پیش پرداخت در حسابداری عنوانی آشنا در بحث فروش اقساطی است. هنگامی که تولید کننده یا شرکتی، محصول خود را با دریافت مبلغی تحت عنوان پیش‌پرداخت در اختیار مشتری قرار می‌دهد و باقیمانده مبلغ را به مرور و در زمان‌های مشخص شده از وی دریافت می‌کند، فروش اقساطی رخ می‌دهد. نوع پرداخت‌ها و تعهداتی که بین فروشنده و خریدار بر قرار می‌شود، کمی با یکدیگر متفاوت‌اند. در این مقاله از گروه نرم افزاری محک ضمن پرداختن به ماهیت و انواع پیش‌پرداخت ها، تفاوت علی الحساب و پیش پرداخت در حسابداری را بررسی می‌کنیم.
فهرست مطالب
از انواع حسابداری فروش اقساطی چه می‌دانید؟
در حسابداری فروش اقساطی سه روش وجود دارد که به شرح زیر هستند:
روش اقساطی: زمانی که نتوان میزان قابلیت وصول وجه نقد را از روی مبنای درست برآورد کرد، از این روش استفاده می‌شود.
روش تعهدی: اوج خوش‌بین بودن شرکت نسبت به مشتری یا خریدار با حسابداری فروش اقساطی به روش تعهدی مشخص می‌شود. اگر شرکت یا تولیدکننده محصول از پرداخت قسط‌ها توسط خریدار مطمئن باشد خودش نیز تعهدی به خریدار نداشته باشد، از این روش استفاده می‌کند.
روش بازیافت بهای تمام شده: برخلاف روش تعهدی، این روش نگاهی بدبینانه نسبت به دریافت اقساط و شناسایی سود ناخالص دارد.
منظور از پیش پرداخت در حسابداری چیست؟
گاهی اوقات، بنا بر قوانین موجود در برخی مؤسسات و شرکت‌ها، قبل از تحویل کالای خریداری شده به مشتری، مبلغ آن باید به شرکت پرداخت شود. به این مبلغ پرداختی توسط مشتری، پیش‌پرداخت می‌گویند.
ماهیت پیش پرداخت چیست؟
تشخیص ماهیت حسابها در حسابداری اولین و اصلی‌ترین فاکتور مورد بررسی هر حسابدار است. ماهیت پیش‌پرداخت در حسابداری بدهکار می باشد. هرگونه افزایش در این حساب در ستون بدهکار (سمت راست) و هر گونه کاهش در حساب پیش‌پرداخت در ستون بستانکار ( سمت چپ) ثبت می‌شود . اصلاح بدهکاری و بستانکاری از آن دسته اصطلاحات پرکاربرد در علم حسابداری است که هرآنچه به‌صورت دقیق‌تر از آن بدانید حساب و کتاب خود را بهتر محک خواهید زد.
پیش دریافت در حسابداری چیست؟
گاهی اوقات، بنا بر قوانین موجود در برخی مؤسسات و شرکت‌ها، قبل از تحویل کالای خریداری شده به مشتری یا انجام هر گونه خدمات، مبلغ آن از مشتری در یافت می‌شود. به این مبلغ دریافتی توسط شرکت، پیش دریافت می‌گویند.
ماهیت پیش دریافت چیست؟
دانستن ماهیت حسابها در حسابداری، برای ثبت آنها در انواع دفاتر حسابداری ضروری است . ماهیت پیش دریافت در حسابداری بستانکار می باشد. هرگونه کاهش در این حساب پیش دریافت در ستون بدهکار (سمت راست) و هر گونه افزایش در حساب پیش دریافت در ستون بستانکار ( سمت چپ) ثبت می‌شود .
انواع پیش پرداخت در حسابداری
پیش پرداخت در حسابداری به انواع مختلفی دسته بندی می‌شود. برخی از حساب‌های پیش‌پرداخت کاربردی عبارت‌اند از:
- پیش پرداخت خرید کالا:
اگر موقع خرید کالا، تحویل کالا به خریدار مدتی بعد از پرداخت مبلغ آن به فروشنده انجام شود، به پول پرداخت شده بابت خرید کالا، پیش پرداخت خرید کالا می‌گویند.
- پیش پرداخت دارایی جاری:
پولی که برای خرید کالا به یک شرکت سپرده می‌شود نوعی از دارایی است. پیش‌پرداخت هم نوعی دارایی جاری است که در سمت بدهکار ترازنامه (صورت وضعیت مالی) ثبت می‌شود.
- پیش پرداخت دارایی ثابت:
به مبلغی که بابت خرید دارایی‌های ثابتی که قرار است در آینده تحویل گرفته شوند، پرداخت می‌شود، پیش‌پرداخت دارایی ثابت گفته می‌شود. از انواع دارایی‌های ثابت می‌توان به زمین، ماشین آلات، ساختمان و غیره اشاره کرد.
- پیش پرداخت سرمایه:
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، یکی از انواع دارایی، دارایی ثابت می‌باشد. از نمونه دارایی‌های ثابت نیز می‌توان به ماشین آلات و تجهیزات اشاره کرد. دارایی‌های ثابت شرکت‌ها به نوعی سرمایه آنها نیز محسوب می‌شوند. به این ترتیب به مبلغی که برای خرید این نوع از دارایی‌ها پرداخت می‌شوند، پیش‌پرداخت سرمایه‌ای می‌گویند .
- پیش پرداخت مالیات:
بر اساس قوانین مالیاتی، به میزان مبلغی که پیش از رسیدن موعد رسیدگی و تعیین مالیات قطعی تحت عنوان مالیات پرداخت می‌کنیم، پیش‌پرداخت مالیات می‌گوییم. مثال بارز پیش‌پرداخت مالیات، پیش پرداخت مالیات بر ارزش افزوده است که هنگام خرید کالا پرداخته می‌شود.
- پیش پرداخت وام
- پیش پرداخت حسابداری دولتی
ثبت سند حسابداری پیش پرداخت چگونه است؟
از مهمترین مسائل مورد بررسی در حسابداری، ثبت اسناد حسابداری می‌باشد. برای ارائه گزارشات مالی درست و دقیق، اسناد حسابداری را به درستی ثبت کنید. ثبت دقیق مبلغ پیش‌پرداخت در دفاتر حسابداری یکی از مهمترین مراحل ارائه گزارشات مالی است.
حسابدار مربوطه موظف است در ابتدا مبلغ پیش‌پرداخت را تحت عنوان پیش‌پرداخت در دفاتر حسابداری یا انواع نرم افزار حسابداری ثبت و پس از پایان سال مالی، در صورت محقق شدن آن، مبلغ را از حساب کسر و به حساب هزینه انتقال دهد.
ثبت پیش پرداخت هزینه
به مبلغ پرداختی بابت هزینه‌ای که هنوز اتفاق نیفتاده و قرار است در آینده محقق شود، پیش‌پرداخت هزینه می‌گویند. این هزینه باید با ماهیت بدهکار در دفاتر حسابداری ثبت شود. از نمونه حساب پیش‌پرداخت هزینه می‌توان به بیمه ساختمان اشاره کرد. در واقع هنگام بیمه کردن یک ساختمان، اگر مبلغ یک ساله بیمه در ابتدای سال پرداخت شود، به این مبلغ پیش‌پرداخت هزینه می‌گویند.
ثبت سند پیش پرداخت هزینه
ثبت سند پیش‌پرداخت هزینه به این صورت است که حساب پیش‌پرداخت هزینه، بدهکار و حساب بانک، بستانکار می‌شود.
مثلاً در مورد پیش‌پرداخت بیمه ساختمان روش ثبت سند این گونه است:
- پیش‌پرداخت بیمه: بدهکار
- حساب بانک: بستانکار
تفاوت علی الحساب و پیش پرداخت در حسابداری
ماهیت مساعده و علی الحساب به طور کلی با پیش‌پرداخت متفاوت است. علی الحساب مبلغی است که همانند پیش‌پرداخت قبل از دریافت خدمات به صورت کامل به فرد فروشنده پرداخت می‌شود. تنها تفاوت علی الحساب با پیش‌پرداخت در آن است که مشتری بخشی از خدمات و تعهدات را دریافت کرده است و مبلغی را تحت عنوان علی الحساب به فروشنده می‌پردازد.
در واقع فرد پیمانکار درصدی از خدمات را ارائه داده یا حداقل شروع به کار کرده است و برای انجام درصد بیشتری از پروژه، به پرداخت بیشتری از طرف خریدار نیاز دارد. این مبلغ علی الحساب می‌باشد.
مبلغ علی الحساب باید در حساب‌های سود و زیان ثبت شود و میزان پرداخت علی الحساب چقدر از مبلغ قرارداد باشد را توافق بین طرفین مشخص می‌کند.
لزوم ثبت حساب‌های پیش پرداخت در نرم افزار حسابداری
در این مقاله از گروه نرم افزاری محک به بررسی انواع حساب‌های پیش‌پرداخت و تفاوت آنها با علی الحساب پرداختیم . دریافتیم که یکی از مهمترین وظایف حسابداران، رعایت اصول حسابداری و تهیه و ارائه گزارشات مالی دقیق برای کنترل داخلی و خارجی حسابداری می باشد . حساب‌های پیش پرداخت و پیش دریافت به دلیل اهمیت زیادی که در تهیه گزارشات مالی دارند، باید مورد توجه حسابداران قرار بگیرند و به درستی ثبت شوند.
یافتن نرم‌افزار مناسبی که قادر به انجام محاسبات پیچیده امور حسابداری باشد کار چندان سختی نیست و شما می‌توانید با استفاده از نرم افزارهای محک هر آنچه که از تهیه گزارشات مالی انتظار دارید را در یک پکیج کامل با پشتیبانی مناسب در اختیار داشته باشید.
منبع : forafinancial
