مالیات حقوق شغل دوم از یکی از پراهمیتترین موضوعات مالی برای محاسبه است. بر اساس آمار و ارقام به دست آمده تقریباً 30 درصد افراد شاغل در کشور ایران شغل دوم دارند. این آمار چه از روی اجبار و فشار اقتصادی و چه از روی انتخاب پیوسته در حال افزایش است. حتی شاید شما هم به دنبال یک شغل دوم برای افزایش درآمد باشید! بهتر است قبل از هر تصمیمی از نحوه محاسبه مالیات حقوق شغل دوم مطلع شوید. در این مقاله از گروه نرم افزاری محک علاوه بر بررسی مقدار مالیات حقوق شغل دوم به شرایط معافیت مالیاتی افراد دارای چند شغل میپردازیم.
سازمان امور مالیاتی چگونه از شغل دوم شما مطلع میشود؟
هر سازمان یا شرکتی که اقدام به استخدام نیرو میکند برای احراز هویت فرد کارجو یک سری مدارک را از او میخواهد. حال شما چه دنبال شغل دوم پاره وقت باشید چه شغل اول موظف هستید تا برای تأیید هویت خودتان، کد ملی و مدارک شناساییتان را در اختیار سازمان قرار دهید. قطعاً سازمان مربوطه هم پس از تأیید شما به عنوان کارمند رسمیاش، اطلاعات هویتیتان را برای محاسبه حقوق و دستمزد و رد کردن بیمه تأمین اجتماعی، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار میدهد. در واقع مالیات حقوق شغل دوم با ثبت کد ملی افراد دو شغله در سازمان امور مالیاتی به آنها تعلق میگیرد.
مالیات حقوق شغل دوم چقدر است؟
طبق قانون مالیات مستقیم ایران، هر شخص حقیقی و یا حقوقی موظف به پرداخت مالیات نسبت به کلیه اموال و داراییهای خود در داخل ایران است. افراد از درآمدهایی که داخل ایران کسب میکنند باید به دولت مالیات پرداخت کنند. همچنین کلیه اشخاص حقوقی ایرانی که در خارج از مرزهای ایران به فعالیت اقتصادی میپردازند، موظف پرداخت مالیات به دولت هستند.
حال اگر شخص حقیقی بنا به دلایلی دارای بیش از یک شغل باشد، مالیات از مجموع درآمدهای وی کسر میشود. طبق ماده 131 لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم، اگر مجموع درآمد فرد از دو یا چند شغل بیشتر از یک میلیارد ریال باشد، باید مالیات بر روی کل درآمد خود پرداخت کند. نرخ مالیات بر اساس جدول مالیات حقوق ماهیانه و سالیانه تعیین میشود.
مالیات حقوق شغل دوم چگونه محاسبه می شود؟
مهم نیست شما چند جا کار میکنید، مهم مجموع سقف دریافتی شما از سازمانهای مختلف است. به طور کلی به حقوق مازاد بر 10 میلیون تومان در ماه مالیات حقوق تعلق میگیرد که شامل مالیات حقوق شغل دوم نیز میشود.
هر ساله در پایان شهریورماه، تمام شرکتها که کارمندان تمام وقت یا پاره وقت دارند باید نسبت به ارسال اظهار نامه مالیاتی و پرداخت مالیات حقوق شغل دوم اقدام کنند. از نظر قانون کار، هر کس هرجایی مشغول به کار است چه شغل اولش باشد، چه شغل دوم از باید بیمه شود. درست است این موضوع محدودیت مالی برای فرد ایجاد میکند ولی دلیلی برای بیمه نشدن در محیط کار دوم وجود ندارد. بر اساس ماده ۱۳۱ قانون، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به صورت زیر است:
جدول مالیات حقوق ماهیانه 1402ردیف مبلغ حقوق از (ریال) مبلغ حقوق تا (ریال) حقوق مشمول مالیات (ریال) نرخ مالیات (درصد) مالیات متعلقه (ریال) مالیات تجمیعی (ریال) اول 1 100,000,000 0 0 % – – دوم 100,000,001 140,000,000 40,000,000 10 % 4,000,000 4,000,000 سوم 140,000,001 230,000,000 90,000,000 15 % 13,500,000 17,500,000 چهارم 230,000,001 340,000,000 110,000,000 20 % 22,000,000 39,500,000 پنجم 340,000,001 بیشتر – 30 % * 39/500/000+*
معافیت مالیاتی افراد دارای چند شغل چگونه است؟
همانطور که میدانید دولت از طریق دریافت مالیات اقدام به کسب درآمد میکند. مالیاتها به دو نوع مالیات بر درآمد و مالیات بر حقوق تقسیم میشود. مالیات بر درآمد حقوق کارکنان تا قبل از اجرایی شدن قانون مالیات مستقیم از کارکنان دولت کسر میشد. مقدار این مالیات 10 درصد بود اما دیگر افرادی که در شرکتهای خصوصی کار میکردند باید علاوه بر آن 10 درصدی که از حقوقشان به عنوان مالیات بر حقوق کسر میشد، مالیات تصاعدی هم پرداخت میکردند. خب طبیعتاً این موضوع منصفانه نبود. بنا بر این دولت تصمیم گرفت که به یک اندازه از کارمندان شرکتهای خصوصی و دولتی مالیات دریافت کند. یعنی تمام کارمندان تا سقف درآمد 10 میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف میشوند و مالیات مازاد بر این سقف را میپردازد.
طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیاتهای مستقیم که قبلتر به آن پرداختیم گفته میشود که:
نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات دارای نرخ جداگانهای است به شرح زیر است:
- حقوقهای ماهانه 10 میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف شد.
- نسبت به مازاد حداقل حقوق 10 تا 14 میلیون تومان، 10 درصد مالیات
- نسبت به مازاد 14 میلیون تا 23 میلیون تومان، 15 درصد مالیات
- نسبت به مازاد 23 میلیون تا 34 میلیون تومان، 20 درصد مالیات
- نسبت به مازاد 34 میلیون تومان به بالا، 30 درصد مالیات
نکته قابل توجه آن است که این میزان مالیات از کل درآمد کارمند کسر میشود و مطابق قانون، معافیت مالیاتی افراد دارای چند شغل فقط به یکی از شغلهای آنان تعلق میگیرد. در واقع اشخاص حقیقی که دارای چند شغل هستند، میتوانند تنها یک معافیت مالیاتی را روی مالیات حقوق شغل دوم خود لحاظ کنند.
نکته دیگر اینکه یکی از اساسیترین اصلها برای دریافت معافیت مالیاتی افراد دارای چند شغل، ارائه به موقع اظهار نامه مالیاتی است .
مشاغل معاف از مالیات
در ایران، برخی از مشاغل از پرداخت مالیات معاف هستند. این مشاغل، مشاغلی هستند که تأثیر به سزایی در پیشرفت جامعه دارند و به همین دلیل، بهتر است مالیاتی برای آنها در نظر گرفته نشود. عدم پرداخت مالیات، باعث تشویق افراد برای حضور در این مشاغل و رشد و توسعه آنها میشود.
در ادامه، به معرفی برخی از مشاغل معاف از مالیات در ایران میپردازیم:
- انتشاراتیها: مشاغل مربوط به پخش و نشر کتاب، مانند حروف چینی، خطاطی، نشر کتاب کاغذی یا الکترونیکی، ویراستاری، طراحی جلد، صفحه آرایی، همه مراحل نویسندگی مانند تحقیق، تالیف، بازنویسی، ترجمه، گردآوری و تصحیح.
- مشاغل فعال فرهنگی: مانند راه اندازی یک کتابخانه عمومی و مدیریت آن، انواع جشنوارهها، نمایشگاهها، مراسمات فرهنگی و هنری، مسابقات تلاوت و حفظ قرآن یا کتابخوانی، شبهای شعر و نمایشگاههای کتاب، بزرگداشتها، مجالس بررسی و نقد فیلم و آثار هنری.
- مشاغل مطبوعاتی: مانند عکاسی، تفسیر، تولید و پردازش اخبار و اطلاعات، نویسندگی، گزارشگری، تفسیر و نقد اخبار، نشر و پخش مطبوعات.
- مشاغل هنری: مانند آهنگسازی، خوانندگی، نوازندگی، تدوینگری، فیلمنامه نویسی، انیمیشن سازی، بدلکاری، مجسمهسازی و نمایشهای عروسکی.
معافیت مالیاتی مشاغل فرهنگی، هنری و مطبوعاتی، اقدامی مثبت از سوی دولت ایران است که باعث حمایت از این مشاغل و تشویق افراد برای حضور در آنها میشود. این مشاغل نقش مهمی در پیشرفت جامعه دارند و باعث افزایش سطح فرهنگی، آگاهی و نشاط اجتماعی میشوند.
در صورتی که شما قصد دارید در یکی از مشاغل معاف از مالیات در ایران فعالیت کنید، باید مدارک و مستندات لازم را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهید. این مدارک و مستندات، معمولاً شامل پروانه کسب، مجوز فعالیت یا سند مالکیت است.
مالیات حقوق شغل دوم بازنشستگان به چه صورت است؟
طبق اعلام سامان امور مالیاتی، کلیه بازنشستگان کشوری و لشگری از پرداخت حق بیمه حقوق معاف هستند. اما در مورد مالیات حقوق شغل دوم باید گفت که کلیه بازنشستگان معاف از پرداخت مالیات میباشند. البته اگر قرارداد بازنشستگان پیمانکاری یا غیر پرسنلی و ساعتی باشد، اثبات این معافیت سخت میشود.
سخن آخر
مطابق با قوانین مالیاتی قدیمی، افراد دارای دو یا چند شغل میتوانستند از تمامی معافیتهای مالیات مستقیم مربوط به مشاغل خود به صورت جداگانه استفاده نمایند اما طبق قانون جدیدی که در این باره وضع شده است، افراد دارای چند شغل میتوانند تنها از معافیت یکی از مشاغل خود استفاده نمایند.
همانطور که گفتیم امروزه افراد دارای دو یا چند شغل فقط میتوانند روی معافیت مالیات بر حقوق شغل دوم یا اول خود حساب کنند. تهیه و ارسال اظهار نامه مالیاتی و ارسال آن در موعد مقرر نیز مزایای مخصوص به خود را دارد. مثلاً اگر اظهار نامه مالیاتی ارسال شده توسط مودی سه سال متوالی مورد قبول سامان امور مالیاتی باشد، ۵ درصد مالیاتهای پرداخت شده در این سه سال به عنوان جایزه خوش حسابی به آنها تعلق میگیرد
پس شما باید با انجام حسابرسی مداوم هر لحظه برای ارائه اظهارنامه مالیاتی آماده باشید تا فصل مالیات برایتان فشار کاری مضاعفی ایجاد نشود. بیشتر نرمافزارهای تخصصی حسابداری مانند نرمافزار حسابداری محک به راحتی میتوانند این مالیات حقوق شغل دوم را محاسبه کرده و آن را مطابق فرمتهای مورد تأیید در سامانه سازمان امور مالیاتی دربیاورند. با استفاده از نرم افزار حسابداری محک میتوانید به سادگی مالیات حقوق کارکنان خود را محاسبه نموده و به کمک سامانه امور مالیاتی، آن را پرداخت کنید.