در دنیای امروز تأسیس و راه اندازی کسب‌وکارهای زود بازده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ایران نیز چند سال است که بحث ایجاد کسب و کارهای کوچک رونق گرفته است. شروع یک کار می‌تواند دلهره‌آور باشد، خصوصاً اگر کار خود را به تازگی از سر گرفته باشید. اگر شما هم به دنبال کارآفرینی با طرح تجاری (بیزنس پلن) منحصر به فرد خود هستید، در ادامه این مقاله با گروه نرم افزار حسابداری محک همراه باشید.
فهرست مطالب
می‌توانید فایل صوتی «اهمیت طرح تجاری» را گوش کنید
چرا برای راه اندازی کسب و کار جدید به طرح و هدف نیاز داریم؟
ممکن است در کنار تمام تخصص و برنامه ریزی و انگیزه شخصی خود برای شروع کسب و کار جدید، احساس سردرگمی گریبان گیرتان شود. دلیل این احساس می‌تواند برنامه ریزی برای کارهایی نظیر ثبت شرکت، ساخت تیم و منابع انسانی و تبلیغات برای دیده شدن باشد.
در حقیقت ایدهٔ شروع یک کسب و کار جدید، بدون داشتن پایه و اساس و طرح می‌تواند ترسناک و مشکل آفرین باشد. پس احساس نیاز به طرح کسب و کار در کارآفرینانی که برای تأسیس یک واحد تولیدی یا صنعتی یا اقتصادی اقدام می‌کنند، بسیار طبیعی است. اهمیت ارائه طرح کسب و کار آنجایی مشخص می‌شود که تقریباً 16 درصد کارآفرینانی که وقت خود را به نوشتن یک طرح تجاری اختصاص می‌دهند، به نسبت افرادی که این کار را نمی‌کنند، موفق‌ترند.
طرح تجاری (business plan) چیست؟
به صورت خلاصه “طرح کسب و کار” یا به عبارتی ” طرح تجاری (business plan) “ نقشهٔ راه موفقیت شماست. هدف از ایجاد یک طرح اولیه برای کارآفرینان، ترسیم و درک اهداف خود و برنامه ریزی منسجم برای رسیدن به آن هاست. باید بدانید که نوشتن یک طرح تجاری شامل مشخص کردن جنبه‌های مهم کسب و کار شما، برندینگ و انتقال پیام برند به مخاطب، تحقیقات بازاریابی و استراتژی قیمت گذاری قبل از شروع کار بسیار در موفقیت شما تأثیرگذار است.داشتن یک طرح کسب و کار از عوامل مهم بالا رفتن اعتماد به نفس شما به عنوان کارآفرین موفق می‌باشد. این طرح به شما یک ایده کلی درمورد هدف اصلی می‌دهد و شما را متوجه ارزش پیگیری هدف می‌کند. پس وقت گذاشتن برای نوشتن طرح تجاری کاربردی، توسط شما، بسیار ضروری است.
اهمیت نوشتن یک طرح تجاری چیست؟
چرا باید یک طرح کسب و کار بنویسید؟ گروه نرم‌افزاری محک شما را با 6 فاکتور مهم که موفقیت کسب و کار شما را تضمین می‌کند، آشنا خواهد کرد:
- با استفاده از طرح کسب‌وکار، ایده کسب و کار خود را قانونی کنید.
- موفقیت شغلی خود را در آغوش بگیرید.
- سرمایه گذاری و بودجه تأمین کنید.
- افراد مناسب را استخدام کنید.
- به راحتی نیازهای خود را اعلام کنید.
- بازاریابی و فروش خود را با داشتن طرح تجاری آسان‌تر کنید.
در ادامه به بررسی هریک از موارد فوق می‌پردازیم.
1.قانونی کردن ایده کسب و کار با داشتن طرح
پیگیری ایده‌های شغلی ناشی از احساسات و اهداف رؤیایی، می‌تواند هیجان‌انگیز باشد، اما این اشتیاق لزوماً موفقیت کار شما را تضمین نخواهد کرد. یکی از اولین کارهایی که طرح کسب و کار شما را ملزم به انجام آن می‌کند، تحقیق در مورد بازار هدف است. به کمک این تحقیق، شما در کنار تحلیل رقبا، به درک متفاوتی از روند انجام کار در صنعت می‌رسید.
ممکن است پس از انجام تحقیق، متوجه شوید که ایدهٔ کسب و کار مطرح شده از طرف شما، موفقیت‌آمیز نخواهد بود. این برداشت ممکن است ناامیدکننده باشد، اما همیشه بروز رسانی ایده اصلی خود را متناسب با نیازهای روز بازار ممکن است. هرچه درک بیشتری از صنعت، رقبای فعلی و آینده و مشتریان احتمالی خود داشته باشید، احتمال موفقیتان نیز بیشتر خواهد بود. در حقیقت همیشه پیشگیری بهتر از درمان است! همان ابتدای راه، بررسی‌های لازم را انجام دهید و به این نتیجه برسید که آیا تجارت شما قبل از سرمایه گذاری وقت و هزینه، موفق خواهد بود یا خیر.
2. چگونه موفقیت شغلی خود را در آغوش بگیرید؟
با یک مثال ساده شروع میکنیم. شما به دنبال راه اندازی یک شرکت آرایشی و زیبایی هستید. قطعاً هزاران راه برای رسیدن به هدف وجود دارد و تنها جملهٔ پر از امید “من شرکت آرایشی و زیبایی راه اندازی می‌کنم ” کافی نخواهد بود!
در حقیقت برای موفقیت در ایجاد خط تولید و سپس عرضه و قیمت گذاری محصول، شما باید بدانید که هدف از تولید یک محصول خاص چیست؟ قطعاً پاسخ به این سؤال، شما را در تعیین استراتژی کسب و کار کمک خواهد کرد.همچنین برای ترسیم پیش‌بینی‌های مالی، اهداف و نیازهای عملیاتی، تحقیقات اولیه بازاریابی نیز ضروری خواهند بود.
شما در همان اوایل کار، تصمیمات مهم تجاری را می‌گیرید. شناسایی این عوامل زودتر از موعد، جای پای شما را در صنعت محکم می‌کند. اگر طرح تجاری داشته باشید، می‌توانید برای پیگیری پیشرفت خود در طول زمان مشخص، اولویت بندی اهداف خود، به آن مراجعه کنید.یک برنامه آماده، پایه محکمی برای رشد کسب و کار شماست و در مجموع، پرداختن به استراتژی کسب و کار آینده، قبل از اقدام به انجام هر کاری، امری ضروری است.از دیگر مزایای تعیین طرح تجاری هنگام تأسیس شرکت خود آن است که کالای شما به راحتی به بازار فروش می‌رسد. سپس شما زمان کمتری را برای عیب یابی و زمان بیشتری را صرف تمرکز بر روی مشتریان هدف خود خواهید کرد.
3.چگونه تأمین بودجه و سرمایه گذاری با داشتن طرح تجاری ممکن است؟
این روزها هر فردی که کمی استعداد در خود می‌بیند، خود را کارآفرین می‌نامند! صحبت‌های زیادی درمورد رها کرد شغل فعلی و دنبال کردن آرزوها می‌شنویم. گاهی آن‌چنان مدهوش و تحت تأثیر اطرافیان قرار می‌گیرید که می‌خواهید همین فردا کسب و کار خود را راه بیندازید.
این انگیزه بسیار ستودنی است اما باید این واقعیت را بدانید که برای شروع هر کسب و کار جدیدی سرمایه اولیه نیاز است. وام گرفتن از بانک‌های معتبر ایده خوبی است اما این کار بودجه مورد نظر شما را تأمین نخواهد کرد. ممکن است بخواهید با اعتماد به یک سرمایه گذار کسب و کار خود را آغاز کنید. اگر می‌خواهید سرمایه گذاران بخشی از نیاز مالی شما را تأمین کنند، باید بدانید که پرسش سؤال درباره قیمت گذاری محصولات و استراتژی کسب درآمد، حق طبیعی آن‌هاست.
سرمایه گذاران اگر احساس کنند پولشان به طور عادلانه استفاده نمی‌شود، عقب نشینی می‌کنند. آنها باید بتوانند برای بررسی ارزش سرمایه گذاری خود و پیشرفت شما در طول زمان مشخص، به مدرک معتبری استناد کنند. بخش ملاحظات مالی یک طرح تجاری، شما را وادار می‌کند قبل از درخواست وام یا صحبت با سرمایه گذاران، هزینه‌ها را زودتر از موعد برآورد کرده و اهداف درآمد خود را مشخص کنید. شما با استفاده از طرح کسب و کار، برای جلوگیری از عدم آمادگی در جلسات با سرمایه گذاران بالقوه، استراتژی خود را از قبل تعیین و نهایی می‌کنید.هزینه های درون سازمان را بشناسید و به روش های کاهش هزینه در شرکت استناد کنید.
4.استخدام منابع انسانی و افراد مناسب در راستای اهداف
پس از اتمام و تعیین طرح کسب‌وکار و داشتن دیدگاه مشخص از اهداف و نیازهای مالی خود، ممکن است به نقاط عطفی بر بخورید که باید برای رسیدن به آنها مهارت‌هایی کسب کنید که هنوز ندارید! در چنین موقعیتی، استخدام افراد جدید با مهارت‌های خاص پیشنهاد می‌شود.
موفقیت یک کارآفرین در گرو تیمی است که دارد. داشتن یک برنامه استراتژیک برای به اشتراک گذاشتن با شرکا و کارمندان احتمالی می‌تواند ثابت کند که آنها در مجموعه‌ای با هدف و آینده‌ای روشن مشغول بکارند. اگر برنامه‌های شما خلاصه و عملی باشد، انگیزهٔ کارمندان برای رسیدن به اهداف جمعی دوچندان می‌شود.
5. اعلام نیاز متناسب با طرح تجاری
برای مدیران کسب و کار “ارتباط مؤثر” در جهت انجام وظایف اساسی نظیر مدیریت، برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل مهم است. در حقیقت ارتباطات به عنوان پایه‌ای برای برنامه ریزی عمل می‌کند و به مدیران کمک می‌کند تا وظایف و اهداف مجموعه را به خوبی انجام دهند.
برنامه و طرح شما، دید کاملی در مورد چگونگی به انجام رسیدن کسب و کار ایجاد می‌کند و در ادامه برقراری ارتباط با دیگران را آسان‌تر خواهد کرد.
شما ممکن است قبلاً از بانک‌ها و یا با استفاده از سرمایه گذاران تأمین مالی کرده باشید، اما نکته قابل توجه آن است که نیازهای یک کسب و کار همیشه در حال تغییر و بروز شدن است. هنگامی که کسب و کار شما رشد می‌کند، احتمالاً علاوه بر پشتیبانی مالی بیشتر به شرکای بیشتری هم نیاز پیدا خواهید کرد و به همین منظور خدمات و محصولات خود را گسترش خواهید داد.
استفاده از طرح تجاری به‌عنوان معیاری برای چگونگی دستیابی به اهداف، به شما برای ورود افراد متخصص جدید و اطلاع دقیق از دیگر نیازهای خود کمک خواهد کرد.
عمده فعالیت‌های گروه نرم‌افزار حسابداری محک، مربوط به حوزه‌های تولید و پشتیبانی نرم‌افزارهای مالی و مدیریتی می‌باشد. تلاش این گروه، از آغاز بر این بوده تا با استفاده از طرح تجاری مناسب، محصولات ساده و نوآورانه‌ای را برای ساده‌تر، دقیق‌تر و سریع‌تر شدن امور مالی و مدیریتی کسب‌وکارها تولید نماید.
6.آسان کردن بازاریابی و فروش با طرح تجاری
بازاریابی یعنی پیداکردن مشتری و ساختن بازار هدف. یک برند برای این که بتواند جذب مشتری کند و افزایش فروش داشته باشد باید ملاک ساخت و ارائه محصول و خدمت خود را بر پایه درخواست، نیازی مشتری و الزامات بازار قرار دهد.
بازاریابی به چه معناست؟ بازاریابی یعنی یافتن مشتری و ساخت بازار هدف. یک برند موفق برای اینکه بتواند مشتری خود را جذب کند و فروش خود را افزایش دهد، باید اساس ساخت و ارائه محصول را بر پایه درخواست و نیاز مشتری تنظیم کند. قطعاً هر مشتری متخصصی برای دستیابی به اهداف خود از خرید محصول، به دنبال شرکتی موفق و صاحب نام است.
شما می‌توانید با استفاده از طرح تجاری، به توضیح نقاط عطف کسب و کار خود بپردازید و با ذکر موفقیت‌های خود در بازارهای فروش، به خریدار قوت قلب بدهید. در واقع به پیشنهاد گروه نرم‌افزاری محک استفاده از دستاوردهای خود برای مذاکره در مورد قیمت‌های بالاتر بسیار کاربردی است.
تفاوت طرح تجاری و مدل کسب و کار در چیست؟
اغلب افرادی که از دور به دنیای وسیع کسب و کار نگاه می‌کنند، ممکن است شباهت‌های بین طرح کسب و کار و مدل کسب و کار آنها را دچار سردرگمی کند. اما باید به‌خاطر داشته باشید کاربردهای اصلی مدل کسب و کار متفاوت از هدف نوشتن طرح آن می‌باشد.
طرح کسب و کار (business plan) مانند ساختار سازمانی و بدنه شرکت می‌باشد که به توصیف جزئیات ایده کسب و کار می‌پردازد. در واقع برنامه ریزی و استراتژی سازمان در یک بازه زمانی مشخص برعهده طرح تجاری است و شیوه کسب درآمد یک کسب و کار با نوع خاصی از ارزش‌افزایی به کمک مدل کسب و کار (Business Model) انجام می‌شود. در حقیقت واضح‌ترین تفاوت بین این دو، در میزان پرداختن به جزئیات می‌باشد.
| طرح تجاری | مدل کسب و کار |
| بر اساس متن و ارقام | بر اساس ابزار بصری |
| کمک به افزایش سرمایه | کمک به راه اندازی |
| راهنمای ساخت کسب و کار | توصیف کسب و کار |
| تمرکز بر دیدگاه کارفرما و مشتری | تمرکز بر دیدگاه مشتری |
| دارای فرضیات قوی مالی | نداشتن فرضیات قوی مالی |
| عدم امکان خلق ایده های جدید | امکان خلق ایده های جدید |
| کمک به موفقیت کسب و کار | کمک به شروع کسب و کار |
طرح تجاری برای چه شخصی تدوین می گردد ؟
پیشنهاد میکنیم همیشه در نظر داشته باشید که هدف اصلی طرح تجاری چه چیزی است و برای رسیدن به چه جایگاهی قرار است تنظیم گرد. بطور حتم خودتان را ملزم بدانید که یک طرح تجاری واقعی تنظیم نمایید. این طرح بایستی همیشه نزد شما بوده و در طول مسیر هم، بارها و بارها، اصلاح و به روز گردد. هیچ کس نقشه‌ای را که برای مسیر خود طراحی کرده، در نخستین نقطه‌ی جاده دور نخواهد انداخت. پس از تنظیم طرح تجاری اصلی، بسته به نیاز، امکان دارد نسخه‌های فرعی دیگری از روی آن تنظیم گردد و حتی شاید تغییراتی هم در آنها اعمال شود.
شاید کمی با واقعیت فاصله داشته باشد اگر اشاره کنیم که لزوما بایستی واقع بینانه ترین طرح ممکن را به سرمایه گذار تحویل دهید، البته توجه داشته باشید طرحی که بیش از حد با واقعیت فاصله داشته باشد نیز خطرات خاص خودش را دارد.
چند نکته مهم در نوشتن طرح تجاری
هنگام نوشتن یک طرح تجاری، برای اینکه کار به درستی انجام گیرد و بهترین آورده را برای کسب و کار ما داشته باشد، بهتر است به نکات مهم و کلیدی که در ادامه اشاره میکنیم، بیش از پیش توجه داشته باشیم.
- هدف خود را تعیین کنید : هر مشاغل می تواند اهداف مختلفی داشته باشد ، بنابراین قبل از شروع به نوشتن ، باید بدانید که چرا می نویسید و می خواهید با آن به نتیجه برسید. بدون یک هدف یا مجموعه مشخص از اهداف مشخص ، برنامه کاری شما ارزش کمی خواهد داشت.
- سند چشم انداز تهیه کنید: یک چشم انداز ، آنچه را که می خواهید در آینده کسب و کار شما باشد ، بر اساس اهداف شما ، باشد را تهیه کنید.ایجاد دیدگاه شما نیاز به تلاش زیادی از طرف تیم مدیریتی و همچنین کارکنان دارد. با طوفان فکری و به اشتراک گذاری ایده ها ، می توانید سوالات اساسی در مورد جهت کسب و کار خود را پاسخ گوباشد .
- مشخصات شرکت را ایجاد نمایید: مشخصات شرکت شما می تواند در برنامه تجاری شما استفاده شود. مشخصاتی از قبیل : تاریخچه سازمان، محصولات و خدمات و …
- رقیبان خود را شناسایی کنید: اولین قانون هر مشاغل این است که هرگز نگویید تجارت شما رقیبی ندارد. اگرچه ممکن است احساس کنید کاملاً بی نظیر هستید و کارهای خوبی انجام می دهید ، افرادی در آنجا هستند که کاری مشابه شما انجام می دهند. بنابراین ، آگاهی از رقبای خود کافی نیست ، بلکه باید آنها را بشناسید.
از رویا تا واقعیت با داشتن طرح تجاری
همان‌طور که اشاره کردیم داشتن یک طرح تجاری موفق، می‌تواند اعتماد به نفس شما را در سرمایه گذاری جدید افزایش دهد. با استفاده صحیح از بیزنس پلن، استراتژی‌های خود برای دستیابی به اهداف را شرح دهید و احساسات و رؤیاهای همیشگی خود را به واقعیت نزدیک کنید. همچنین توجه به این نکته ضروری است که حضور در بازار فروش و موفقیت کسب و کار صبر و تلاش و پشتکار زیادی را می‌طلبد.
منبع:hubspot
Podcast: Play in new window | Download
