مقدمه
راه اندازی کسب و کار کوچک مانند خیلی از کارهای دیگر یک فرآیند چندمرحله ای است. از برنامه‌ریزی گرفته تا تأمین منابع مالی، طراحی وب‌سایت و درنهایت راه‌اندازی دفتر کار. شما هنگامی که اقدام به راه‌اندازی کسب‌وکار کوچک می‌کنید ممکن است با چالش‌هایی در مسیر مواجه شوید که لازم است کاملا هوشمندانه آن‌ها را برطرف کنید. در این مقاله با بررسی مراحل مختلف راه اندازی کسب و کار کوچک به شما خواهیم گفت که چگونه بتوانید بر چالش‌هایی که در این مسیر پر هیجان قرار دارد، غلبه کنید.
فهرست مطالب
1. مقدمات قبل از راه اندازی کسب و کار کوچک
1.1. طرح تجاری داشته باشید.
داشتن یک برنامه یا طرح تجاری قوی اولین اقدام برای راه اندازی کسب و کار کوچک است. برنامه تجاری توصیف کننده کسب‌وکار شما است و برای سه تا پنج سال آینده نشان می‌دهد که شما قرار است چه جایگاهی داشته باشید و تجارت شما چگونه گسترش پیدا می‌کند.
شما در طرح تجاری خود باید سرفصل‌های زیر را در نظر بگیرید:
1.1.1.تعیین مشتریان بالقوه
1.1.2.شناسایی نیازهای اولیه
1.1.3.تخمین هزینه‌های اولیه برای راه اندازی کسب و کار کوچککار کوچک
1.1.4.شناسایی سرمایه گذاران بالقوه
1.1.5.ایجاد یک استراتژی تجاری
1.1.6.روش‌های بازاریابی برای کسب‌وکار شما
1.1.7.تدوین یک سند که به طور مشخص مسیر حرکت شما را ترسیم می‌کند.
برای نگارش هر کدام از سرفصل‌های بالا می‌توانید به آموزش‌ها و مقالات مختلف مراجعه کنید. مقالات وبلاگ محک به شما کمک خواهد کرد تا با ابعاد مختلف راه اندازی کسب و کار کوچک آشنا شوید.
1.2. قالب تجارت خود را تعیین کنید.
قبل از راه اندازی کسب و کار کوچک خود باید دقیقا مشخص کنید که چه قالبی برای شغل آینده خود دارید. قرار است کسب‌وکار تک نفره داشته باشید یا می‌خواهید از منابع انسانی متخصص بهره بگیرید؟ عضو مؤسس فقط خود شما هستید یا قرار است سرمایه‌گذاران شما هم عضو موسس باشند؟ قرار است شما شرکت باشید یا نه؟ پاسخ درست به این پرسش‌ها دریافت مجوز و مسائل مالیاتی شما را راحت می‌سازد و شما راحت‌تر می‌توانید کارهای خود را پیش ببرید.
1.3. نام تجاری خود را ثبت کنید.
برندها نقش کلیدی در راه اندازی کسب و کار کوچک و همچنین ارتقاء آن ایفا می‌کند. برای این منظور لازم است تا شما یک عنوان زیبا برای کسب‌وکار خود انتخاب کنید و هرچه سریع‌تر اقدام به ثبت آن نمایید. در کشور ما قوانین خاصی برای ثبت یک عنوان تجاری وجود دارد. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت https://iripo.ssaa.ir/ که مربوط به قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران می‌باشد، با قوانین و چارچوب‌های مربوط به ثبت علائم تجاری آشنا شوید و هرچه سریع‌تر نام تجاری خود را ثبت کنید.
1.4. مجوزهای لازم را دریافت کنید.
برای راه اندازی کسب و کار کوچک باید مجوزهای لازم را از نهادهای حکومتی بگیرید. در کشور ما برای راه اندازی کسب و کار کوچک لازم است تا حداقل سه مجوز رسمی داشته باشیم:
1.4.1. پروانه کسب (مجوز صنفی)؛
اگر کسب‌وکاری که قرار است راه‌اندازی کنید، صنف مشخصی دارد، باید از همان صنف پروانه کسب دریافت کنید. اگر کسب‌وکار شما صنف خاصی ندارد، می‌توانید مجوز صنفی خود را از اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی دریافت کنید.
1.4.2. نماد اعتماد الکترونیک؛
اگر کسب‌وکار شما اینترنتی است (که علی القاعده این‌گونه است) علاوه بر دریافت مجوز صنفی نیازمند مجوز دیگری به‌نام عنوان ای نماد هستید. ای نماد پس از بررسی وب‌سایت و احراز هویت و صلاحیت شما، نماد خاصی برای وب‌سایت کسب‌وکار شما صادر می‌کند که تا یکسال اعتبار دارد و پس از یکسال باید دوباره تمدید شود.
1.4.3. مجوز سازماندهی؛
وب‌سایت ساماندهی وابسته به مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. در حقیقت، این سامانه وظیفه دارد تا اطلاعات مدیران تمام سایت‌ها و سامانه‌های اینترنتی را جمع‌آوری نماید. مهم‌ترین مزیت ثبت‌نام در سایت ساماندهی و دریافت نماد طلایی آن را می‌توان جلوگیری از فیلترینگ سریع و بدون اطلاع دانست. پس اگر علاقه ندارید وب‌سایت شما ناخواسته فیلتر شود، حتما چنین مجوزی را دریافت کنید.
1.5. حساب بانکی باز کنید.
برای راه اندازی کسب و کار کوچک خود نیازمند افتتاح حساب تجاری هستید. اگر شرکت شما ماهیت سهام‌گونه دارد، قبل از ثبت رسمی باید حتما حساب بانکی داشته باشید. اگر هم چنین نیست باز هم نیاز دارید تا حساب بانکی داشته باشید تا مسائل مالی شخصی شما جدای از مسائل کاری بررسی شود.
برای افتتاح حساب بانکی لازم است تا بانک‌های مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را بشناسید و بررسی کنید که کدام بانک می‌تواند بهترین خدمات را به شما ارائه دهد و سپس بانک مورد نظر خود را انتخاب کنید.
برای اطلاع از شرایط بانک‌های مختلف می‌توانید به وب‌سایت آن‌ها مراجعه کنید و یا اینکه در ساعات اداری با روابط عمومی آن‌ها تماس بگیرید.
1.6. با یک وکیل و حسابدار مشورت کنید.
قبل از هرگونه جذب نیرو برای راه اندازی کسب و کار کوچک خود لازم است حتما با یک حسابدار و یک وکیل مشورت کنید.
مشورت با وکیل خبره به شما کمک می‌کند تا پیچ و خم‌های اداری موجود در فضای کسب‌وکار کشور را بشناسید و اقدامات متناسب با آن را هرچه زودتر انجام دهید. همچنین یک وکیل متعهد موارد خلاف قانون را به شما متذکر می‌شود تا لازم نباشد پای شما به دادگاه باز شود.
مشورت با حسابدار هم خالی از لطف نیست. شما برای کسب‌وکار کوچک خود نیازمند یک نرم‌افزار حسابداری هستید. مشورت با حسابداران حاذق به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین نرم‌افزار حسابداری را انتخاب کنید.
واحد فروش نرم‌افزار حسابداری محک در خدمت شما و در کنار شما است و به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین اقدامات را رقم بزنید.
2. آمادگی برای راه اندازی کسب و کار کوچک
2.1. مسئولیت‌های خود را به عنوان کارفرما مشخص کنید. قبل از استخدام منابع انسانی، لازم است تا بدانید به‌عنوان یک کارفرما دقیقا چه کاره هستید و چه وظایفی به شما محول شده است؟ دریافت مجوزهای لازم، مسائل مربوط به مالیات، بیمه کارمندان و مواردی از این قبیل را حتما در نظر بگیرید. مطمئن باشید تمام این اتفاقات به‌درستی انجام شده و سپس اقدام به استخدام کارمندان کنید.
در کنار این اقدامات لازم است تا مهارت‌های نرم و سخت را بیاموزید. مهارت‌هایی که از شما یک کارفرمای حرفه‌ای می‌سازد. داشتن این مهارت‌ها به شما در استخدام کارکنان متخصص کمک خواهد کرد.
2.2. افراد مناسب را استخدام کنید. اولین برداشتی که مشتریان از شما کسب می‌کنند بسیار مهم است. پس حواستان باشد که چه افرادی را استخدام می‌کنید؛ چون در واقع با استخدام این افراد شما برند خود را به مشتریان عرضه می‌کنید.
علی القاعده برای راه اندازی کسب و کار کوچک شما نمی‌توانید بهترین متخصص‌ها را استخدام کنید. (طبیعی هم هست) منتهی شما می‌توانید افراد مشتاق به یادگیری را استخدام کنید.
سعی کنید به دنبال افرادی بگردید که علاقه‌مند هستند در قالب سیاست‌های شما عمل کنند. با این حال شما باید برای هر تخصص آموزش‌های لازم را تهیه کنید و از کارمندان خود بخواهید آموزش‌ها را کامل مشاهده کنند (به اصطلاح مدتی کارآموزی کنند) و روز به‌روز پیشرفت کاری آن‌ها را رصد کنید.
سعی کنید در استخدام کارمندان، اصل شایسته سالاری را رعایت کنید. صرف استخدام برادرزاده‌تان به خاطر خوشحالی برادربزرگتر کار عاقلانه‌ای نیست (حداقل برای شروع راه اندازی کسب و کار کوچک). سعی کنید از مشاوران کسب‌وکار برای استخدام کارمندان مناسب کمک بگیرید.
2.3. وب‌سایت خود را راه‌اندازی کنید. سایت و شبکه‌های اجتماعی اولین دریچه ارتباطی شما با مشتریان بالقوه است؛ پس حواستان باشد که دقیقا چه‌کاری انجام می‌دهید؟
سعی کنید طراحی وب‌سایت شما متناسب با کسب‌وکارتان باشد. مثلا اگر کتابفروشی دارید، از پوسته‌هایی استفاده کنید که فضای کتابخانه و کتابخوانی را برای مشتری رقم می‌زند. این نکته را برای طراحی لوگوی کسب‌وکارتان نیز در نظر داشته باشید.
به یاد داشته باشید که یک وب‌سایت درجه یک و همچنین شبکه‌های اجتماعی فعال خیلی می‌تواند برای شما مفید باشد. پس برای این قسمت بودجه اختصاصی در نظر بگیرید و برای این کار لازم است تا یک طراح وب‌سایت حرفه‌ای و درجه‌یک استخدام یا تربیت کنید.
اگر بودجه شما اندک است و شما نمی‌توانید در کنار پرداخت اجاره دفتر خود، برای وب‌سایت هم هزینه کنید، پیشنهاد می‌کنیم فعلا دفتر را بیخیال شوید و روی فضای مجازی سرمایه گذاری کنید. شما می‌توانید برای مراسم افتتاح کسب‌وکار خود از رستوران یا کافی شاپ استفاده کنید (در مورد بعدی بیشتر این مسئله را توضیح خواهیم داد) و اجازه بدهید پایه‌های کسب‌وکار شما محکم شکل بگیرد و سپس اقدام به خرید یا اجاره یک دفتر مجلل نمایید. این‌کار تأثیر خیلی بیشتری در راه اندازی کسب و کار کوچک شما خواهد داشت.
2.4. شروعی آسان داشته باشید. هیچ لزومی ندارد اولین روز کاری شما مصادف با تأسیس دفتر کاری شما باشد. شما می‌توانید کارکنان خود را به صورت دورکار (یا اینفلوئنسر) استخدام کنید. به کسب‌وکار خود فرصت دهید تا اعضای خودش را پیدا کند و اعضا بتوانند یکدیگر را پذیرفته و همکاری خوبی در کنار هم داشته باشند.
برای راه اندازی کسب و کار کوچک خود می‌توانید برای یک شب، رستوران یک هتل یا هرجای دیگر را رزرو کنید و از کارکنان جدید و همچنین دوستان و خانواده نزدیک خود بخواهید در این مراسم حضور داشته باشند و شاهد راه اندازی کسب و کار کوچک شما باشند.
در این مراسم از چشم‌انداز آینده کسب‌وکار خود با مهمانان سخن بگویید و از آن‌ها بخواهید برای شما دعا کنند و به شما کمک کنند تا به اهداف خود برسید. سعی کنید به‌گونه‌ای رفتار کنید که مهمانان احساس کنند کسب‌وکار شما متعلق به آن‌ها است. این حس مثبت برای آن‌ها احساس مسئولیت ایجاد می‌کند و به شما کمک خواهد کرد تا از نصیحت‌ها و پیشنهادات دلسوزانه آن‌ها برخوردار شوید.
3. تبلیغات لازم برای راه اندازی کسب و کار کوچک
3.1. قبل از افتتاح رسمی تبلیغات را شروع کنید. شما بعد از اخذ مجوزهای لازم قادر خواهید بود تبلیغات کسب‌وکار خود را شروع کنید. فضای مجازی اولین بستر برای شروع تبلیغات شما است.
حتی اگر وب‌سایت شما رسما راه‌اندازی نشده، باز می‌توانید از شبکه‌های اجتماعی (مخصوصا اینستاگرام) استفاده کنید. شما می‌توانید از علامت «به زودی» در وب‌سایت خود استفاده کنید و با این‌کار مخاطبین خود را از حضور خودتان آگاه کنید.
برای تبلیغ برند خود می‌توانید از نمایشگاه های مناسبتی استفاده کنید. نمایشگاه‌های مناسبتی مکان هایی هستند که به مناسبت‌های مختلف ملی و مذهبی تشکیل می‌شوند و اصناف مختلف می‌توانند کالا یا خدمات خودشان را در این نمایشگاه به مشتریان و سایر کسب‌وکارها عرضه کنند.
پیشنهاد می‌کنیم برای راه اندازی کسب و کار کوچک خود حتما از نمایشگاه‌های مناسبتی استفاده کنید. نمایشگاه‌های مناسبتی به شما کمک می‌کند تا با کسب‌وکارهای رقیب و غیر رقیب آشنا شوید و نقاط مثبت و منفی آن‌ها را ارزیابی کنید. همچنین شما فرصت خواهید داشت با کسب‌وکارهایی که می‌توانند به شما کمک کنند تعامل کنید و اتفاقات فوق‌العاده‌ای برای خود رقم بزنید.
3.2. بودجه مشخصی برای تبلیغات در نظر بگیرید. درست است که در ابتدای راه اندازی کسب و کار کوچک، شما درآمد خیلی زیادی ندارید، اما نباید تبلیغات را کم‌اهمیت قلمداد کنید و باید حتما بودجه مشخصی برای تبلیغات کسب‌وکار خود در نظر بگیرید.
درصد زیادی از کارآفرینان پس از راه اندازی کسب و کار کوچک خود در کمتر از یکسال نابود می‌شوند. یکی از مهم‌ترین دلایل شکست آن ها ناکامی در تبلیغات است.
ممکن است افتتاحیه و چند ماه اول فعالیت ، کسب و کار کوچک جدید شما را به وجود آورد یا از بین ببرد، بنابراین مطمئن شوید که به تلاش اولیه بازاریابی خود تلاش می کنید.
سعی کنید بودجه خود را به شیوه کسری مشخص کنید. مثلا 20 درصد درآمد کسب‌وکار شما (هر چه قدر که بود) صرف تبلیغات می‌شود. سعی کنید این مسئله را برای کارکنان خود تحلیل کنید و از آن‌ها بخواهید شما را درک کنند و این واقعیت را بپذیرند.
برای اینکه با کمترین میزان هزینه بیشترین بازدهی را برای تبلیغات خود داشته باشید، باید ابزارهای تبلیغ و شیوه‌های کم هزینه تبلیغ را در بسترهای مختلف بیاموزید. در ادامه مقاله با برخی از این موارد آشنا خواهیم شد.
3.3. از رسانه‌های سنتی استفاده کنید؛ منظور از رسانه‌های سنتی، رسانه‌هایی غیر از فضای مجازی هستند که تبلیغات شهری، روزنامه، رادیو و حتی تلوزیون را شامل می‌شود.
ارزان‌ترین رسانه سنتی برای تبلیغات روزنامه‌ها هستند. درست است که مردم امروز حوصله روزنامه خواندن ندارند، اما اگر شما بتوانید کسب‌وکار خود را در روزنامه‌های مطرح تبلیغ کنید، افراد زیادی را پیدا می‌کنید که همچنان به تبلیغات روزنامه ها اهمیت می‌دهند.
گزینه بعدی استفاده از تبلیغات شهری است. تبلیغات شهری مانند بیلبوردها گرچه هزینه نسبتا بالایی دارند، اما اگر بتوانید از آن استفاده کنید، افراد زیادی را خواهید یافت که بتوانند در خیابان‌های مختلف شهر با برند شما آشنا شوند.
شاید در ابتدا نتوانید در رادیوهای ملی و همچنین شبکه‌های ملی صداسیما تبلیغات داشته باشید، اما شاید بتوانید در شبکه‌های تلوزیونی و رادیویی استانی تبلیغات کنید. هرچند این‌روزها مردم کمتر رسانه‌های استانی را می‌بینند اما تبلیغات در این حوزه خالی از لطف نیست و می‌تواند مؤثر باشد.
یک نکته بسیار مهم در استفاده از رسانه‌های سنتی، تحلیل به‌هنگام و دقیق از بازخورد تبلیغات شما است. شما باید به صورت مستمر بازدهی تبلیغات خود را رصد کنید و اگر احساس کردید یک روش تبلیغی بیشتر اثرگذار است، بودجه بیشتری را به آن اختصاص دهید و اگر احساس می‌کنید روش تبلیغی دیگر چندان اثرگذار نیست، سریعا آن را رها کنید و به دنبال روش دیگری بگردید. مواظب باشید در استفاده از رسانه‌های سنتی بودجه خود را هدر ندهید.
3.4. بیشترین استفاده را از فضای مجازی داشته باشید. فضای مجازی برگ برنده شما نسبت به رقیبان است و بستر مناسبی برای جذب مشتریان بیشتر می‌باشد. فضای مجازی به دو بخش شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت تقسیم می‌شود و ما جداگانه درباره هرکدام توضیحاتی ارائه خواهیم کرد.
3.4.1. وب‌سایت؛ وب‌سایت تنها جایی است که اگر مجوزهای لازم را داشته باشید، تقریبا مطمئن خواهید بود که فیلتر نمی‌شود (درست به خلاف شبکه‌های اجتماعی خارجی که یا توسط خود شرکت‌ها فیلتر می‌شوند یا خود کشور آن‌ها را فیلتر می‌کند). همچنین فضای مناسبی برای خرید اینترنتی است. لذا برای طراحی ایده آل وب‌سایت لازم است چندکار را انجام دهید:
الف. طراحی وب‌سایت شما متناسب با کسب‌وکار شما باشد.
ب. سعی کنید ساز و کار امنی برای خرید اینترنتی فراهم کنید.
پ. پل‌های ارتباطی لازم را برای ارتباط مشتری با خود فراهم کنید.
ت. سعی کنید معرفی کامل و جامعی از خود داشته باشید. دروغ نگویید اما واقعیت‌ها را زیبا بیان کنید.
ث. با ارائه محتواهای علمی دقیق (از جمله مقالات، کلیپ‌های ویدیویی و …) به ارتقاء دانش مخاطبین خود کمک کنید.
3.4.2. شبکه‌های اجتماعی؛ قبل از بیان فرصت‌های شبکه‌های اجتماعی اجازه بدهید دو نقطه ضعف آن را بیان کنیم. اولین نقطه ضعف شبکه‌های اجتماعی این است که ما صاحب آن نیستیم و هر لحظه ممکن است آن را از دست بدهیم (و یا فیلتر شود).
همچنین سازوکار مناسبی برای خرید امن وجود ندارد؛ اما اگر شما بتوانید از فضای مجازی بیشترین استفاده را داشته باشید و مخاطبین خود را از فضای مجازی به وب‌سایت خود منتقل کنید شما برنده خواهید بود.
شبکه‌های اجتماعی بیشترین حضور مردمی را دارند. مثلا بیش از 60 میلیون ایرانی در اینستاگرام حضور داشته و به فعالیت می‌پردازند. آن‌چه در شبکه‌های اجتماعی بسیار مهم است، این است که شما بتوانید مخاطبین خود را به درستی شناسایی کنید و از به‌روزترین شیوه‌های تبلیغاتی برای جذب مشتری استفاده کنید.
برای این‌کار لازم است تا کارشناس شبکه‌های اجتماعی استخدام کنید. هر چند خود شما هم (به عنوان کارفرما) اگر آموزش ببینید و اصول تبلیغات درست در فضای مجازی را بلد باشید، می‌توانید با هزینه بسیار اندک و بازدهی بسیار بالا برند خودتان را به مردم شهر و کشور خود منتقل کنید.
برای کار در شبکه‌های اجتماعی به چند نکته مهم دقت کنید:
الف. استراتژی داشته باشید.
ب. مشتری خود را دقیقا مشخص کنید (شما هیچ‌گاه نمی‌توانید همه را راضی نگه‌دارید؛ بلکه باید بتوانید مشتریان واقعی خود را از خود راضی نگه دارید).
پ. اصول تبلیغات را بدانید تا بودجه‌ای که برای خودتان اختصاص می‌دهید هدر نرود.
ت. صفحات رقیبان خود را بررسی کنید و نقاط مثبت و منفی آن‌ها را شناسایی کنید. نقاط مثبت آن‌ها را به کار بگیرید و نقاط منفی آن‌ها را کنار بگذارید.
4. افتتاح دفتر کسب‌وکار کوچک شما
4.1. افتتاحیه خود را بزرگ کنید. همان‌طور که قبلا مطرح شد، لزومی ندارد مراسم افتتاحیه شما اولین روز کاری شما باشد. بلکه می‌تواند چندهفته، چندماه و حتی یکسال بعد از اولین روزکاری جشن افتتاحیه برگزار شود.
بااین‌حال هر‌زمان که تصمیم گرفتید جشن افتتاحیه برگزار کنید، سعی کنید تا جایی که می‌توانید آن را باشکوه برگزار کنید. به طوری که افراد شرکت‌کننده در جشن افتتاحیه شما تا مدت‌ها خاطره خوشی از شما داشته باشند.
الزامات برگزاری یک جشن افتتاحیه خاطره انگیز به شرح زیر است:
الف. سعی کنید در یک مناسبت ملی یا مذهبی جشن افتتاحیه برگزار کنید. عید نوروز، شب یلدا، ولادت‌ها و مواردی از این قبیل می‌تواند زمان‌های خوبی برای برگزاری جشن افتتاحیه و اعلام رسمی راه اندازی کسب و کار کوچک شما باشد.
ب. ساعت متناسبی برای برگزاری جشن افتتاحیه انتخاب کنید. مثلا اگر می‌خواهید کتابفروشی راه‌اندازی‌کنید، اوایل شب بهترین فرصت است، یا مثلا عصر یک روز خاطره انگیز فرصت فوق‌العاده برای افتتاح یک بستنی فروشی است. یا مثلا شرکت خدماتی صبح‌هنگام (مثلا ساعت 10 الی 12 صبح) با استقبال بیشتری روبه‌رومی‌شود. پس سعی کنید متناسب با کسب‌وکار خود ساعت مناسبی انتخاب کنید.
پ. تلاش کنید تا مراسم هیجان انگیزی داشته باشید. برای این‌کار می‌توانید از اشخاص مشهور دعوت کنید تا در مراسم شما حضور پیدا کنند و به اصطلاح زینت جشن شما باشند. استفاده از موسیقی مناسب و اجرای برنامه‌های طنز به شکوه بیشتر جشن شما کمک خواهد کرد.
ت. پذیرایی مناسب داشته باشید. (پذیرایی بسیار مهم است!!!)
ث. هدیه بدهید. هدیه‌ها در ذهن شرکت‌کنندگان باقی می‌مانند؛ هر چند کوچک باشد.
ج. یک تیم رسانه‌ای قوی استخدام کنید تا تمام رویدادهای جشن شما را ثبت کند. شما از عکس‌ها و فیلم‌های مربوط به جشن می‌توانید بیشترین استفاده را داشته باشید.
چ. به جزئیات توجه ویژه داشته باشید. اجازه ندهید شرکت‌کنندگان مشکل پارکینگ داشته باشند یا در صف سرویس بهداشتی مدت زیادی منتظر بمانند. سعی کنید همه چیز سرجای خودش باشد. باید بدانید اتفاق مهمی در حال رخ‌دادن است و نباید اجازه دهید شرکت‌کنندگان در دریافت خدمات شما زمان زیادی صرف کنند و یا اذیت شوند. تمام این موارد باعث می‌شود تا برداشت مثبتی از شما در ذهن شرکت‌کنندگان شکل بگیرد.
ح. از رسانه‌ها و مطبوعات خبری دعوت کنید تا در جشن افتتاحیه شما حضور پیدا کنند.
خ. صاحبان کسب‌وکارهای مرتبط با خود و کسانی که می‌توانید در آینده با آن‌ها تعامل سازنده داشته باشید را در جشن افتتاحیه دعوت کنید.
د. سعی کنید با هم محله‌ای‌ها و همشهری‌ها تعامل خوبی داشته باشید. ارتباط سازنده با این اشخاص باعث می‌شود که آن‌ها از شما خوششان بیاید و در واقع تبلیغ کننده شما و برند شما باشند. پس سعی کنید بیشترین تعامل را با آن‌ها برقرار کنید.
سخن پایانی
موفقیت در راه‌اندازی کسب‌وکار در کنار توکل به خدا زمانی محقق می‌شود که شما به عنوان رهبر کسب‌وکار خود تمام توصیه‌ها و راهکارهای مطرح شده را بیاموزید و آن‌ها را قدم به قدم عمل کنید. باید عمل‌گرا باشید تا موفقیت حاصل شود. برایان تریسی می‌گوید تنها راه برای موفقیت، انجام دادن کار و خلق موفقیت است. پس بلند شوید و توصیه‌های مطرح شده را عملی کرده و طعم شیرین موفقیت را بچشید. شرکت مشاور نرم‌افزار محک بهترین‌ها را برای شما آرزومند است.
