یکی از بزرگترین دغدغه‌های افراد و کسب و کارها مسائل مربوط به مالیات و امور مالیاتی است. همان‌طور که می‌دانید، قوانین مالیاتی گاهی سخت و پیچیده هستند و الزام پرداخت مالیات نیز می‌تواند به سردرگمی بیشتر افراد دامن بزند. در این مواقع بهترین و ساده‌ترین راه کمک گرفتن از یک مشاور حرفه‌ای است. در این مطلب درباره مشاور مالیاتی و خصوصیات و مهارت‌های او بیشتر صحبت می‌کنیم. اگر روزی خواستید از یک فرد حرفه‌ای مشاوره مالیاتی بگیرید بهتر است بدانید که چه انتظاراتی باید از او داشته باشید.
فهرست مطالب
مالیات چیست؟
به زبان ساده، مالیات پولی است که افراد حقیقی یا حقوقی باید به دولت‌ها بپردازند. پولی که به عنوان مالیات پرداخت می‌شود صرف هزینه‌های عمومی و دولتی مانند پرداخت حقوق کارمندان دولت، نیروهای نظامی و انتظامی، هزینه‌های آموزشی، بهداشتی و درمانی، پروژه‌های عمرانی، ساخت جاده و موارد این چنینی می‌شود. پرداخت مالیات می‌تواند کمک بزرگی به رشد اقتصادی و رفاهی یک جامعه داشته باشد. پرداخت مالیات از اهمیت خاصی برای دولت‌ها برخوردار است؛ به همین دلیل، کشورها و دولت‌ها قوانین سفت و سختی برای مالیات وضع کرده‌اند و عدم تبعیت از این قوانین می‌تواند تبعات سنگینی برای افراد و کسب و کارها در پی داشته باشد.
مالیات انواع مختلفی دارد که هر کدام شامل قوانین خاص خود هستند. ضمن اینکه قوانین مالیاتی به طور مستمر و بنابر شرایط اقتصادی دچار تغییرات و اصلاحات می‌شوند. همین پیچیدگی انواع مختلف مالیات در کنار تغییرات قوانین مربوطه است که نیاز به مشاور مالیاتی و مشاوره مالیاتی را توجیه پذیر می‌کند. بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، کلیه فعالان اقتصادی که برای دریافت پول از مشتریان و یا کسب درآمد از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند، باید برای دریافت کد مالیاتی اقدام کنند.
مشاور مالیاتی کیست؟
مشاور مالیاتی یا وکیل مالیاتی کسی است که به مشتریان خود کمک می‌کند تا با اتخاذ تصمیمات درست در خصوص مسائل مالیاتی و به حداقل رساندن میزان مالیات بر طبق قوانین مالیاتی، درآمد افراد یا کسب و کارها را به حداکثر برساند. مشاوران مالیاتی بعد از مصاحبه با مشتریان و جمع‌آوری اطلاعات کافی از وضعیت مالی افراد و شرکت‌ها استراتژی‌هایی می‌چینند تا با استفاده از قوانین مربوط به کسورات و معافیت‌های مالیاتی به کاهش دیون مالیاتی مشتریان کمک کنند. مشاوران مالیاتی این اطمینان را به مشتریان خود می‌دهند که تمامی امور مالیاتی آن‌ها بر طبق قوانین مالیاتی و تعهدات قانونی انجام می‌شود.
مشاور مالیاتی چه کاری انجام می‌دهد؟
در این بخش به وظایف اصلی یک مشاور مالیاتی و کارهایی که هر روزه انجام می‌دهد تا در این حوزه به موفقیت دست یابد می‌پردازیم. وظایف یک مشاور مالیاتی بنابر زمینه کاری و حوزه‌ای که روی آن تمرکز دارد می‌تواند متفاوت باشد. یک مشاور مالیاتی خوب از حل مشکلات مشتریان و تعامل و ارتباط با دیگران لذت می‌برد و در کار خود دقت و صداقت دارد.
وظیفه اصلی مشاور مالیاتی رسیدگی و حل مسائل مختلف مالیاتی مشتریان است. مشاوران مالیاتی، در وهله اول، اطمینان حاصل می‌کنند که مشتریان از قوانین و مقررات مالیاتی پیروی می‌کنند. همچنین با استفاده از تخصص و دانشی که پیرامون قوانین مالیاتی دارند به افراد و کسب و کارها کمک می‌کنند تا دیون خود را پرداخت کنند. آن‌ها با کاهش درآمدهای مشمول مالیات و با استفاده از کلیه تعدیلات، کسورات و اعتبارات مالیاتی سعی می‌کنند که دیون و بدهی‌های مالیاتی مشتریان را به حداقل برسانند.
برخی از مشاوران مالیاتی در حوزه‌های خاصی از قوانین مالیاتی تخصص دارند، در حالیکه برخی دیگر رویکردهای عمومی را پیش می‌گیرند.
معمولا، مشاوران مالیاتی وظیفه تهیه و ارائه گزارشات و اظهارنامه مالیاتی مشتریان را به عهده می‌گیرند و یا اطلاعات و توصیه‌های لازم برای پر کردن اظهارنامه را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. آن‌ها به سوالات مشتریان پاسخ می‌دهند، به آماده کردن پرونده مالیاتی و وضعیت مالیاتی مشتریان کمک می‌کنند و اطلاعات را تحلیل می‌کنند تا از قانونی بودن روندها اطمینان حاصل کنند.
مشاوره مالیاتی چه مسائلی را شامل می‌شود؟
به طور کلی، اصلی‌ترین مواردی که در مشاوره مالیاتی موردتوجه مشاوران است شامل این موارد می‌شود:
- تهیه و آماده سازی فرم‌های مالیاتی
- برقراری ارتباط با مشتریان و مراجع قانونی و حقوقی
- ارائه مشاوره در خصوص مسائل حقوقی و تشریفات اداری
- ارائه مشاوره مالی و مالیاتی به کسب و کارها، شرکت‌ها و سازمان‌ها
- ارائه خدمات حسابداری
- حفظ و نگهداری رسیدها و سوابق مالیاتی مشتریان
مشاور مالیاتی چه خصوصیاتی دارد؟
مشاور مالیاتی باید مهارت بالایی در برقراری ارتباط با دیگران، تفکر انتقادی و حل مسائل پیچیده داشته باشد. از آنجایی‌که مشاور با عموم افراد سروکار دارد، باید در مقوله خدمات مشتریان و تعامل بین فردی نیز تبحر داشته باشد. او باید شنونده خوبی باشد تا شرایط و وضعیت مالی مشتریان را درک کند و بفهمد آن‌ها چه نیازی دارند و چگونه باید به آن‌ها کمک کند. همچنین باید گوینده و نویسنده خوبی باشد تا بتواند از طریق کلامی و نوشتاری با دیگران ارتباط برقرار کند.
در جلسه مشاوره مالیاتی، او باید بتواند اطلاعات حقوقی و قانونی پیچیده را رمزگشایی کند. او باید کار کردن با اعداد و ارقام را خوب بداند، مرتب و منظم باشد و به جزئیات توجه ویژه‌ای کند. همچنین، مهارت در تحقیقات و کنکاش‌های حقوقی و فهم قوانین مدنی، نظام نامه‌ها، آیین‌نامه‌ها، قوانین دولتی و مقررات صنفی نیز می‌تواند کمک بزرگی به مشاور مالیاتی کند. او باید اهل منطق و برهان باشد تا بتواند برای حل مشکلات رویکردهای استراتژیک تدوین کند.
مشاوران مالیاتی حرفه‌ای نحوه استفاده و کار با فناوری‌های جدید، مثل نرم افزار حسابداری، ایمیل، نرم افزارها و ابزارهای تحلیل داده‌های مالی و نرم افزارهای تهیه گزارشات مالی و اظهارنامه مالیاتی را به خوبی می‌دانند. مشاور مالیاتی باید به راحتی با کامپیوتر کار کند.
مشاوران مالیاتی حرفه‌ای در دفاتر اداری کار می‌کنند و برای انجام کارهای خود از برنامه‌ها و نرم افزارهای کامپیوتری استفاده می‌کنند. همچنین برای برقراری ارتباط با مشتریان از تلفن استفاده کرده و ممکن است از دفترچه‌های راهنمایی که در خصوص قوانین مالیاتی تهیه شده در موارد حاد و پیچیده کمک بگیرند.
بسیاری از شغل‌های مرتبط با مشاوره مالیاتی به تجربه و سابقه کار مرتبط نیاز دارند. حداقل مدرک دانشگاهی برای این شغل مدرک کارشناسی در حوزه‌های اقتصاد، امور مالی و حسابداری یا حقوق است. اما مهم‌تر از هر چیز، آشنایی کامل با قوانین و دستورالعمل‌های مالیاتی است.
مشاوران مالیاتی در چه سازمان‌هایی مشغول به کار هستند؟
سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف مشاور مالیاتی استخدام می‌کنند. برای نمونه، موسسسات خدمات مالی و حسابداری، موسسات مشاوره مالیاتی، سازمان‌های حقوقی و غیره از مشاوران مالیاتی و تخصص آن‌ها سود می‌برند. همچنین نهادها و سازمان‌های دولتی به مشاور مالیاتی نیاز دارند. سازمان‌ها و ادارات وابسته به امور مالیاتی کشور، شرکت‌های بین‌المللی و برخی بنیادها و نهادهای غیرانتفاعی نیز مشاور مالیاتی استخدام می‌کنند.
مسئولیت‌های مشاور مالیاتی چیست؟
یک مشاور مالیاتی حرفه‌ای ممکن است پست‌ها و منصب‌های مختلفی داشته باشد که بنابر هر موقعیت مسئولیت‌ها و وظایف مختلفی شامل حال او می‌شود.
تعیین دیون مالیاتی
در جلسه مشاوره مالیاتی، مشاور مشخص می‌کند که مشتری او چه مقدار بدهی مالیاتی دارد. در برخی موارد نیز مازاد پرداختی مالیاتی را تعیین می‌کند. آن‌ها با استفاده از کامپیوتر و ماشین حساب و طبق دستورالعمل‌های فرم‌های مالیاتی مبلغ دقیق را محاسبه می‌کنند و در موارد لازم و برای اطمینان از صحت محاسبات خود از جداول مالیاتی کمک می‌گیرند.
مصاحبه با مشتریان و جمع‌آوری اطلاعات
مشاوران مالیاتی با مشتریان خود مصاحبه کرده و اطلاعات مالی و مالیاتی مرتبط را جمع‌آوری می‌کنند. این اطلاعات مواردی مثل درآمدهای مشمول مالیات مشتریان، کمک هزینه‌ها و هزینه‌های قابل کسر را شامل می‌شود. در برخی موارد، از همین اطلاعات برای تهیه اظهارنامه مالیاتی استفاده می‌شود. گاهی نیز این اطلاعات را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند تا خودشان اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنند.
استفاده از فناوری
اصولا کارفرمایان انتظار دارند که مشاوران مالیاتی با فناوری‌های جدید آشنا باشند و کارها و وظایف خود را با کمک و از طریق آن‌ها انجام دهند. برای مثال، استفاده از نرم افزارهای حسابداری، ایمیل، برنامه‌های صفحه گسترده مثل اکسل، نرم افزارهای تحلیل داده و نرم افزارهای مالیاتی برای مشاوران مالیاتی لازم و ضروری هستند.
ارائه اطلاعات به مشتریان
اغلب مشتریان مشاور مالیاتی استخدام می‌کنند تا برای آن‌ها اطلاعات جمع کند و در خصوص قوانین حقوقی و مالیاتی تحقیق و کنکاش کند. در مشاوره مالیاتی، مشاور باید بداند چطور داده‌ها و اطلاعات موردنیاز مشتری را در اختیار او قرار دهد تا بتواند فرم‌های مالیاتی را به نحو صحیح و کامل پر کند. همچنین باید بتواند قوانین مالیاتی و حقوقی را به صورت واضح و قابل فهم برای افراد حقیقی و حقوقی توضیح دهد.
درک قوانین و مقررات مالیاتی
از آنجایی‌که قوانین مالیاتی مدام در حال تغییر هستند، مشاوران مالیاتی باید همواره دانش خود را به روز نگه دارند تا بتوانند اطلاعات درست و موثق به مشتریان بدهند. این امر می‌تواند از طریق شرکت در دوره‌های آموزشی مستمر، عضویت فعال در نهادها و انجمن‌های مرتبط با مشاوران مالیاتی و یا حضور در همایش‌ها حاصل شود.
چگونه بهترین مشاور مالیاتی را انتخاب کنیم؟
یکی از مهم‌ترین مراحل در ایجاد استراتژی مالیاتی انتخاب مشاور مناسب است؛ کسی که بتواند در تدوین و اجرای آن استراتژی‌ها شما را به طور مداوم همراهی کند. یک مشاور مالیاتی خوب به شما کمک می‌کند تا بیشتر پول خود را حفظ کنید.
مشاوران مالیاتی همه جا هستند. اما شما باید شخص یا موسسه‌ای را انتخاب کنید که مجوزهای قانونی برای رسیدگی به امور مالیاتی شرکت‌ها و کب و کارها را داشته باشد. به عبارتی، مشاور باید معتبر و قابل اعتماد باشد. بهتر است قبل از انتخاب مشاور مالیاتی روی روزمه کاری او تحقیق بیشتری کنید.
وقتی قبل از شروع همکاری، با مشاوران مالیاتی مصاحبه می‌کنید، به چند ویژگی کلیدی دقت کنید. ابتدا، باید یک متخصص مالیاتی را پیدا کنید که برای حمایت از آینده مالی گسب و کار شما مشتاق و پرشور باشد. این شخص باید به همان اندازه که شما در مورد کسب و کارتان سخت‌گیر و دلسوز هستید، در مورد مالیات نیز سخت‌گیری کند. او باید سرشار از ایده باشد. شما یک حسابدار معمولی نمی‌خواهید که در یک خط مستقیم حرکت کند بلکه شخصی را می‌خواهید که به دنبال راه‌های خلاقانه‌ای برای پس انداز قانونی پول شما است.
شما باید در جلسه مشاوره مالیاتی درباره شیوه‌های قانونی مالیاتی که مشاور می‌تواند پیگیری کند سوال کنید. مشاور شما باید بتواند با سازمان امور مالیاتی شخصا در ارتباط باشد. او باید به نمایندگی از شما جوابگوی سازمان امور مالیاتی باشد و علاوه بر قوانین مالیاتی، جنبه‌های مختلف کسب و کار شما را به خوبی بشناسد.
بعد از انتخاب مشاور خوب باید با او همکاری نزدیکی داشته باشید و یک استراتژی مالیاتی بلندمدت بچینید. اهداف مالی خود را با او در میان بگذارید و چشم انداز کسب و کار خود را برای 5، 10 یا حتی 15 سال آتی برای مشاور مالیاتی شرح دهید. از او درباره معافیت‌های مالیاتی که ممکن است شامی کسب و کار شما شود بپرسید و در همان راستا حرکت کنید. به یاد داشته باشید که کاهش هزینه‌های مالیاتی فقط برای یک سال نیست بلکه باید برای طولانی مدت برای آن برنامه ریزی کنید.
ضمنا استراتژی مالیاتی شما ممکن است بعدها تغییر کند. شما باید با توجه به پیشرفت کسب و کار خود و تغییر اهداف سازمانی، همچنین تغییرات قوانین مالیاتی، استراتژی مالیاتی خود را به مرور به روز رسانی کنید.
چطور امور مالیاتی کسب و کار خود را سامان دهیم؟
همان طور که گفتیم، یکی از راه‌های رسیدگی به امور مالیاتی کمک گرفتن از مشاوران مالیاتی است. اما بهتر است قبل از اینکه کار از کار بگذرد فکری برای سروسامان دادن به وضعیت مالی و مالیاتی کسب و کار خود کنیم.
این روزها، به لطف فناوری‌های جدید، خیلی راحت می‌توانید مسائل و مشکلات مربوط به امور مالیاتی را حل و فصل کنید. طبق قوانین و مقررات اداره دارایی و امور مالیاتی کشور، مشاغل مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده موظف به ارائه گزارشات معاملات فصلی هستند. بر همین اساس، نرم افزار حسابداری محک علاوه بر ارائه امکانات گوناگون برای هر صنف، مورد تایید اداره دارایی بوده و گزارشات فصلی را در قالب یک فایل برای بارگذاری در سامانه معاملات فصلی ارائه می‌کند.
به همین سادگی می‌توانید بخش بزرگی از دغدغه‌های خود را حل کنید.
