به عنوان نسلی که در قرن بیست و یکم و با اینترنت و گوشی همراه بزرگ میشود، حتما با نرم افزارها و اپلیکیشنهای مختلف سروکار دارید و شاید اگر ففط چند ساعت از گوشی همراه خود دور باشید یا آفلاین شوید احساس بسیار بدی پیدا کنید. برنامه های کاربردی زیادی هستند که هر یک از ما به نوعی از آنها استفاده میکنیم و شاید حتی به آنها وابستگی پیدا کرده باشیم. شاید ندانید، اما اکثر این برنامهها به اصطلاح کیلر اپ (Killer App) یا اپلیکیشن کشنده نام دارند. در ادامه این مطلب بیشتر با برنامه های قاتل آشنا میشویم. نگران نباشید! این برنامهها برخلاف نامشان، بسیار هم کاربردی و جذاب هستند.
اپلیکیشن کشنده (Killer Application) چیست؟
یک اپلیکیشن کشنده یا برنامه قاتل (Killer Application) که به اختصار Killer App نیز خوانده میشود، یک برنامه نرم افزاری با رابط کاربری بسیار جذاب و نوآورانه است که بر ترندهای کامپیوتری و فروش تاثیر به سزایی میگذارد. به زبان ساده، اپلیکیشن کشنده یک برنامه کاربردی فوقالعاده مفید یا هیجان انگیز است.
اصطلاح “اپلیکیشن کشنده” ریشه در این واقعیت دارد که طراحان این نوع برنامهها سعی میکنند چنان خلاقانه این برنامه ها را طراحی کنند که فروش سیستمهای رایانهای خاص و سیستم عاملهای خاص این رایانهها را افزایش دهند. برنامه های قاتل منطبق با آخرین فناوریها طراحی و تولید میشوند و معمولا مختص یک پلتفرم خاص هستند.
اپلیکیشن کشنده یک نرم افزار یا یک امکان ویژه در یک نرم افزار است و به قدری خوب و جذاب است که باعث فروش بیشتر محصولات یک شرکت یا یک پلتفرم خاص میشود. برنامههای قاتل حکم محصولات شاخص برندهای بزرگ در تجارت سنتی را دارند.
نام “اپلیکیشن کشنده” از کجا آمده است؟
با توسعه روزافزون پهپادهای نظامی، استفاده از نرم افزاری که هدایت این ابزارها را ممکن سازد اهمیت خاصی پیدا کرد. این پهپادها و نرم افزارهای آنها بیشتر برای بمباران و نابودی اهدافی که اغلب شامل انسان میشود، مورد استفاده قرار گرفتند. از این رو، برنامههایی که در این ماشینهای پرنده روباتیک به کار گرفته شدند، به معنی واقعی کلمه به یک برنامه قاتل یا اپلیکیشن کشنده تبدیل شدند. این اصطلاح به مرور به برنامه های کاربردی و جذاب رایانهای نیز اطلاق شد.
تاریخچه برنامه های قاتل
اصطلاح “برنامه قاتل” یا “اپلیکیشن کشنده” به توسعه اولیه رایانهها و نرمافزارهای شخصی در اواخر دهه 1970 برمیگردد، زمانی که برنامههای کاربردی و نرم افزارهای حسابداری، پایگاه داده و واژهپردازی برای اولین بار برای استفاده انبوه توسعه یافتند. با گسترش روزافزون استفاده از سیستم های رایانهای و نرم افزارهای کامپیوتری و اتصال رایانههای شخصی و شرکتی به شبکههای محلی یا مین فریمها، هم تولیدکنندگان رایانه و هم طراحان نرم افزار به فکر توسعه بیشتر نرم افزارها و اپلیکیشنها افتادند.
این برنامهها کاربران را قادر میسازند تا بدون نیاز به دانستن زبانهای برنامه نویسی و کدهای دستوری فایلهای خود را ذخیره کنند یا از طریق ارتباط الکترونیکی، فایلها یا پیامهای خود را برای سایرین ارسال کنند و در کل، وظایف و کارهای شخصی و شرکتی را هر چه راحتتر، سریعتر و دقیقتر انجام دهند.
کیلر اپ ها برنامههایی خلاقانه هستند که معمولا اولین نمونه از یک نسل جدید نرم افزارها به شمار میروند، به هین دلیل بسیار موفق هستند. در دهه 1970 میلادی بود که صفحه گسترده VisiCalc برای محصولات Apple II به بازار آمد. این برنامه قاتل به حدی خوب و کاربردی بود که دلیل کافی برای خرید سخت افزار مرتبط با آن به حساب میآمد. بعد از VisiCalc این Lotus 123 بود که با اقبال روبه رو شد.
با گذشت زمان، برنامههایی مثل Microsoft Word و Excel به استانداردی برای کسب و کارها تبدیل شدند و رقبای قبلی همچون Word Perfect و Lotus 123 را تحت الشعاع قرار دادند. درسال 1987، شرکت مایکروسافت برنامه Power Point را که توسط شرکت Foresight معرفی شده بود خریداری کرد و آن را همراه با سایر برنامه های آفیس (Word & Excel) در یک مجموعه قرار داد و نسخه نهایی آن را در سال 1990، تصادفا درست همان روزی که سیستم عامل ویندوز راه اندازی شد، به بازار عرضه کرد.
طبق گزارشی که مجله بلومبرگ بیزینس در سال 2012 منتشر کرد، این برنامه بر روی حدود 1 میلیارد رایانه نصب شده بود و در هر ثانیه 350 پاورپوینت در سراسر جهان ارائه میشد. این برنامه به چندین زبان در دسترس است و با سهم 95 درصدی از بازار، در صدر برنامههای مشابه خود قرار دارد.
بعدها با پیدایش اینرنت و با ظهور مرورگرهای اینترنتی و برنامههای ایمیلی، برنامههای قبلی جای خود را به پلتفرمهای جدید دادند. پست الکترونیکی یا همان ایمیل اولین اپلیکیشن کشنده در فضای اینترنت بود. در اوایل دهه 1990، مرورگر Mosaic تبدیل به اپلیکیشن کشنده برای اینترنت شد و بعد از مدت کوتاهی جای خود را به Netscape و سایر برنامه های قاتل داد.
با پیدایش شبکههای اجتماعی این عرصه متحول شد. در سال 2002 شبکه اجتماعی Friendster شروع به کار کرد و اولین سرویسی بود که تعداد اعضای خود را به میلیونها نفر افزایش داد. بنیانگذاران این پلتفرم که در ابتدا توسط سرمایه گذاران ریسک پذیر تامین مالی میشدند، پیشنهاد خرید از طرف گوگل را در سال 2003 رد کردند و در قالب یک شرکت خصوصی باقی ماندند. اگرچه دیگر نام این شرکت و پلتفرم آن را نمیشنوید، اما باید از آن به عنوان “پدربزرگ شبکه های اجتماعی مدرن” همچون فیس بوک و لینکدین یاد کرد.
اهمیت اپلیکیشن کشنده
یک اپلیکیشن کشنده میتواند منبع اصلی مزیت رقابتی، وفاداری مشتریان به برند و سودآوری یک شرکت باشد. در تجارت نوین، برنامه های قاتل موردتوجه تمامی کسب و کارها قرار گرفتهاند و تنها محدود به صنایع و فناوریهای رایانهای نیستند.
یک اپلیکیشن کشنده میتواند به تنهایی باعث رشد و افزایش فروش پلتفرمی شود که بر اساس آن طراحی و ساخته شده است. اپلیکیشن کشنده، معمولا برای ایجاد مزیت رقابتی به نفع یک شرکت و در قالب یک محصول یا یک سرویس تولید و به بازار عرضه میشود. یکی از بارزترین نمونههای اپلیکیشنهای کشنده iTines بود که به شرکت Apple کمک کرد تا از یک تولیدکننده رایانه برای مخاطبان خاص و محدود، به یک برند بزرگ در سرتاسر جهان تبدیل شود و وارد عرصه گسترده و بازار صنعت سرگرمی شود.
از دیگر برنامه های قاتل میتوان به Snapchat ،WhatsApp و TikTok اشاره کرد. میزان محبوبیت و قدرت این برنامهها را میتوانید با مشاهده تعداد کاربران آنها، حجم استفاده از این برنامهها و حتی ارزش شرکتهایی که پشت این پلتفرمها هستند درک کنید. اگرچه برخی از شرکتهایی که اپلیکیشن کشنده تولید میکنند برای سالهای متمادی میتوانند از یک حاشیه سود چشمگیر بهرهمند شوند، اما باید توجه داشت که این مزیت رقابتی همیشه قرار نیست برای مدت طولانی دوام آورد. اصولا چرخه عمر هر محصولی کوتاه است و موارد غیر از این فقط یک استثنا هستند.
ارزش برنامه قاتل
به طور معمول، یک برنامه قاتل یا اپلیکیشن کشنده دارای چنان ویژگیها و امکانات مطلوبی است که باعث فروش و پذیرش پلتفرمی میگردد که روی آن اجرا میشود، مانند سیستم عاملها یا دستگاههای خاص. ارزشی که برنامه قاتل برای کاربر به ارمغان میآورد حتی ممکن است سایر نقصها و کاستیهای درک شده آن پلتفرم را بپوشاند و حتی میتواند هزینه خروج از یک پلتفرم و انتقال به دیگری را برای مصرفکنندگان افزایش دهد، بنابراین طول عمر و وفاداری به برند را افزایش میدهد.
به عنوان مثال، سری بازی های Halo که یک بازی تیراندازی اول شخص بود، به عنوان یک اپلیکیشن کشنده شناخته میشود، چرا که باعث موفقیت کنسولهای بازی ایکس باکس مایکروسافت شد. این بازی به قدری محبوب بود که اصطلاح “Halo Killer” از آن مشتق شد که به معنای یک تیراندازی بسیار خوب و ماهر است که میتواند با Halo رقابت کند و او را شکست دهد.
در تجارت نوین، اپلیکیشن های کشنده باعث شدهاند تا نه تنها شرکتهای رایانهای و نرم افزاری، بلکه تمامی کسب و کارها به این برنامهها اتکا کنند و به فکر توسعه و طراحی این نوع برنامهها باشند تا بتوانند فاصله و خلاء بین کسب و کارهای مبتنی بر فناوری و محصولات و خدمات سنتی را پر کنند. این کسب و کارها سعی میکنند تا با کمک اپلیکیشن کشنده فروش خود را افزایش داده و کل “پلتفرم” کسب و کار خود را رشد دهند؛ درست همان طوری که اپلیکیشن های کشنده در طول تاریخ این کار را انجام دادهاند.
فراگیر شدن گوشیهای هوشمند و فرهنگ “همیشه آنلاین” به این معنی است که همگی کسب و کارها، فعال در هر حوزه و صنعتی، از بهداشت و درمان گرفته تا رستورانها و تهیه غذا یا حتی باشگاههای ورزشی، به دنبال ساخت و طراحی اپلیکیشن کشنده خاص کسب و کار و برند خود باشند تا مخاطبان همیشه آنلاین را به سمت خود بکشند. این راهکار میتواند شامل هر چیزی باشد، از فروش آنلاین و زمانبندی قرار ملاقات با مشتری گرفته تا پلتفرمهای اجتماعی آنلاین برای مشتریان و برنامههای دانلودی که مستقیماً با یک محصول فیزیکی ارتباط دارند.
امروزه، استفاده یا ارائه نرم افزاری که مکمل کالاها و خدماتی باشد که یک شرکت ارائه میدهد، کلید ایجاد یک تجربه فوقالعاده برای مشتریان و یک مزیت رقابتی برتر است.
تاثیر افزایش پهنای باند بر اپلیکیشن های کشنده
رشد برنامههای رایانهای جدید و انقلابی که به پا کردهاند به میزان و سرعت پهنای باند شبکه بستگی دارد، سرعتی که با آن بیتهای اطلاعات در سراسر شبکه حرکت میکنند. معیارهای رایج سرعت عبارتند از: مگابیت یا یک میلیون بیت در ثانیه (Mbps) و گیگابیت یا یک میلیارد بیت در ثانیه (Gbps).
برای اینکه درک بهتری از تاثیر سرعت و پهنای باند بر روی تجربه کاربری خود داشته باشید به این مثالها دقت کنید:
- دانلود یک فایل 100 مگابایتی حاوی 20 آهنگ به 16 ثانیه زمان با سرعت 50/50 مگابیت بر ثانیه و 1.6 ثانیه با سرعت 500/500 مگابیت بر ثانیه نیاز دارد.
- برای دانلود یک فایل 250 مگابایتی حاوی 50 عکس با وضوح بالا، به 40 ثانیه زمان با سرعت 50/50 مگابیت بر ثانیه و تنها چهار ثانیه با سرعت 500/500 مگابیت بر ثانیه نیاز دارید.
- دانلود یک فایل ویدئویی 759 مگابایتی یک ساعته، ظرف چهار دقیقه با سرعت 50/50 مگابیت بر ثانیه و 12 ثانیه با سرعت 500/500 مگابیت بر ثانیه تکمیل میشود.
از آنجایی که تعداد اپلیکیشنهای در دسترس در فضای ابری هر روز بیشتر و بیشتر میشود و کامپیوترهای شخصی به ترمینالها و مراکز پردازش مرکزی تبدیل شدهاند، بنابراین پهنای باند اهمیت فزایندهای پیدا میکند. این روزها، پلتفرمها و برنامههای مختلف میتوانند حجم زیادی از اطلاعات را در عرض چند ثانیه از یک سوی جهان به سوی دیگر انتقال دهند و این باعث شده تا کاربران برنامههای قاتل تجربهای را کسب کنند که تا پیش از این برای هیچ بشری امکانپذیر نبوده است.
آینده برنامه های قاتل
با پیشرفت سریع فناوری، پیش بینی آینده اپلیکیشن های کشنده کار آسانی نیست. با این حال، برخی از کارشناسان حوزه فناوریهای رایانهای و برنامه نویسی انتظار دارند که تا سال 2025 اپلیکیشنهای کشنده به صنایع مختلف وارد شده و به واسطه فناوری های جدید، مثل هوش مصنوعی و واقعیت مجازی، در دسترس عموم قرار بگیرند.
به عنوان مثال، در صنایع پزشکی و حوزه سلامت، اپلیکیشنهای کشنده بر روی هزینه اثرگذار خواهند بود. در این حوزه، موضوع اصلی پایش مداوم سلامت است… انجام این نظارت در خارج از بیمارستان بسیار ارزانتر و راحتتر خواهد بود. در واقع، سیستمهای امنیتی خانهها، نظارت بر سلامت افراد را بهعنوان یک امر طبیعی شامل میشوند. به اعتقاد کارشناسان، با افزایش ظرفیت پهنای باند، جراحی رباتیک و از راه دور امکانپذیر خواهد شد. همچنین، داروها به صورت کاملا شخصی سازی شده و مطابق با شناسه مولکولی افراد بیمار تولید خواهند شد.
امکانات و ویژگیهایی که فناوری واقعیت مجازی مهیا کرده است باعث تحولات عظیم در حوزههای آموزش، صنعت گردشگری و سرگرمی خواهد شد. به اعتقاد کارشناسان، مفهوم “هولودک” که اولین بار در سال 1966 و در سری فیلمهای Star Trek نمایش داده شد دیگر امری محال و تخیلی نخواهد بود. در آینده سفر فیزیکی ضرورت نخواهد داشت، چرا که افراد میتوانند در فضای مجازی همدیگر را به صورت رو در رو ملاقات کنند.
امروزه، ویدئو کنفرانسها جای جلسات حضوری و فوری را گرفتهاند و دیگر نیازی به تنظیمات پیچیده و وقتگیر نیز ندارند. افرادی که باید در یک جلسه اضطراری شرکت کنند فقط با زدن یک کلید، از هر جای دنیا دور هم جمع میشوند.
آلیسون الکساندر، استاد روزنامه نگاری در دانشگاه جورجیا، معتقد است که در آینده، برنامه های کاربردی و اپلیکیشن های کشنده به واقعیت گره نخواهند خورد، بلکه به تخیل وابسته میشوند: «واقعیت را فراموش کنید، در دنیای انتخابی خود زندگی کنید. از هر کجا و هر زمان بازدید کنید.» بهجای وابستگی به تصاویر و فایلهای صوتی، دانشجویان میتوانند به محیطهای واقعیت مجازی تعاملی و فراگیر دسترسی داشته باشند و آن را تجربه کنند.
در آینده نه چندان دور، ترکیبی از افزایش قدرت پردازش رایانهای و ماشینهای متصل به هم ممکن است اپلیکیشن کشنده نسل بعدی، یعنی هوش مصنوعی (AI) را تولید کنند. هنگامی که جان مک کارتی از دانشگاه MIT در سال 1956 این اصطلاح را ابداع کرد، این ایده که یک کامپیوتر ممکن است یاد بگیرد و تصمیماتی مشابه با انسان بگیرد، یک هدف غیرممکن به نظر میرسید.
اپلیکیشنهای کشنده نسل AI قادر خواهند بود تا نابینا را بینا کنند، ناشنوا را شنوا کنند و به افراد معلول توان راه رفتن و دویدن دهند. هوش مصنوعی گامی اساسی در مقابله با چالشهای بزرگ بشریت است و پیشبینی میشود که مغز ما ممکن است در دهه 2030 بتواند مستقیماً از طریق نانو رباتها با فضای ابری ارتباط برقرار کند.
اپلیکیشنهای کشنده زندگی ما را تغییر دادهاند
برنامههای قاتل یا اپلیکیشنهای کشنده اهمیت و ارزش خود را اثبات کردهاند. با تحولات و پیشرفتهایی که در حوزه فناوریهای رایانهای، برنامه نویسی و انتقال دادهها صورت گرفته است باید شاهد نسلهای بعدی برنامه قاتل باشیم. علیرغم تردیدها و بدبینیهایی که در خصوص تسلط فناوریهای جدید و ماشینها بر نسلهای بعدی وجود دارد، باید بپذیریم که این اپلیکیشنهای کشنده زندگی ما را دستخوش تغییرات اساسی و شاید حتی غیرطبیعی کنند. برنامههایی که بر خلاف نامشان، هم میتوانند زندگی ما انسانها را راحتتر و دلپذیرتر کنند، و شاید هم…
منبع: https://www.moneycrashers.com/ – https://www.investopedia.com/