مالیات بر درآمد مشاغل، بخشی از درآمدهای هر مجموعه و کسب و کاری است که برای آبادانی کشور با عنوان مالیات پرداخت می‌شود. یکی از انواع مالیات که در تمام جهان تقریباً مفهوم مشترکی دارد و مشاغل مختلف به پرداخت آن الزام دارند؛ مالیات بر درآمد است. خود مالیات بر درآمد انواع مختلفی دارد که یکی از آنها مالیات بر درآمد مشاغل است. نحوه محاسبه، گروه‌های مختلفی که باید آن را پرداخت کنند و مواردی از این دست دراین مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک بررسی شده است.
فهرست مطالب
مالیات بر درآمد مشاغل چیست؟
مالیات بر درآمد مشاغل چیست؟ در ابتدا باید به مفهوم مالیات بر درآمد یا همان Income Tax اشاره کرد. این نوع مالیات توسط دولت بر درآمد مالی همه افراد و نهادهای صاحب شغل وضع شده و در حوزه قوانین حسابرسی قرار می‌گیرد و طبق قانون، درصد مشخصی از درآمدهای هر کسب وکاری به دولت اختصاص پیدا می‌کند. البته برای اینکه مشخص شود آیا یک شغل مشمول این قانون می‌شود باید، گزارش‌های مالی چون ترازنامه، صورت درآمد و مواردی از این دست به سازمان مالیات در قالب اظهارنامه گزارش شود.
مالیات بر درآمد دارای انواع و اشکال مختلفی است: از جمله مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد اجاره املاک، مالیات بر درآمد وکلای دادگستری یا حق الوکاله، مالیات بر درآمد اتفاقی و مالیات بر درآمد حق تمبر. البته نوع دیگری به نام مالیات بر درآمد مشاغل وجود دارد. در ادامه قصد داریم تا این مدل مالیات، گروه‌هایی که الزام به پرداخت آن دارند و … را بررسی کنیم. اگر جز هر یک از گروه‌هایی هستید که در ادامه آمده باید نهایت دقت را در تنظیم اسناد مالی داشته باشید و از نرم افزارهای به روزی چون نرم افزار حسابداری شرکتی استفاده کنید تا به صورت دقیق این مورد برای شما مشخص شود.
مالیات بر درآمد مشاغل چند درصد است؟
مطابق ماده 105 قانون برای اشخاص حقوقی این مالیات به میزان 25% سود است. همچنین برای اشخاص حقیقی طبق ماده 131 قانون مالیات، اگر دارای درآمد کمتر از 50 میلیون تومان باشند 15 درصد، بین 50 تا 100 میلیون تومان؛ 20 درصد و برای بالاتر از 100 میلیون تومان 25 درصد مالیات تعلق خواهد بود.
گروه‌های مختلف مشمول قانون مالیات بر درآمد مشاغل
این نوع مالیات به افرادی تعلق می‌گیرد که در اصطلاح جزء اصناف، کسبه، صنعت‌گران، پیشه‌وران و کسانی که به شکل شخص حقوقی و یا حقیقی درآمدی دارند. در واقع طبق قانون قانون مالیات‌های مستقیم، که با نام اختصاری ق.م.م شناخته می‌شود صاحبان مشاغلی که مکلف به پرداخت مالیات، بر اساس جدول مالیات بر درآمد مشاغل به ۳ گروه تقسیم می‌شوند که به شرح زیر است:
- گروه الف: این گروه طبق ق.م.م مکلف هستند تا کلیه فعالیت‌های شغلی و درآمدی خود را در دفاتر و روزنامه و کل ثبت کنند.
- گروه ب: این گروه طبق ق.م.م مکلف هستند تا فعالیت‌های شغلی خود را تنها در دفاتر هزینه و درآمد به ثبت برسانند و الزامی به ثبت در روزنامه و دفتر کل نیست.
- گروه ج: این گروه جز دو گروه قبلی نبوده و تنها باید یک صورت خلاصه از وضعیت درآمد و هزینه خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
هر کدام از این موارد به صورت جدا و با بررسی زیر دسته‌های هر کدام بررسی شده است تا بهتر بدانید که کسب و کار شما در کدام دسته قرار می‌گیرد و این نوع مالیات به چه صورت به شما تعلق خواهد گرفت.
چه نوع مشاغلی در گروه (الف) مالیات بر درآمد قرار می‌گیرند؟
هر یک از اعضای اتحادیه‌های صنفی که در ادامه به همه آنها اشاره خواهد شد باید مواردی چون خرید، فروش، هزینه‌ها و یا در یک نگاه کلی آنچه مربوط به همه فعالیت‌های معاملاتی، محاسباتی، مالی و پولی که مربوط به شغل آنها می‌شود را در دفتر روزنامه و کل، ثبت کنند. این دفاتر بعد از پایان سال مالی و تا تیرماه، همراه با اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل و صورت‌های مالی تسلیم اداره مالیات شود.
اما چه گروه‌هایی در این دسته قرار دارند؟
- کلیه مشاغل و افرادی که کارت بازرگانی دارند
- بهره برداران از انواع معادن
- افراد موسس و صاحب موسسات حسابداری،حسابرسی، دفترداری، موسسات دارای خدمات مالی
- تمام واردکنندگان و صادرکنندگان
- صاحبان کارخانجات، کارگاه‌ها و واحدهای تولیدی که از طریق وزارتخانه‌های مرتبط با حوزه فعالیت، مجوزهای مربوط به جواز تاسیس و پروانه بهره برداری را کسب کرده‌اند.
- موسسات ارائه‌دهنده خدمات مشاوره، مدیریتی، انفورماتیک و رایانه‌ای چه در زمینه سخت افزار و نرم افزاری و چه در زمینه طراحی سیستم.
- نمایندگان مستقیم و غیرمستقیم انواع موسسه‌ها و شرکت‌های تجاری و صنعتی
- دارندگان شرکت‌های حمل و نقل اعم از هوایی، زمینی، ریلی و دریایی چه برای باربری و چه برای مسافربری
- موسسه‌های تبلیغاتی و بازاریابی
- صاحبان مراکز و موسسات آموزشی و پرورشی، صاحبان آموزشگاه‌های آزاد، صاحبان مدارس غیر انتفاعی، و دانشگاه‌ها.
- صاحبان مراکز درمانی اعم از زایشگاه، درمانگاه، آسایشگاه، بیمارستان‌ها و خانه‌های سالمندان.
- دارندگان هتل‌های سه ستاره به بالا و متل‌ها.
- کلیه بنکداران و عمده فروش‌ها، دارندگان فروشگاه‌های بزرگ و واسطه‌های مالی و تجاری
- کلیه نمایندگی‌ها برای توزیع کالاهای داخلی و خارجی
- صاحبان انواع انبار
شرایط دفاتر گروه (الف) برای پذیرفته شدن توسط دارایی
همانگونه که اشاره شد گروه الف مالیات بر درآمد مشاغل در ایران باید دفتر روزنامه و کل ای برای ثبت درآمد و هزینه‌های خود داشته باشند. این دفاتر بعد از تهیه و قبل از آنکه چیزی در آن نوشته شود باید به اداره ثبت تحویل داده شود تا اقداماتی جهت ثبت مشخصات رسمی دارنده دفتر، ثبت رسمی و بعد منگوله‌دار کردن آن انجام شود و به متقاضی تحویل داده شود.
بعد گروه‌های ذکر شده باید کلیه فعالیت‌های مالی و محاسباتی خود را به دقت در آن ثبت کنند که برای این نوع ثبت مهم آیین‌نامه داخلی وجود دارد. بعد از آن ترازنامه و صورت سود و زیان از همین دفاتر گفته شده استخراج می شود و همراه با اظهارنامه از پایان سال مالی یعنی فروردین هر سال تا نهایتاً تیرماه به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم شود.
چه نوع مشاغلی در گروه (ب) مالیات بر درآمد قرار می‌گیرند؟
19 گروه شغلی در گروه ب برای پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل در ایران قرار دارند. این مشاغل که در ادامه نام آنها آمده است باید کلیه فعالیت مالی و شغلی خود را در دفاتر درآمد و هزینه ثبت کنند و بعد از پایان سال مالی صورت درآمد خود را از این دفاتر استخراج کرده و به همراه اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات تسلیم کنند.
- کلیه ارائه دهندگان خدمات چاپ از جمله صحافان، چاپ و لیتوگرافی و چاپ‌خانه‌داران
- افرادی که صاحب مکان‌های تفریحی، ورزشی، سینما و تماشاخانه هستند.
- کلیه دارندگان مراکز ارتباطات رایانه‌ای
- صاحبان مشاغلی نظیر فیلمبرداری، مونتاژ، دوبلاژ و سایر خدمات سینمایی
- صاحبان مشاغل تشریفات مجالس از جمله تالارهای پذیرایی و کرایه دهندگان ظروف
- تمامی مشاغل در زمینه واسطه‌گری مالی از جمله کارگزاران، دلالان و حق العمل کاران
- افرادی که صاحب مراکز فرهنگی و هنری هستند؛ از جمله خانه فرهنگ، فرهنگسرا، کانون‌ها و انجمن‌های فعال در این زمینه.
- صاحبان مسافرخانه‌ها، میهمان‌پذیر و مهمان‌پذیرها.
- صاحبان مراکز تعمیرگاهی مجاز و اتوسرویس‌ها
- دارندگان هر نوع کارگاه‌های صنعتی
- صاحبان مشاغل ساختمانی از جمله فعال در زمینه نقشه کشی، نقشه برداری، تاسیسات فنی و صنعتی و محاسبات فنی و نظارت.
- اعضای سازمان نظام مهندسی
- دارندگان مراکز حسابداری رسمی و مترجمی رسمی
- وکلا و کارشناسان حقوقی
- محققان، پژوهشگران و کارشناسان آزاد
- کلیه ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و غیر طبی و دارای مطب از جمله پزشک، دندانپزشک و دامپزشکی. همچنین صاحبان رادیولوژی‌های فیزیوتراپی‌ها، سونوگرافی‌ها، سیتی اسکن‌ها، آزمایشگاه‌ها، سالن‌های زیبایی و …
- افراد دارنده دفاتر اسناد رسمی
- بنگاه‌های فروش ماشین و املاک
- فعالان صنف طلا و جواهر
- فعالان صنف آهن‌آلات
شرایط لازم برای تنظیم دفتر درآمد و هزینه گروه (ب)
مودیانی که در گروه ب مالیات بر درآمد مشاغل در ایران قرار می‌گیرند باید دفتر درآمد و هزینه خود را عیناً مانند نمونه‌ای که توسط اداره مالیاتی تنظیم شده و در جراید در دسترس قرار می‌گیرد، تهیه کنند. بعد برای شماره گذاری و دیگر موارد به حوزه مالیاتی بدهند. بعد مهر شدن دفتر موارد ذکر شده به دقت در آن درج شود. اگر از نرم افزار حسابداری شرکتی استفاده شود این اطلاعات را به صورت دقیق در دسترس خواهید داشت و ثبت آن در دفاتر زمان زیادی نیاز ندارد. در پایان سال مالی هم صورت مدنظر از دفاتر استخراج و به اداره مالیات داده شود.
چه نوع مشاغلی در گروه (ج) مالیات بر درآمد قرار می‌گیرند؟
کاملاً مشخص است که اگر مشاغل که شما در حال فعالیت در آن هستید در گروه الف و ب قرار نگیرد جز گروه ج قرار گرفته و نیازی به تنظیم دفتر ندارید. بلک کافی است یک خلاصه وضعیت به اداره مالیات برای تعیین مالیات بر درآمد مشاغل ارائه دهید. از جمله مشاغلی که در این گروه قرار دارند شامل کلیه خواروباری‌ها، لباس‌فروشی، صنف پارچه فروشی، عکاسی، خیاطی‌ها، شیرینی‌فروشی و قنادی‌ها و مواردی از این قبیل خواهد شد. خلاصه وضعیت این گروه شامل اطلاعاتی از جمله فروش کالا و جمع درآمد است و به موارد دیگر نیازی نیست.
معافیت مالیات بر درآمد مشاغل خانگی
یکی از مسائل مهمی که در مورد مالیات بر درآمد مطرح می‌شود این است که آیا معافیت مالیاتی وجود دارد یا خیر؟ در مورد گروه‌های ذکر شده اغلب اگر فرد با خوش حسابی، حسن نیت خود را در پرداخت مالیات ثابت کند، طبق قوانین و با توجه به درآمد، میزان مشخصی بخشودگی به افراد حقیقی و حقوقی تعلق می‌گیرد. با این وجود دسته‌های هستند که به کلی معافیت از پرداخت این نوع مالیات دارند و طبق قانون برای حمایت از آنها و رشد اقتصادی کشور هیچ مبلغی از آنها درافت نمی‌شود. این دسته دارندگان مشاغل خانگی و نوپا هستند.
مهلت پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل
سوال مهم دیگری که به ویژه برای اشخاص حقیقی در مورد پرداخت این سوال مالیات مطرح شود، مهلت آن است، باید گفت که طبق قانون تا پایان خرداد ماه برای پرداخت آن زمان تعیین شده است. البته طبق قانون اگر شغلی با دلایل مواجه قادر به پرداخت یکباره آن نباشد می‌توان مالیات خود را طی 4 قسط از پایان خردادماه تا پایان شهریور ماه به اداره مالیات تسلیم کند.
همچنین در صورت وجود هرگونه مشکلی برای پیگیری اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل می‌توانید به حوزه مالیاتی مربوطه، بخش امور مودیان مراجعه کرده و کلیه موارد مربوط به اظهارنامه مالیاتی، میزان مالیات، قسط‌بندی و پرداخت را از این بخش جویا شوید. کارشناسان این بخش با توجه به قوانین مربوطه اطلاعات دقیق را در این زمینه به شما ارائه خواهد داد.
ملزومات برآورد و پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل
از آنجایی که مالیات بر درآمد یکی از بخش‌های اعظم مالیات تکلیفی به شمار می‌رود و مشاغل موظف به پرداخت آن هستند. برای همین مشاغل و اصناف مختلف ملزم به دقت در تنظیم اسناد مربوط به آن دارند. همچنین با توجه به اینکه اطلاعات مربوط به درآمد و هزینه و سود سالیانه در این گونه اسناد به ثبت می‌رسد، علاوه بر یک تیم حسابداری یا یک حسابدار کار کشته و آشنا به قوانین، نرم افزار حسابداری شرکتی که این اطلاعات به صورت دقیق در آن درج شده باشد، کار استخراج صورت‌های مالی و تنظیم اظهارنامه را راحت‌تر کرده و امکان خطا در آن را هم تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
سخن پایانی
در نهایت باید گفت که پرداخت مالیات برای ارائه خدمات عمومی و فراهم کردن بسترهای توسعه در هر کشوری جز ضروریات است. مالیات بر درآمد مشاغل در ایران نیز در همین راستا گرفته می‌شود و به نوعی سرمایه‌گذاری برای نسل‌های بعدی است تا خدمات عمومی و رفاهی درخوری برای آنها فراهم شود. در هر کسب و کاری که هستید با پرداخت به موقع هر نوع مالیاتی اعم از مالیات‌های که برای درآمد مشاغل وضع می‌شود می‌توانید قدم بزرگی در آبادانی و توسعه جامعه بردارید.
یک پاسخ
سپاس از مطلب خوبتون