پرداخت مالیات و مسائل مربوط به آن، یکی از دغدغه های مهم کارآفرینان در حوزه ی کسب و کار بوده و پیشرفت فناوری و گستردگی مشاغل، شیوه ی محاسبه و پرداخت مالیات را متفاوت کرده و در همین راستا، گرایشی از حسابداری به نام «حسابداری مالیاتی» ایجاد شده که در دانشگاه ها نیز به عنوان یک رشته ی دانشگاهی تدریس می شود. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک به بررسی موضوع مالیات و حسابداری مالیاتی خواهیم پرداخت و در این زمینه توضیحات مختصری خواهیم داد.
فهرست مطالب
آشنایی با حسابداری
در تعریف حسابداری می توان گفت علمی است که وظیفه ثبت کلیه وقایع مالی از جمله خرید، فروش، هزینه ها و اموربانکی در یک دوره مالی را انجام می دهد. امروزه حسابداری به عنوان یک علم شناخته شده و دارای رشته های مختلفی می باشد. مانند حسابداری عمومی، دولتی، حسابداری شرکت ها و غیره.
حسابداران نیز به عنوان متخصصانی که با مسائل مالی و حسابداری مواجهند، مسئولیت‌های بسیاری را بر عهده دارند. این شامل تهیه و تنظیم صورت‌های مالی، شناسایی و رفع ایرادات مالی، تهیه گزارش‌های مالی، بررسی و تجزیه و تحلیل عملکرد مالی، انجام محاسبات مالیاتی، تهیه و بررسی بودجه و برنامه‌های مالی و غیره می‌شود.
تعریف مالیات
مالیات را می توان اینگونه تعریف کرد: نوعی هزینه اجتماعی است که مردم در قبال استفاده از امکانات و منابع کشورشان باید پرداخت کنند تا دولت توانایی جایگزین کردن آن ها را داشته باشد. مالیات نیز انواع مختلفی دارد که عبارتند از: مالیات برمشاغل، مالیات بر حقوق، مالیات بر تولید و انواع دیگر. کاربری مالیات تنها هزینه ی استفاده از امکانات نیست؛ بلکه مالیات به دولت ها کمک می کند تا در جهت رونق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی گام برداشته و با سیاست گذاری درست، در جهت کاهش طبقات اجتماعی یا حداقل جلوگیری از افزایش آن تلاش کند.
با این وجود یکی از مهم ترین زوایای مالیات، شیوه محاسبه ی آن و همچنین ثبت اظهار نامه های مالیاتی است. همان چیزی که از آن به عنوان «حسابداری مالیاتی» یاد می شود و ما در این مقاله در صددیم تا با آن بیشتر آشنا شویم.
حسابداری مالیاتی چیست؟
حسابداری مالیاتی (Tax Accounting) روشی از حسابداری است که بر مسائل مالیاتی متمرکز است و تمام امور و فعالیت های مرتبط با ضبط و طبقه بندی سوابق مالیاتی و تنظیم اظهارنامه های مالیاتی و برنامه ریزی برای اجرای تکالیف مالیاتی آتی را شامل می شود
همچنین حسابداری مالیاتی را می‌توان اینگونه تعریف کرد که در آن حسابدار به جای رسیدگی به صورت های مالی و بررسی آن ها فقط در مورد مالیات و حسابرسی امور مالیاتی تمرکز خواهد داشت. نکته جالب این است که این نوع حسابداری به عنوان یک تخصص شناخته شده است. حتی شامل قوانین خاص خود است که مشاغل و کسب و کارها ملزم به رعایت آن هستند.
حسابداری مالیاتی چه اهمیتی دارد؟
در پاسخ به این سئوال می توان گفت به خاطر مهم بودن مسئله مالیات، بدین معنی که امور مالیاتی همیشه از مهم ترین بخش های مالی مربوط به هر شغلی محسوب می گردد. همین خود علت حساسیت موضوع می باشد. بررسی صحیح و حسابرسی دقیق امور درآمدی هر کسب و کاری می تواند از ضرر رسیدن به آن جلوگیری کرده و سهل انگاری در این مسئله نیز می تواند خسارات جبران ناپذیری را به آن شغل و کسب و کار تحمیل کند. همین علت باعث می شود که مشاغل گوناگون و تولید کنندگان کالا و خدمات از افراد خبره حسابداری و مؤسسات دارای سابقه در زمینه مالیات جهت حسابداری مالیاتی استفاده کنند.
در اینجا بهتراست بدانیم حسابدار مالیاتی کیست؟
حسابدار مالیاتی که به آن مشاور مالیاتی نیز گفته می شود معمولا یک حسابدار با تجربه و فعال است که در این زمینه امورمالیاتی تخصص و تجربه کافی را داشته و نسبت به نوشتن صورتحساب صحیح و دقیق مالیاتی کاملا وارد و خبره باشد. استفاده از حسابداران تازه کار و بدون تجربه می تواند باعث عدم یک برنامه ریزی خوب شده و منتهی به ضرر و زیان و خسارت شود. یک حسابدار مالیاتی خوب علاوه بر آگاهی کامل از فنون حسابداری بایستی به مسائل حقوقی و مالیاتی به خصوص مالیات های مستقیم نیز تسلط کافی داشته باشد.
هدف حسابداری مالیاتی
در این مورد می توان این تعریف را به کار برد که هدف نظارت بر وجوه نقد و غیر نقدی است که وارد یک پروسه مالی می شود یا از آن خارج می شود. حسابدار مالیاتی با افراد و نهادهای مختلف، مثل سازمان امور مالیاتی کشور (tax.gov.ir) سروکار دارد. هدف یک حسابدار مالیاتی رسیدگی بر موضوع مالیات بر درامد، پیگیری نمودن معافیت های مالیاتی، محاسبه هزینه های قابل قبول مالیاتی و دیگر موارد از این نوع می باشد. به نوعی هدف حسابداری مالیاتی جلوگیری از ضرر و زیان و بروز جرائم مالیاتی سنگین بر مؤدیان می باشد.
مهارت های لازم در حسابداری مالیاتی
یک حسابدار مالیاتی باید در سه حوزه اطلاعات دقیق داشته باشد:
- باید با اصول حسابداری آشنا بوده و قواعد آن را به خوبی بداند و تا سطح پیشرفته به مباحث حسابداری آشنا باشد.
- باید با قوانین مالیاتی که در بسیاری از موارد مبتنی بر فقه اسلامی است، آشنا بوده و به معنای واقعی کلمه ظرافت های آن را بلد باشد.
- باید سواد رسانه ای داشته باشد و اطلاعات تخصصی خود را به زبان عامیانه به کارفرما و حتی مردم بیان کند.
تخصص در این دو حرفه هم احتمال پیدا کردن شغل را برای ما افزایش می دهد.
فعالیت های مربوط به حسابداری مالیاتی
در این راستا شرکت ها و مؤسسات مالیاتی هستند که این وظیفه را بر عهده می گیرند تا امور مالیاتی زیر را انجام دهند.
- تهیه و تنظیم اظهارنامه های مالیاتی
- تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده
- تهیه و تنظیم گزارشات فصلی
- مالیات بر درامد پرسنل
- تنظیم دفاتر قانونی مانند دفاتر روزانه، دفاتر کل و دفاتر هزینه ها و مخارج
- تنظیم اظهار نامه عملکرد مالی
- پیگیری مسائل وم شکلات مالیاتی و رفع قانونی آن
- و دیگر مسائل حقوقی و مالی مربوط به مالیات و حوزه آن
در پایان بایستی متذکر شد برای انجام امور حسابداری مالیاتی خود از مؤسسات و حسابداران خبره این رشته استفاده کنید تا دچار خسارت و ضرر و زیان احتمالی نشوید. این را در نظر داشته باشید که مشاور مالیاتی شما بایستی علاوه بر حسابداری در قوانین مالیاتی نیز از تبحر کافی برخوردار باشد. در این میان استفاده از انواع نرم افزار حسابداری و برنامه حسابداری نیز اهمیت دارد.
آینده شغلی حسابداری مالیاتی
با توجه به روند رو به رشد صنایع و افزایش میزان تجارت در عرصه‌های مختلف، نیاز به حسابداران مالیاتی با تخصص در زمینه‌های مختلف از جمله مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر درآمد، مالیات بر مشاغل و سایر مالیات‌ها، افزایش یافته است. در آینده، با افزایش تکنولوژی و استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری، مسئولیت‌های حسابداران مالیاتی نیز تغییر خواهد کرد. برای مثال، حسابداران مالیاتی باید با استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری مبتنی بر هوش مصنوعی، اطلاعات مالی و مالیاتی مورد نیاز را برای مشتریان خود تحلیل و تهیه کنند. همچنین، با توجه به تغییرات قوانین مالیاتی و قوانین مالی، حسابداران مالیاتی باید به‌روز باشند و با نوآوری‌های جدید آشنا باشند تا بتوانند به بهترین نحو به مشتریان خود خدمات رسانی کنند.
سخن آخر
تعداد زیادی از شرکت های حسابداری از جمله شرکت مشاور نرم افزار محک، این امکان را برای کارآفرینان و فعالین اقتصادی فراهم نموده که با استفاده از امکانات پیشرفته نرم افزارهای حسابداری، محاسبات مالیاتی خود را انجام داده و مطمئن باشند که هیچ حقی از آنان تضییع نخواهد شد. در همین راستا شرکت مشاور نرم افزار محک امکاناتی را به طور اختصاصی برای کارآفرینان در نظر گرفته که علاقه مندان با مراجعه به صفحه محصولات محک، می توانند مشاهده کنند و در صورت تمایل نسبت به خرید محصولات اقدام نمایند.
