مقدمه
اگر به‌عنوان یک حسابدار در فعالیت‌های روزانه خود مدام احساس ناتوانی، سرخوردگی و خستگی داشته باشید، ممکن است در مسیر فرسودگی شغلی باشید. ما در این مقاله با مفهوم فرسودگی شغلی در حسابداری بعنوان یکی از مشکلات شغل حسابداری آشنا می‌شویم و با بررسی علت‌های آن، روش‌هایی برای درمان آن پیشنهاد می‌دهیم. پس با ما همراه باشید، آموزش ببینید و لذت ببرید.
فهرست مطالب
1. فرسودگی شغلی در حسابداری چیست؟
فرسودگی شغلی حالت خستگی عاطفی، جسمی و ذهنی است که در اثر استرس بیش‌ازحد و طولانی‌مدت ایجاد می‌شود. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که شما به‌عنوان یک حسابدار مرتباً خود را خسته می‌یابید و توانایی پاسخگویی به درخواست‌های همکارانتان را ندارید.
استمرار این نوع خستگی باعث می‌شود که شما انگیزه کاری خود را از دست بدهید و علی‌رغم اینکه انرژی زیادی مصرف می‌کنید، بازده کاری بسیار پایینی را تجربه کنید که نتیجه آن احساس ناتوانی، ناامیدی، بدبینی و کینه خواهد بود.
اگر در مسیر فرسودگی شغلی در حسابداری باشید، احتمالا:
1.1. هر روز، روز بدی است.
1.2. ادامه کار یعنی هدر دادن کامل انرژی و زمان.
1.3. همیشه احساس خستگی و ناتوانی دارید.
1.4. بیشتر روز شما را کارهایی تشکیل می دهد که مرتبا شما را عصبانی می کند.
1.5. تلاش‌های شما به عنوان یک حسابدار دیده نمی‌شود و مورد توجه قرار نمی گیرد.
1.6. شما در تمام عرصه ها (خانه، جامعه، دوستان و …) نا امید خواهید بود.
1.7. بدن شما در برابر بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا (حتی کرونا) مختلف آسیب پذیری بیشتری خواهد داشت.
حالا که با جایگاه مهم فرسودگی شغلی در حسابداری آشنا شدید و نشانه های آن را در زندگی خود می یابید، لازم است تا به صورت تخصصی نشانه‌های فرسودگی شغلی را بشناسید و راه‌حل درمانی آن را بدانید.
2. نشانه‌های فرسودگی شغلی در حسابداری
فرسودگی شغلی در حسابداری یک روند تدریجی است و یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد. علائم و نشانه‌ها در ابتدا کوچک و ظریف اما این علائم به‌مرورزمان وخیم‌تر می‌شوند. بااین‌حال شما در مواجهه با علائم اولیه فرسودگی شغلی باید حساس باشید و به سمت رفع آن حرکت کنید. اگر آگاهانه استرس خود را کاهش دادید، می‌توانید در آینده از یک اتفاق وحشتناک جلوگیری کنید و اگر نتوانید چنین کاری انجام دهید، احتمالاً شخصیت کاری شما به‌عنوان یک حسابدار در آینده خواهد سوخت.
2.1. نشانه های جسمی فرسودگی شغلی در حسابداری
2.1.1. همیشه احساس می‌کنید خسته‌اید.
2.1.2. مرتباً سرما می‌خورید و آنفولانزا می‌گیرید.
2.1.3. سردردهای همیشگی یا درد عضلانی دارید.
2.1.4. اشتهای شما تغییر کرده و عادت‌های خواب شما به هم می‌ریزد.
2.2. نشانه های روانی فرسودگی شغلی در حسابداری
2.2.1. احساس شکست در کارها و محاسبات مالی.
2.2.2. عدم اعتماد به نفس در فعالیت‌های حسابداری.
2.2.3. احساس تنهایی.
2.2.4. چشم‌انداز منفی به آینده شغلی.
2.2.5. نارضایتی از فعالیت ها.
2.3. نشانه های رفتاری فرسودگی شغلی در حسابداری
2.3.1. کناره‌گیری از مسئولیت ها.
2.3.2. به تأخیر انداختن کارها.
2.3.3. انجام طولانی کارها (یعنی یک کار را در بیش از زمانی که معمولا آن را انجام می دهند انجام دهید).
2.3.4. استفاده غیر طبیعی از داروهای آرام بخش برای ادامه دادن
2.3.5. ناقص انجام دادن کارها.
2.3.5. اختلال در ساعت رفت و آمد (دیر آمدن و زود رفتن)
3. تفاوت بین استرس و فرسودگی شغلی در حسابداری
گرچه استرس بی وقفه می‌تواند باعث فرسودگی شغلی شود، اما هر استرسی فرسودگی شغلی نیست و چه‌بسا افرادی که استرس دارند، بیشتر از حالت عادی فعالیت کنند. فرسودگی شغلی زمانی رخ می‌دهد که براثر شکست‌های مستمر در شما احساس پوچی و بی‌هویتی شکل بگیرد و شما حس خوبی نسبت به آینده نداشته باشید.
در ادامه و در یک جدول، به‌صورت مقایسه‌ای فرسودگی شغلی را با استرس مقایسه می‌کنیم.
مقایسه استرس با فرسودگی شغلی استرس فرسودگی شغلی با تکاپو و تلاش بیش از حد معمول مشخص می شود. با انزوای از کار خود را نشان می دهد. احساسات بیش از حد فعال هستند. بی احساسی و بی تفاوتی وجود دارد. احساس فوریت و پیش فعالی تولید می کند. احساس درماندگی و نا امیدی تولید می کند. انرژی بیش از حد از بین می رود. انگیزه، آرمان و امید به آینده از بین می رود. اختلالات استرسی برای حسابدار حاصل می شود. حسابدار افسردگی می گیرد. آسیب اولیه استرس جسمی است. آسیب اولیه فرسودگی شغلی روانی و ذهنی است. استرس ممکن است عمر شما را کوتاه کند، با وجودی که شما همچنان انگیزه برای زندگی کردن دارید. فرسودگی شغلی در حسابداری دنیا را در نظر شما تیره و تار می‌سازد.
4. علت‌های فرسودگی شغلی در حسابداری
شاید ابتدایی‌ترین علت فرسودگی شغلی، کار شما است؛ یعنی شغل حسابداری؛ اما به‌طور کلی هرکس احساس کم‌کاری و عدم رضایت داشته باشد، در معرض فرسودگی شغلی قرار دارد. از یک کارمند گرفته تا یک مادر در خانه.
فرسودگی شغلی فقط ناشی از کار استرس‌زا یا مسئولیت‌های زیاد نیست. عوامل دیگری در فرسودگی شغلی نقش دارند؛ ازجمله سبک زندگی و ویژگی‌های شخصیتی شما که در ادامه با برخی از این عوامل به‌اختصار آشنا می‌شویم.
4.1. دلایل مرتبط با کار فرسودگی شغلی در حسابداری
4.1.1. احساس عدم تسلط بر محاسبات مالی.
4.1.2. عدم تسلط بر حرفه حسابداری
4.1.3. انتظارات شغلی بیش از حد کارفرما.
4.1.4. کارهای یکنواخت و بدون تنوع (که این مسئله در حسابداری بسیار رایج است).
4.1.5. کار در یک محیط آشفته با فشار بالا.
4.1.6. حقوق کم یا مزایای شغلی نامناسب
4.2. عوامل مربوط به سبک زندگی فرسودگی شغلی در حسابداری
4.2.1. کار بیش از حد بدون هیچ وقفه ای برای استراحت یا معاشرت با دیگران.
4.2.2. نبود روابط نزدیک و حمایتی با دیگران.
4.2.3. به عهده گرفتن مسئولیت های متعدد بدون کمک گرفتن از دیگران
4.2.4. کمبود خواب.
4.3. عوامل شخصیتی مؤثر در فرسودگی شغلی در حسابداری
4.3.1. گرایش های کمال گرایانه؛ به این معنا که هیچ وقت هیچ کاری خوب نیست.
4.3.2. نگاه بدبینانه به خود و جهان.
4.3.3. عدم تمایل به کارگروهی
4.3.4. و اعتماد نداشتن به همکاران و عدم رغبت به واگذاری بخشی از کارهای خود به آن ها
5. مقابله با فرسودگی شغلی در حسابداری
مهم نیست فرسودگی شغلی در شما به‌عنوان یک حسابدار جزیی است یا بدخیم است؛ مهم این است که شما بخواهید با فرسودگی شغلی در حسابداری مقابله کنید و جای آن را به سلامتی روان و جسم خود بدهید. شما باید پس از تشخیص فرسودگی شغلی خود، روش‌های درمانی این اختلال را بیاموزید و پس از درمان از خود مراقبت کنید تا دوباره به چنین بیماری مبتلا نشوید.
نکات زیر به شما کمک می‌کند تا با علائم فرسودگی شغلی مقابله کنید و انرژی مثبت، تمرکز و احساس خوب خود را بازیابید.
شاید زمانی که فرسودگی شغلی دارید مشکلات غیرقابل‌حل به نظر برسند، همه چیز تاریک باشد و در نگاه اولیه نتوانید این بیماری را درمان کنید؛ اما به یاد داشته باشید که قدرت شما بیش از این حرف‌ها است. گام‌های مثبتی وجود دارد که شما می‌توانید برای مقابله با وضعیت موجود خود انجام دهید تا به وضعیت مطلوب خود برسید.
5.1. گوش شنوا بیابید و با او سخن بگویید.
تماس اجتماعی با دیگران پادزهر طبیعت در برابر استرس است و صحبت رودررو با یک شنونده خوب یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای آرام کردن سیستم عصبی و تسکین استرس می‌باشد. لزومی ندارد شخصی که با او صحبت می‌کنید عوامل استرس‌زا را در شما برطرف کند. او باید صرفاً شنونده خوبی باشد و سخنان شما را با دقت گوش دهد. همین!
در همین راستا:
با نزدیک‌ترین افراد خود مانند همسر، خانواده و دوستان صمیمی تماس بگیرید. ابتدایی‌ترین کار برای پیدا کردن یک گوش شنوا، پناه بردن به نزدیک‌ترین افراد و قابل‌اعتمادترین آن‌ها است. همسر، پدر و مادر، برادر و خواهر و دوستان صمیمی شما کسانی هستند که صحبت کردن شما با آن‌ها می‌تواند احساس خوبی در شما ایجاد کند و جلوی فرسودگی شغلی را در شما بگیرد.
با همکاران خود معاشرت بیشتری داشته باشید. ایجاد دوستی با همکاران می‌تواند شما را از فرسودگی شغلی دور کند. برای مثال هنگام استراحت به‌جای اینکه توجه خود را به گوشی هوشمند خود معطوف کنید، سعی کنید دورهمی دوستانه با همکاران تشکیل دهید و یا بعد از ساعت کاری قرارهای دوستانه با هم تنظیم کنید.
ارتباط خود را با افراد منفی نگر محدود کنید. معاشرت با افراد منفی نگر که کاری جز شکایت از زمین و زمان ندارند، فقط باعث کاهش روحیه و نگاه مثبت شما به آینده می‌شود. اگر مجبورید با یک فرد منفی نگر کارکنید، سعی کنید مدت‌زمانی که با او وقت می‌گذرانید را محدود کنید. (مثلاً مسائل مالی خود را به‌صورت مجازی و از طریق شبکه‌های اجتماعی با او در میان بگذارید).
در تشکل‌های همسو با عقاید خود عضو شوید. عضویت در یک تشکل مذهبی، اجتماعی یا نیکوکاری می‌تواند شرایطی برای شما فراهم کند تا با همفکران خود درباره شیوه مقابله با استرس سخن بگویید و همچنین بتوانید دوستان جدید پیدا کنید. حضور فعال در جلسات انجمن‌های حسابداری موجود در جامعه می‌تواند در همین راستا به شما کمک کند.
دوست جدید پیدا کنید. فضای مجازی بستر خوبی برای پیدا کردن دوستان جدید است. دوستان جدید پیدا کنید و با آن‌ها سخن بگویید و با این کار به مقابله با فرسودگی شغلی در حسابداری بپردازید.
5.2. نوع نگرش خود را به حسابداری عوض کنید.
شاید خیلی‌ها بهترین راه را برای رهایی از فرسودگی شغلی تغییر شغل بدانند؛ اما این راه‌حل همیشه عملی نیست و ممکن است خیلی اوقات اثرات منفی داشته باشد. در همین راستا باید تلاش کنید بابت اینکه حسابدار هستیم، خوشحال و سپاسگزار باشید و زوایای مثبتی از شغل حسابداری را پیدا کنید و از آن لذت ببرید. در همین راستا:
سعی کنید ارزش‌های موجود در شغل حسابداری را پیدا کنید. شغل حسابداری قطعاً در زندگی افراد و کسب‌وکارها رفع نیاز کرده و یا ارزش تولید می‌کند. مثلاً وقتی شما فکر می‌کنید که نرم‌افزار حسابداری شما می‌تواند محاسبات مالی اشخاص و یا افراد کاسب را با سرعت و بدون خطا انجام دهد، حس همنوع دوستی و خدمت به دیگران در شما ایجاد می‌شود. همچنین درباره اثر مثبتی که حسابداری در کسب‌وکارها دارد مطالعه کنید یا با همکاران خود مشورت کنید. با این روش کم‌کم حس می‌کنید در زندگی رسالت دارید و این رسالت می‌تواند شمارا از فرسودگی شغلی در حسابداری نجات دهد.
تعادل کار و زندگی را حفظ کنید. لذت بردن از اوقات غیر کاری باعث می‌شود درزمانی که مشغول حسابداری هستید، کمتر اذیت شوید و راحت‌تر مسائل کاری خود را بپذیرید.
ارتباطات خود را در محل کار تقویت کنید. ارتباطات قوی در محل کار به شما کمک می‌کند که کمتر اذیت شوید. همچنین تعامل سازنده با کارمندان باعث می‌شود روزهای سخت برای شما راحت بگذرد و شما دیگر استرس خیلی از چیزها را نداشته باشید.
مرخصی بگیرید. گاهی اوقات برای رسیدن به آرامش و جلوگیری از فرسودگی شغلی در حسابداری لازم است مدتی از محل کار خود دور شوید. در همین راستا می‌توانید مرخصی بگیرید و برای مدت کوتاهی به ذهن خود استراحت بدهید.
5.3. ورزش کنید.
ورزش پادزهر قدرتمندی برای مقابله با فرسودگی شغلی در حسابداری است. اگر در برنامه روزانه خود ورزش کردن وجود ندارد، سعی کنید حتماً آن را در برنامه روزانه خود بگنجانید. به هر شیوه ممکن سعی کنید این کار را انجام دهید.
شما می‌توانید روزانه 30 دقیقه یا بیشتر ورزش کنید و یا فعالیت‌های کوتاه‌مدت 10 دقیقه‌ای را تجربه کنید. 10 دقیقه پیاده‌روی می‌تواند به مدت دو ساعت روحیه شما را بهبود بخشد.
سعی کنید از روش‌های آرامش روان مانند یوگا و یا خود هیپونیزمی استفاده کنید. این کارها در کنار ورزش روزانه به شما کمک می‌کند تا بتوانید نشاط بیشتری را در زندگی تجربه کنید.
همچنین برای تمرکز بیشتر پیدا کردن در محیط کار، می‌توانید به جزئیاتی که در زندگی شما رخ می‌دهد توجه کنید. مثلا هنگامی‌که یوگا را امتحان می‌کنید، به وزیدن باد بر روی پوست بدن خود توجه کنید یا هنگامی‌که قدم می‌زنید، سعی کنید برخورد پاها با زمین را حس کنید. اتفاقات جزئی این شکلی می‌تواند بسیار مفید و تأثیرگذار باشد.
5.4. به رژیم غذایی خود اهمیت بدهید.
آنچه می‌خورید می‌تواند تأثیر زیادی در اخلاق و سطح انرژی شما در طول روز داشته باشد.
شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده را به حداقل برسانید. ممکن است هوس میان وعده‌های شیرین یا غذاهای راحتی مانند ماکارونی یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده داشته باشید؛ اما این غذاهای پر کربوهیدرات به‌سرعت منجر به از بین رفتن روحیه و انرژی می‌شود.
مصرف زیاد غذاهایی را که می‌توانند بر روحیه شما تأثیر منفی بگذارند مانند کافئین، چربی‌های ناسالم و غذاهای دارای مواد نگه‌دارنده یا دارای هورمون کاهش دهید. برای این کار می‌توانید از همسر خود بخواهید که در خانه غذای سالمی را برای شما طبخ کند و شما غذای خود را با خود به محل کار بیاورید.
اسیدهای چرب امگا 3 برای تقویت روحیه بسیار مفید است. بهترین منبع برای اسیدهای چرب امگا 3 ماهی‌ها، جلبک دریایی و گردو هستند.
از مصرف نیکوتین خودداری کنید. سیگار کشیدن در هنگام استرس شاید در ابتدا آرام‌کننده به نظر برسد؛ ولی به یاد داشته باشید که نیکوتین یک محرک قوی است که در طولانی‌مدت باعث افزایش اضطراب در شما خواهد شد.
سخن آخر
فرسودگی شغلی در حسابداری ممکن است برای خیلی از کارمندان حسابداری رخ دهد و اصلا اتفاق دور از انتظاری نیست. مهم این است که متوجه فرسودگی شغلی خودمان باشیم و سعی کنیم خیلی زود آن را برطرف کنیم. شرکت مشاور نرم‌افزار محک بهترین‌ها را برای شما آرزومند است. ارائه انتقادات و پیشنهادات شما می‌تواند به ما در بهبود نگارش مقالات کمک شایانی داشته باشد. شاد و پرروزی زندگی کنید.
