سطح رضایتمندی‌شان به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.
1. بگذارید کارکنان فروشگاه خوش بگذرانند!
احساس خوب یکی از اساسی‌ترین شروط پیشرفت کارکنان فروشگاه است. محیط فروشگاه باید برای همه خوشایند باشد. یعنی علاوه بر مشتریان، کارکنانتان هم باید از حضور در این محیط احساس خوبی داشته باشند و از دقایقی که در فروشگاه سپری می‌کنند، لذت ببرند. بنابراین اگر احساس می‌کنید محیط فروشگاه در حال حاضر چندان خوشایند کارکنانتان نیست، به آن‌ها اجازه دهید که بر اساس ویژگی‌های جمعیت شناختی خودشان (که اغلب با ویژگی‌های جمعیت شناختی مشتریان، مطابقت دارد) جَوّی مثبت را خلق نموده و در صورت لزوم با سلیقه خودشان، تغییراتی در محیط کار ایجاد کنند. کارکنانی که از کارشان لذت بیشتری می‌برند، معمولاً در ایجاد این اتمسفر مثبت، ماهرانه‌تر عمل می‌کنند و نکته مهم اینکه چنین اتمسفری می‌تواند استقبال مشتریان و به دنبال آن، افزایش حجم فروش را در پی داشته باشد.
2. از عنصر تجربه غافل نشوید!
تردیدی نیست که عنصر تجربه می‌تواند به پیشرفت کارکنان فروشگاه، کمک شایان‌ذکری کند. اگر همه کارکنانی که جذب کرده‌اید، تجربه زیادی در امر فروشندگی نداشته باشند و دراین بین کسی هم نباشد که تکنیک‌های فروش را به آن‌ها بیاموزد، آنگاه فرصت‌های فروش زیادی را به‌سادگی از دست می‌دهید. یک تیم تازه‌کار، به یک عنصر باتجربه هم نیاز دارد؛ عنصری که بتواند یک بازدیدکننده‌ی معمولی از اجناس فروشگاه را به یک خریدار واقعی تبدیل کند.
این نیروی باتجربه نه‌تنها به افزایش چشمگیر حجم فروش کمک می‌کند، بلکه از طریق انتقال مهارت‌ها و تجاربش به اعضای تازه‌وارد آن‌ها را توانمند ساخته و باعث می‌شود سریع‌تر از حالت معمول، در کارشان پیشرفت کنند. این پیشرفت کارکنان فروشگاه هم به‌نوبه خودش، می‌تواند به ایجاد نوعی رضایت درونی برای آن‌ها منجر شود.
3. نسبت به زمان‌بندی کار، انعطاف‌پذیر باشید
انعطاف‌پذیری، مهم‌ترین عنصر فراهم‌سازی بستری مساعد برای پیشرفت کارکنان فروشگاه است. به نظر می‌رسد که داشتن 20 کارمند نیمه‌وقت به جای 10 کارمند تمام‌وقت، دردسر بیشتری برایتان ایجاد کند و باعث شود از جنبه‌هایی مثل آموزش کارکنان و مدیریت آن‌ها با چالش‌های خاصی روبرو شوید. اما در عصر کنونی، به نظر می‌رسد این رویکرد، رویکرد منطقی‌تری باشد. اکثریت قاطع کارکنان خرده‌فروشی‌ها و فروشگاه‌ها را در حال حاضر، اعضای نسل هزاره یا همان نسل Y تشکیل می‌دهند. یعنی همان نسلی که تقریباً در بازه‌ی زمانیِ دهه‌های 60 تا 80 در ایران متولد شده‌اند و خصوصیات و انتظارات متمایزی در مقایسه با نسل‌های قبل دارند.
یکی از مهم‌ترین معیارهای نسل هزاره در رضایتمندی شغلی، تعادل و توازن بین زندگی و کار است و به همین دلیل اگر بتوانید یک برنامه کاری انعطاف‌پذیر را از نظر زمانی برای آن‌ها ایجاد کنید، گام بلندی در مسیر افزایش رضایت شغلی و پیشرفت کارکنان فروشگاه برداشته‌اید. استفاده از کارکنان نیمه‌وقت و در صورت نیاز، جابه‌جایی هفتگی شیفت‌های کاری آن‌ها، کمک می‌کند تا کارکنان بتوانند برای زندگی شخصی‌شان هم برنامه‌ریزی‌های منسجمی انجام دهند و به‌این‌ترتیب، ضمن رضایت از کارشان و لذت بردن از زندگی، پیشرفت خوبی در کار داشته باشند. البته همان‌طور که گفتیم مدیریت کارکنانِ بیشتر، در ابتدا ممکن است یک چالش دشوار به نظر برسد اما فناوری در اینجا هم تنهایتان نمی‌گذارد و نرم‌افزارهای مختلفی وجود دارند که سازمان‌دهی و مدیریت نیروی کار را برای مدیران یا صاحبان فروشگاه بسیار ساده می‌کنند.
4. احساس خودتان را در انتخاب کارکنان، در اولویت قرار دهید!
کارکنان را در وهله اول به دلیل احساس خوب خودتان نسبت به آن‌ها انتخاب کنید و این‌طور نباشد که معیارهایی مثل داشتن تجربه‌ی قبلی، تنها معیارتان در گزینش آن‌ها باشد. البته واضح است که استخدام کارکنان باتجربه، ایده جذاب‌تر و منطقی‌تری به نظر می‌رسد چون آن‌ها نیازی به آموزش مجدد ندارند و از همان شروع کار، احتمالاً بهره‌وری بیشتری از خودشان نشان می‌دهند؛ اما اگر نرخ ترک کارکنان فروشگاهتان، کماکان بالا باشد، به این معناست که شاید وقت آن رسیده در معیارهای انتخاب‌تان، کمی تجدیدنظر کنید و به جای رویکردهای سنتی، شیوه دیگری را در پیش بگیرید. گاهی باید برای دستیابی به منافع پایدار و بلندمدت، از منافع کوتاه‌مدت، چشم‌پوشی کرد.
اگر می‌خواهید جَوی در فروشگاه ایجاد کنید که به پیشرفت کارکنان فروشگاه کمک کند و افراد از حضور در آن خوشحال باشند، آنگاه شاید لازم باشد در وهله اول، احساس خوبتان را در انتخاب کارمندان، ملاک قرار دهید و بین دو متقاضی که اولی، شخصیت خوب و دومی، تجربه کاری بالا دارد، اولی را انتخاب کنید. چون یک انسان خوب درنهایت، قطعاً تجربه و مهارت کاری لازم را کسب می‌کند و به‌این‌ترتیب، به یک نیروی کاری خوب تبدیل می‌شود. یک قاعده بسیار مهم را در انتخاب کارکنان فروشگاهتان هرگز فراموش نکنید:
ما می‌توانیم انسان‌های خوبی را استخدام کنیم و به آن‌ها آموزش دهیم که چطور می‌توانند فروشندگان خوبی باشند، اما هرگز نمی‌توانیم فروشندگان باتجربه‌ای استخدام کنیم و به آن‌ها بیاموزیم که چطور انسان‌های خوبی باشند!
5. قدردانی از کارکنان را فراموش نکنید!
مطمئناً کارکنانتان بابت حضور در فروشگاه، از شما حقوق می‌گیرند اما قدردانی همیشه می‌تواند یک عامل بسیار مؤثر در پیشرفت کارکنان فروشگاه و افزایش انگیزه آن‌ها باشد. بنابراین از هر فرصت یا بهانه‌ای برای قدردانی از کارکنان استفاده کنید و هر زمان که اقدام مؤثری از آن‌ها می‌بینید، این را به خودشان هم بگویید. این بهانه می‌تواند یک رفتار مؤدبانه یا همدلانه با مشتری یا هر کار ارزشمند دیگری باشد. چنین رویکردی ضمن تقویت انگیزه، باعث ارتقای تعهد و رضایتمندی کاری آن‌ها شده و درنهایت به پیشرفت حرفه‌ای‌شان می‌انجامد.
سخن آخر
اگر پیشرفت کارکنان فروشگاه برایتان یک دغدغه واقعی باشد، باید فضایی ایجاد کنید که آن‌ها در آن احساس خوشحالی کنند. فضایی که برای نیروهای تازه‌وارد هم جذابیت داشته باشد و به‌واسطه احساس تعلق‌خاطری که درونشان شکل می‌گیرد، آن‌ها را مصمم کند که با مجموعه‌تان همراهی کرده و به فکر ترک آن نباشند. پیشرفت کارکنان فروشگاه، هرگز با دیکتاتوری و استبداد محقق نمی‌شود. بنابراین با به کار بستن راهکارهایی که در این مطلب خدمتتان ارائه شد، بستری مساعد برای ارتقای انگیزه، رضایت و پیشرفت فراهم کنید و مطمئن باشید که اتخاذ چنین رویکردی، به نفع همه خواهد شد!
منابع
