عوامل موثر بر قیمت سهام | قیمت سهام چگونه تغییر میکند؟

امروزه، عوامل موثر بر قیمت سهام از موضوعات بسیار مهم برای سرمایه گذاران است. در این چند سال اخیر که کشور ایران درگیر تورم بوده است، بسیاری از افراد با هدف حفظ ارزش پول و سرمایه خود تصمیم به سرمایه گذاری در بازار بورس گرفتند. این نوع از سرمایه گذاری در کنار بازده مناسب، بسیار پر ریسک است. در حقیقت با این تصور که سرمایه‌گذاری‌مان به تدریج مانند یک گیاه رشد خواهد کرد، پول خود را برای مقابله با تورم در عناصر مختلف مالی سرمایه گذاری می‌کنیم.

فهرست مطالب

ازجمله مزایای سرمایه گذاری در بورس، ایجاد رشد و شکوفایی در اقتصاد یک کشور است، زیرا با ورود سرمایه به این حوزه، منابع مالی مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی تأمین خواهد شد. حال سؤالی که پیش می‌آید آن است که چه عواملی بر بازار بورس تأثیر می‌گذارند؟ برای پاسخ به این سؤال و بررسی عوامل موثر بر قیمت سهام در ادامه با ما همراه باشید.

بورس چیست؟

به طور کلی، بازارهای مالی زمانی روی کار آمدند که افراد و کشورها شروع به تجارت با یکدیگر کردند. در زمان‌های قدیم انجام تجارت و معاملات به شکل امروزی نبود. در حقیقت با گذر زمان برای ایجاد سهولت در تجارت، مکان‌هایی در نظر گرفته شدند که به آنها بورس می‌گویند. بازار بورس این قابلیت را دارد که اوراق بهاداری مثل سهام، اوراق خزانه، اوراق اجاره، اختیارات، کالاها در آن خرید و فروش شوند.

بازار بورس بازاری قانونمند و سازمان یافته است که به نوعی باعث انتقال وجوه مازاد اشخاص به سمت شرکت‌ها و صنایع مختلف می‌شود و به این طریق شرکت‌ها از نظر مالی تأمین می‌شوند. به عبارتی، سرمایه گذاران در قبال پول خود، بخشی از سهام شرکت را می‌خرند. این سهام نشانگر سهیم بودن سرمایه گذاران در سود و زیان شرکت است.

بازار بورس چیست؟

همان‌طور که میدانید بازار مکانی است که در آن خریداران و فروشندگان به انجام معاملات به صورت مستقیم و غیر مستقیم می‌پردازند. در بازار بورس نیز انواع اوراق بهادار مانند سهام خرید و فروش می‌شود.

چرا سرمایه گذاری در بازار سهام ریسک دارد؟

مانند هر چیز دیگری در زندگی، هر چه ریسک کاری بالاتر باشد، سود آن نیز بالاتر می‌رود. برخلاف سایر گزینه‌های سرمایه گذاری، بازار سهام کمی ریسک‌پذیر است، اما سود آن قابل توجه است. یکی از دلایل اصلی این ریسک، نوسانات بازار در ایران است. بازار سهام بسیار بی ثبات و به شدت غیرقابل‌پیش‌بینی برآورد شده است. این بدان معناست که سهام خریداری شده ممکن است به دلایلی کاهش یا افزایش یابد و دلیلی برای آن وجود نداشته باشد.

عوامل موثر بر قیمت سهام کدام‌اند؟

بازار سهام یک سیستم پیچیده و مرتبط متشکل از سرمایه گذاران بزرگ و کوچک است که تصمیمات ناهماهنگی در مورد طیف وسیعی از سرمایه‌گذاری‌ها در بازار بورس اتخاذ می‌کنند. بازار را می‌توان به عنوان یک اکوسیستم سازماندهی شده توسط یک دست نامرئی تعبیر کرد. هر یک از شرکت کنندگان در بازار سهام بر اساس ایده‌های فردی خود و پیروی از منافع شخصی خود آزادانه عمل می‌کنند و “بازار” خلاصه‌ای از ارزش‌های جمعی افراد و شرکت‌ها است.

اصول اقتصادی اساسی وجود دارند که به نوعی می‌توانند حرکت‌های نوسانی بازار را توجیه کنند که به آنها عوامل موثر بر قیمت سهام می‌گوییم و در ادامه به برخی از آنان اشاره خواهیم کرد:

1. عرضه و تقاضا

عوامل زیادی هستند که بر بازار تأثیر می‌گذارند. اما اگر تمام آنچه را که در بیرون است را از بین ببرید و به اساسی‌ترین عامل نگاه کنید، متوجه عرضه و تقاضا خواهید شد. مانند همه کالاها، عدم تعادل بین عرضه و تقاضا باعث افزایش و کاهش قیمت سهام می‌شود. اگر سیب زمینی به طور ناگهانی کمیاب شود و افراد بیشتری برای خرید آن صف بکشند، قیمت سیب زمینی‌ها در مدت زمان کمی سر به فلک می‌کشد.

به همین ترتیب، اگر یک شرکت از نظر اقتصادی فعالیت خوبی داشته باشد و همه سرمایه گذاران خواهان سهام آن شرکت باشند، کمبود سهام به وجود می‌آید که منجر به بالا رفتن قیمت سهام یک شرکت می‌شود. حال در صورتی که تعداد سهام زیادی وجود داشته باشد و بلعکس هیچ کس تمایلی به خرید آنها نداشته باشد، قیمت سهام آن شرکت سقوط خواهد کرد.

2. عوامل مرتبط با شرکت

واضح است که اگر شرکتی دارای سهام عمومی باشد، هر اتفاقی که در داخل شرکت بیفتد مستقیماً بر قیمت سهام تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین، اگر شرکتی روبه‌رشد باشد، با عرضه موفق محصول، افزایش درآمد، کاهش بدهی و هجوم بیشتر وجوه نقد سرمایه گذاران، قیمت سهام شرکت افزایش می‌یابد. دلیل این افزایش قیمت سهام نیز تمایل زیاد سرمایه گذاران به خرید سهام آن شرکت موفق است.

با این حال، عکس این قضیه هم صدق می‌کند. اگر شرکتی متحمل ضرر، خرابی محصول، انباشت بدهی شود، اکثریت سهام‌داران می‌خواهند سهام چنین شرکتی را بفروشند و از مشارکت با آن شرکت صرفه نظر کنند. به این ترتیب قیمت سهام آن شرکت پایین می‌آید. از سایر عوامل موثر بر قیمت سهام که می‌تواند قیمت سهام را بالا و پایین کند می‌توان به تغییرات در مدیریت شرکت اشاره کرد.

3. احساسات سرمایه گذار

احساسات خود سرمایه گذاران نیز می‌تواند بر قیمت بازار سهام تأثیر بگذارد. نحوه عملکرد بازار سهام با نحوه سرمایه گذاری افراد سرمایه دار ارتباط دارد. اگر افراد سرمایه گذار ریسک‌پذیر باشند و بتوانند با ریسک بالا و به‌صورت تهاجمی ریسک کنند، قیمت سهام بالا می‌رود. از سوی دیگر، اگر سرمایه گذاران افراد محتاطی باشند و آرامش خاطرشان را به ریسک ترجیح دهند، قیمت سهام پایین می‌آید.

البته ناگفته نماند که در این زمینه دو تعریف نیز وجود دارد:

• بازار صعودی:

بازار صعودی، بازاری است که سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری بالا و به‌صورت تهاجمی در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. وقتی افراد بیشتری با اطمینان خاطر در بازاری سرمایه گذاری کنند، به مرور تقاضا برای سرمایه گذاری توسط سایر افراد نیز افزایش می‌یابد و به این ترتیب قیمت سهام افزایش می‌یابد.

• بازار نزولی:

بازار نزولی بازاری است که در آن سرمایه‌گذاران بیشتر نگران ریسک‌ها و از دست دادن سرمایه خود هستند. به این ترتیب افراد سرمایه دار بدون اطمینان خاطر و با استرس سرمایه گذاری می‌کنند. این امر باعث رکود بازار و در نهایت کاهش قیمت سهام می‌شود.

4. نرخ بهره

نرخ‌های بهره و قیمت سهام رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند. اثرگذاری نرخ بهره بر سهام به دو روش امکان‌پذیر است: مستقیم و غیر مستقیم.

در ادامه به بررسی چگونگی اثرگذاری نرخ‌های بهره بر سهام می‌پردازیم:

• تأثیر مستقیم نرخ بهره بر قیمت سهام:

کسب و کارها به طور مستقیم تحت تأثیر نرخ بهره بین بانکی قرار می‌گیرند، زیرا نرخ بهره به نوعی بر میزان توانایی قرض گیری یک شرکت اثر می‌گذارد. وقتی نرخ بهره افزایش پیدا کند، تأمین سرمایه برای شرکت‌ها گران‌تر تمام می‌شود. به این ترتیب طرح‌های رشد و توسعه‌ای آنها کاهش پیدا می‌کند و این کاهش سرمایه اثر منفی بر عایدات و سود آنها می‌گذارد. پس شرکت‌ها مجبور می‌شوند برای تأمین بخشی از سرمایه خود، قیمت سهام شرکت را بالا ببرند.

• تأثیر غیرمستقیم نرخ بهره بر قیمت سهام:

کسب و کارها می‌توانند به صورت غیر مستقیم تحت تأثیر تغییرات نرخ بهره قرار بگیرند. نرخ بهره هرچه قدر بالاتر برود، میانگین درآمد مفید شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند. با کاهش درآمد، از مخارج صرف شده برای خرید و تهیه کالا و خدمات کاسته می‌شود. این کاهش درآمد و مخارج بر سود شرکت‌ها اثر منفی دارد و موجب کاهش قیمت سهام می‌شود. برعکس، وقتی نرخ بهره پایین‌تر باشد، مردم بیشتر برای تأمین خدمات دلخواه خود خرج می‌کنند و آسیبی به درآمد شرکت‌ها وارد نمی‌شود. قیمت سهام شرکت‌ها بالا می‌رود و شرکت‌ها رشد قوی‌تری را در بورس تجربه خواهند کرد. نرخ بهره پایین کمک می‌کند تا کسب و کارها با هزینه‌های بسیار کمتر از بانک‌ها پول قرض کنند و به سود بیشتری برسند.

5. سیاست

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت سهام در ایران، فضای سیاسی این کشور است. اگر فضای سیاسی وخیم باشد، دولت ضعیف به نظر برسد، خطر جنگ وجود داشته باشد، یا اگر احساسات عمومی نسبت به دولت فعلی خوب نباشد، قیمت سهام پایین می‌آید. به همین ترتیب، اگر دولت قوی به نظر برسد، با حمایت خوب مردم، قیمت سهام در حالت ایمن باقی خواهد ماند. همچنین اگر دولت سیاست‌های توسعه‌ای خوبی داشته باشد باعث می‌شود سرمایه‌گذاران با اشتیاق بیشتری سرمایه‌گذاری کنند، در حالی که دولت با برنامه توسعه ضعیف می‌تواند منجر به کاهش قیمت سهام شود.

6 .رویدادهای جاری

اخبار و سایر رویدادهای جاری نیز بر بازار سهام تأثیر می‌گذارند. رویدادهای کنونی که بر بازار سهام تأثیر می‌گذارند عبارت‌اند از هرگونه آشفتگی سیاسی، جنگ داخلی یا شورش، یا حملات تروریستی. همه این رویدادها باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام می‌شود و بر نوسانات بازار تأثیر گذار است.

7 .بلایای طبیعی

از دیگر عوامل موثر بر قیمت سهام، بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل است که به شدت قیمت سهام را کاهش می‌دهد. این کاهش قیمت سهام به دلیل تخریب اموال و دارایی‌های شرکت‌ها و مردم است. این امر باعث می‌شود شرکت‌ها متحمل زیان‌های سنگینی شوند و به تبع آن قیمت سهام کاهش پیدا کند. فروش شرکت به دلیل خرابی تولید و حمل و نقل کالا تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ بنابراین، هنگامی که بلایای طبیعی رخ می‌دهد، قیمت سهام به طور قطع کاهش می‌یابد.

8. نرخ ارز

نرخ ارز از جمله مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت سهام که همواره مقادیر آن در دامنه‌های متفاوت، در حال تغییر و نوسان است. با در نظر گرفتن تفاوت در زیرساخت‌های سرمایه گذاری و شرایط اقتصادی کشورها، اثر نرخ ارز و نوسانات آن بر شاخص قیمت سهام در کشورهای مختلف متفاوت است.
وقتی ارزش ریال ایران افزایش پیدا کند، قیمت کالاهای ایرانی نیز افزایش پیدا می‌کنند. این افزایش قیمت منجر به تقاضای کمتر افراد می‌شود و صادرکنندگان محصول متضرر شده و قیمت سهام کاهش می‌یابد. عکس این موضوع نیز صدق می‌کند، وقتی ارزش ریال کم می‌شود قیمت سهام شرکت‌های صادر کننده محصول بالا می‌رود و قیمت سهام واردکنندگان کاهش پیدا می‌کند.

سخن آخر

مهم‌ترین نقش بورس ایجاد یک منبع سرمایه اصولی برای کسب‌وکار است. برای ایجاد کسب‌وکار و یا گسترش آن، هم می‌توان از بانک‌ها وام گرفت هم می‌توان با ارائه طرحی مناسب وارد بازار سهام شد. برای وام گرفتن از بانک‌ها باید بهره زیادی را پرداخت کرد که معمولاً بازپرداخت‌های دشواری برای صاحبان بنگاه‌های اقتصادی در پی دارد. اما با ورود به بازار سهام، دیگر بازپرداختی وجود ندارد و تمام افرادی که سهم شرکت را می‌خرند به‌عنوان صاحب و سهام‌دار شناخته می‌شوند که طبیعتاً دارایی‌های زیادی را به سمت بنگاه اقتصادی سرازیر می‌کنند. طبیعی است زمانی که یک شرکت اقتصادی به چنین سرمایه‌ای برسد، می‌تواند به‌راحتی پیشرفت کند و فرصت‌های شغلی بیشتری ایجاد کند.

در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک سعی کردیم تا شما را با تمامی عوامل موثر بر قیمت سهام یک شرکت آشنا کنیم. همان طور که شما در هنگام خرید هر محصولی به بررسی همه جوانب آن می‌پردازید تا بهترین خرید را انجام دهید، بررسی جزئی عوامل موثر بر قیمت سهام و تأثیرات مثبت و منفی آن‌ها نیز از ضروریات یک سرمایه‌گذاری اصولی و درست است. امید است با اطلاع از عوامل موثر بر قیمت سهام به بهترین سود و بازدهی در بازار بورس برسید.

منبع: adityabirlacapital